ABD’nin Irak’a dair kaygıları

“Irak’taki seçimlerin sonucu ABD kamuoyunda nasıl karşılanıyor? Bu ülkenin geleceği konusundaki düşüncelerde ümit mi yoksa endişe mi daha ağır basıyor?” Bu soruların yanıtını bugünden tam olarak verebilmek zor. Ancak; Irak’ta insanların ilk kez özgürce sandık başına gitmelerinin yarattığı memnuniyetin, ulusal birliğin korunması alanında başgösteren sorunların etkisiyle yerini giderek endişeye terkettiği bir gerçek.

Irak’taki seçim sonuçlarıyla ilgili olarak dün yazılı bir açıklama yayınlayan Amerikan başkanı George Bush, Irak halkını,”terörü reddettiği ve ülkesini özgürlük ve demokrasi yoluna soktuğu” için, milletvekilliğine seçilenleri ise, aday olma cesareti gösterdikleri için kutluyordu. Kongre’nin İowa’lı senatör Charles Gresley gibi cumhuriyetçi üyeleri ise, seçim sonuçlarının, Irak halkının demokratik yeterliliğine işaret ettiğini belirtiyordu.

“Demokrasi tepeden inme yerleşmez“

”Seçimler, Irak halkının kendi kaderini bizzat tayin etmeye yeterliliğini ispatladığı bu süreçte yeni bir adımdır. Bu özgürlük yolunda ulusal bir harekettir. İnsanlar kendileri özgürlüğü istiyor. Demokrasi, hiç bir ülkede dikta rejimi gibi tepeden inme yerleştirilemez.”

Demokratik kanatta ise seçime duyulan sevinç, şiddetin sürmesi nedeniyle yerini giderek endişeye terkediyor. New York’lu kongre üyesi Charles Rangel: “Evet, bu, cumhuriyetçilerin ölçütlerine göre belki başarılı bir seçimdi. Ancak ben Amerikan halkının, bunun, 1200 vatandaşının yaşamını yitirmesine, 20 bin Amerikan askerinin yaralanmasına , yüzbinlerce Iraklının ölmesine değip değmediğini sorguladığından eminim. “

„Sünnilere Başkan yardımcılığı verilsin“

Amerika’daki Irak uzmanları, seçimlerden galip çıkan Şii ittifakın, genelde sandığı boykot eden Sünni halkın da geçici hükümette temsil edilmesini herhangi bir formülle sağlayıp sağlamayacağını merakla bekliyor. Washington’daki Amerikan barış enstitüsünden Phil Marr, “Öngörülen iki devlet başkan yardımcılığından birinin Sünnilere verilmesi doğru olurdu” dedikten sonra bu göreve gelecek kişinin Sünniler üzerinde etkili biri olması, onların gücünü temsil etmesi gerektiğini söylüyor.

„Kürtler bağımsızlıklarını genişletecek“

Kürt adayların beklenenden daha güçlü biçimde sandıktan çıkmasının da temkinli biçimde değerlendirilmesini doğru bulan Phil Marr, „Kürtler bugüne kadar kuzey Irak’ta fiilen bağımsız bir düzene sahipti” diyerek, “şimdi bu bağımsızlıklarını koruyabilmek ve hatta genişletebilmek için her türlü çabayı gösterecektir” tahmininde bulunuyor.

Kürtlerin Kerkük ve başka bazı kentlerde çoğunlukta oldukları söylemi gerçeği de yansıtsa, bu bölgede denetimi tümüyle ele geçirmeleri, Irak’ın diğer bölgelerinde olduğu gibi komşu ülke Türkiye’de de önemli rahatsızlıklar yaratabilir.

Amerikan yönetimi bu arada, Irak’ın şimdi başlayan demokratikleşme sürecinde uluslararası toplumun bugüne kadar sergilenenden daha etkin bir rol üstlenmesini diliyor.