AB’nin gündemi Irak
12 Temmuz 2004
Allavi’nin, AB’den beklentilerini ortaya koyması bekleniyor. Brüksel, Allavi’nin İngiltere ve Ortadoğu ülkelerinin kapsayan gezisinin ilk durağı olacak. BM, ABD ve İngiltere’nin rızası ile başa getirilen Allavi’nin, ilk olarak Washington değil de, Brüksel’e gitmesi, Avrupa’ya yakınlaşmak ve Irak’ın Başbakanı olarak ”bağımsızlığının altını çizmek istemesi”ne bağlanıyor.
AB dışişleri bakanları toplantısında ele alınacak diğer konular ise Sudan’daki durum ve Bosna-Hersek’in geleceği.
AB dışişleri bakanları Brüksel’de yapacakları olağan toplantıda, Bosna-Hersek’te gelecekte görev yapacak AB misyonun nasıl yapılandırılacağına karar verecekler.
Bosna Hersek’e AB askeri
AB, Fransa’nın önerisi üzerine ALTHEA adı verilecek Bosna Hersek Barış Gücü’nün komutasını NATO’dan devralacak. Uluslararasıı devletler topluluğu, Bosna-Hersek’te etnik ve dinsel gruplar arasındaki iç savaşı, 1995 yılında uzun bir tereddüt döneminden sonra gerçekleştirdiği yaptığı askeri müdahale ile sona erdirmişti.
Asker sayısı düşecek
Ülkede güvenliğin artık büyük ölçüde sağlanmış olması sebebiyle, komuta devrine kadar Bosna Hersek Barış Gücü’ndeki asker sayısı 7000’e indirilecek. ALTHEA misyonu kapsamında görev yapacak asker sayısı da aşağı yukarı aynı kalacak. Gözlemciler komuta devri ve isim değişikliği ile sadece etiketin değişeceği değerlendirmesini yapıyorlar.
AB’nin Bosna-Hersek misyonunun başına İngiliz Tümgeneral Leakey, yardımcılığına ise NATO’nun Avrupa Misyonu Komutanı Rainer Feist getirilecek.
AB’nin üçüncü barış misyonu
Bosna Hersek’teki misyon, AB’nin Makedonya ve Kongo’dan sonra üçüncü barış misyonunu olacak. Barış gücünün ne kadar süreceği ise henüz belirsiz. Bu konudaki kararın 2005 yılının ikinci yarısında verilmesi bekleniyor.
Bunun yanında NATO Saraybosna’daki ana karargahında, hükümete danışmanlık yapmayı ve savaş suçlularını arama çalışmalarına destek vermeyi sürdürecek. Bu karar, ABD’nin ısrarı üzerine alınmıştı.
Fischer Darfur krizi için harekete geçti
Bu arada Almanya Dışişleri Bakanı Joschka Fischer AB dışişleri bakanları toplantısına katılmayacak. Fischer Sudan’a giderek Hartum yönetimi ile Darfur bölgesi ve komşusu Çad’daki mültecilerin durumunu görüşecek.
Alman hükümetinden edinilen bilgiye göre, Fischer AB’nin Darfur’daki krize yeterince ilgi göstermediği görüşünde. Dışişleri bakanları toplantısına hazırlık amacıyla buluşan AB büyükelçileri de Sudan’ın, krize çözüm bulması için yaptırım ile tehdit edilip edilmemesi gerektiği konusunda görüşbirliğine varamamıştı.
Sudan’a yaptırım tartışması
AB içinde İngiltere ile Fransa yaptırımlara karşı çıkan başlıca ülkeler. BM Güvenlik Konseyi’nde de Çin ve Rusya, Sudan’a yaptırım uygulanmasına karşı bir tavır sergilemişti. Brüksel’deki diplomasi çevrelerine göre, bu ülkeler Sudan’da süren iç savaşı, ”bu ülkenin iç meselesi” olarak nitelendiriyor.
Washington, ABD Dışişleri Bakanı Colin Powell’ın Sudan ziyaretinden sonra , sorunla kararlı biçimde mücadele etmeye hazır olduğunu bildirmişti. Hartum hükümeti önümüzdeki haftalarda çözüm yönünde harekete geçmez ise AB’nin bu konuda çaba göstermesi için Washington’dan baskı göreceği de yapılan değerlendirmeler arasında.