Adidas ve Bayer’den Euro 2008’e özel futbol topu

Adidas firmasının Avrupa Futbol Şampiyonası için geliştirdiği özel futbol topunun zıplayışı, vurulduğunda çıkardığı ses bilinen diğer toplarla hemen hemen aynı. Değişik olan yanı ise yüzeyi.

Dokunulduğunda tüyleri yolunmuş kaz derisini andıran topun yüzeyindeki incecik iplikçikler hissediliyor. Yeni topun fikir babası Adidas, ama kaz derisi gibi olan bu topun geliştirilmesini üstlenen şirket ise yine kimya devi Bayer.

Şirketin, Avrupa ve Dünya Futbol Şampiyonası için top geliştirilmesinde çalışan özel bir bölümü var ve bu bölüm topun üretileceği malzemeyi geliştirmeye çabalıyor. 1986 yılından beri deri toplar yerini plastik toplara bıraktı. Plastik topların ana maddesini, akışkanlığı bildiğimiz balı andıran ve plastiğin reçinesi sayılan poliüretan. Bayer, poliüretana impranil adını verdiği bir malzemeyi ekliyor ki impranil, yüzeyinde bir koruma tabakasına ihtiyaç duyulan bütün tekstil ürünlerine katılan özel madde. Bu özelliğinden dolayı da futbol topu gibi ürünlerin vazgeçilmez katkı maddesi.

2008 Avrupa Futbol Şampiyonası için üretilen deneme topları incecik iplikçiklerin oluşturduğu çok katlı bir top. İnce kağıt malzemenin üzerine impranil denilen malzeme, gözle görülmesi çok zor olan ince tabakalar halinde 4 kat atılıyor. Sonrasında ise kurutuluyor. Bayer'in şampiyonalara özel geliştirdiği bu topların özel üretimi için çalışan bölümün başkanı Thomas Michaelis, 2008 için geliştirdikleri topu, tereyağlı, salamlı, peynirli bir sandviçe benzetiyor. Michaelis, "Diyelim ki bir dilim ekmeği aldınız ve üzerine önce tereyağı sürdünüz. Tereyağı ekmeğin içindeki gözenekleri yavaş yavaş doldurdu. Bu aşamayı top üretimindeki birinci kata benzetebiliriz" diyor ve devam ediyor: "Tereyağı sürdüğünüz ekmeğin üzerine bir dilim de salam koydunuz. Bu da topun ikinci katı. Baktınız canınız bir dilim de peynir istedi, bu da topun üzerine gelen üçüncü kat. 2008 Avrupa Futbol Şampiyonası'na ürettiğimiz top da böylesi katmanlardan oluşuyor".

Top yağmurda ayaktan kaymıyor

İmpranil adı verilen ve topun katmanlarını oluşturan madde, topun vurulduğu açıya göre en ideal biçimde ilerlemesine yardımcı olduğu gibi Alpler Cumhuriyeti olarak da tanınan İsviçre ve Avusturya'nın yağmurlu havasına da dayanıklı hazırlanmış. İmpranilli katmanlar sayesinde Euro 2008'in resmi toplarının yüzeyi yolunmuş kaz derisi şeklinde ve bu yüzey yağmurlu havalarda bile topun futbolcuların ayağından kaymasını engelliyor ve kalecinin kolayca kavrayabilmesini sağlıyor. Topun oluştuğu dört tabakanın kalınlığı ise sadece 1,1 milimetre.

Euro 2008'in toplarını geliştiren Bayer bu işten oldukça kazançlı çıkmış görünse de resmi Euro 2008 toplarının satışından aldığı payı açıklamaktan kaçınıyor. Euro 2008 için resmi olarak üretilen topların satış fiyatı ise ortalama120 euro.