Afganistan'da zor seçim

"Takvime uyularak seçimlerin zamanında yapılabileceği son ana kadar kuşkuluydu. Ama devlet başkanlığı ve meclis seçimleri birbirinden ayrıldıktan ve ertelendikten sonra, Afganistan’da onyıllar sonra ilk serbest seçimlerin önünde engel kalmadı.

Ülkenin birçok bölgesinde seçmen listeleri yer yer ölüm tehdidi altında oluşturuldu ve Afganlar'ın devletin en yüksek makamı için 18 aday arasında seçim yapmasının önü açıldı. Adaylar arasında bir de kadın var. Her ne kadar seçilme şansı olmasa da, adaylığı dahi Taliban’ın devrilmesinden sadece üç yıl sonra Afganistan’da yeni bir çağ açıldığını kanıtlıyor.

Fakat erken sevinmek doğru olmaz. Çünkü hala geleneklerin, Afganistan’ı çağdaş bir devlet yapma çabalarından daha güçlü olduğu görülüyor. Seçimin galibinin, geçici Devlet Başkanı ve Amerikalılar'ın üç yıldır favorisi olan Hamid Karzai olacağı hemen hemen kesin. Sempatik aday Karzai’nin batıya yakınlığı, her türlü yabancı hakimiyete şiddetle direnen bir ülkede, tabii ki zarar veriyor.

Karzai mecburen Amerikalı korumalarıyla görüldüğünde, bu Afganlar‘ı düşündürüyor. Fakat Karzai’nin seçimler öncesindeki taktiği daha da büyük kuşku yaratıyor. Gerçi Herat’taki meşhur İsmail Han gibi bazı aşiret yöneticilerinin iktidarını elinden almış olsa bile, başkalarıyla uzlaşmak zorunda kalıyor.

Bunlar arasında eski hunhar General Dostum’la eski Devlet Başkanı Rabbani de var. Bunlar, Sovyet ordusunu ülkeden çıkartmalarına rağmen, mücahitlerin yönetimi sırasında çok akmasına neden olan ve sonunda Taliban’ın iktidarı ele geçirmesine neden olan insanlar.

Bu insanlarla devlet kurulamaz. Hele yeni ve demokratik bir Afganistan hiç kurulamaz. Gözünü iktidar hırsı bürümüş bu acımasız bölgesel liderler Afganistan’da işe karıştıkça, ülkede huzur sağlanamaz ve Taliban da eski gücünü elde etmek için mücadelesini sürdürür. Hamid Karzai’nin bunlara karşı elinde fazla bir kozu yok. Sadece serbest seçimlerle göreve gelmiş olmak yeterli olmayacak.

Yine de, eğer seçim sorunsuz gerçekleştirilebilirse, bu önemli bir adım olur. Hem bu Irak için de örnek oluşturur. Orada dünya bir yıllık bir savaşın ardından mucizeler bekliyor. Afganistan’da ise savaştan üç yıl sonra en azından daha iyi bir geleceğin zemini oluşturulmaya çalışılıyor."