1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

AKPM’ye ilk Türk başkan

25 Ocak 2010

Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi Başkanlığı’na Türk milletvekili Mevlüt Çavuşoğlu seçildi. Çavuşoğlu, bu göreve seçilen en genç başkan oldu.

https://p.dw.com/p/LgdX
Mevlüt ÇavuşoğluFotoğraf: picture-alliance/ dpa
Europa Rat Council of Europe
Fotoğraf: AP

Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) Antalya milletvekili Mevlüt Çavuşoğlu, Strasbourg'da Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi'nin (AKPM) 25'inci başkanı seçildi. Çavuşoğlu bu göreve getirilen ilk Türk parlamenter oldu.

AKPM'nin sayıca dördüncü büyük grubu konumundaki muhafazakâr eğilimli Avrupa Demokrat Grubu üyesi olan Çavuşoğlu, geçen yıl Ekim ayında Strasbourg'da düzenlenen bir toplantıda grubu tarafından AKPM başkanlığına aday gösterilmişti. AKPM'nin siyasi gruplar arasında yıllardır var olan "centilmenlik anlaşması" gereği yeni AKPM başkanlığı Avrupa Demokrat Grubu'nda olduğundan, Çavuşoğlu'na karşı diğer gruplar aday göstermedi. Çavuşoğlu da böylelikle seçim yapılmazsızın alkışlarla başkan ilan edildi.

Çavuşoğlu 2 yıl görevde

Mevlüt Çavuşoğlu bu görevi normal şartlarda iki yıl sürdürecek. Çavuşoğlu'nun başkan ilan edildiği AKPM genel kurul oturumuna Devlet Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış, çok sayıda TBMM üyesi ve Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek de katıldı.

Avrupa Konseyi, Çavuşoğlu'nun başkanlığını kendi internet sitesinden "Türkiye'den Mevlüt Çavuşoğlu AKPM başkanı seçildi" başlığıyla manşetten verdi ve Çavuşoğlu'nun konuşmasında kullandığı "İki bin yıldır iki kıta arasında köprü olan bir ülkeden gelmekten gurur duyuyorum" ifadelerini ön plana çıkardı.

Zor dosyalar bekliyor

Symbolbild Gericht Prozeß Gerichtsakten
Fotoğraf: picture-alliance/dpa

Çavuşoğlu, AKPM başkanı ilan edilişinin ardından genel kurulda yaptığı ilk konuşmada, müşterek Avrupa değerlerine değindi ve bu değerleri savunucusu olacağını söyledi. Çavuşoğlu'nu, görev süresi boyunca Avrupa Konseyi ve AİHM reformu gibi tüm Avrupa kıtasını yakından ilgilendiren dosyalar bekliyor. Çavuşoğlu, merakla beklenen AİHM reformu konusunda Şubat ayında İsviçre'nin Interlaken kentinde düzenlenecek Avrupa adalet bakanları konferansının açılış konuşmasını yapacak.

Çavuşoğlu'nun AKPM başkanı seçilmesi daha şimdiden Avrupa-Türkiye ilişkilerine de yansımaya başladı. Strasbourg'da birçok Avrupalı gazetecinin Avrupa-Türkiye ilişkileri konusundaki sorularıyla karşılaşan Çavuşoğlu, AKPM başkanı sıfatıyla Ankara'ya ilk tavsiyesinin "Avrupa standartlarında sivil bir Anayasa hazırlanması" olacağını bildirdi. Türkiye'de reform sürecinin önündeki en önemli engelin "12 Eylül Anayasası" olduğunu ifade eden Çavuşoğlu, Avrupa standartlarında yeni bir anayasa için Avrupa Konseyi'nin anayasal konulardaki referans organı Venedik Komisyonu'yla işbirliği yapılması gerektiğini söyledi.

Çavuşoğlu, AKPM başkanı sıfatıyla ilk resmi görüşmelerini bu hafta Strasbourg'da, sırasıyla, İsviçre Dışişleri Bakanı Micheline Calmy-Rey, İsrail Dışişleri Bakan Yardımcısı Daniel Ayalon, Yunanistan Başbakanı Yorgo Papandreu ve İtalya Dışişleri Bakanı Franco Frattini ile yapacak.

Viyana'nın doğusundan ilk başkan

Çavuşoğlu'nun başkanlığı, bu makama getirilen ilk Türk parlamenter olması bakımından önemli. 1949 yılında kurulan ve Türkiye'nim de aynı yıl üyesi olduğu Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi'nin başına bugüne kadar bir Türk parlamenter seçilememişti. Hatta bugüne kadar bu göreve kimlerin seçildiğine bakılırsa, başkanlık koltuğunun Batı Avrupalı parlamenterlerde olduğu görülüyor. Başkanlık koltuğuna bugüne kadar 5 Fransız, 4 İngiliz, 3 İspanyol, 2 Alman, 2 Hollandalı, 2 Belçikalı, 2 Avusturyalı, 1 Danimarkalı, 1 İsveçli ve 1 de İsviçreli oturmuş. Çavuşoğlu da başkan ilan edilmesinin ardından yaptığı açıklamada kendisini "Viyana'nın doğusundan bir ülkeden seçilmiş ilk başkan" olarak tanımladı.

"Avrupa'dan İslam dünyasına mesaj"

Mevlut Cavusoglu
Fotoğraf: AP

Avrupa'nın İslam'ı sorguladığı bir dönemde Çavuşoğlu'nun Müslüman kimliği de kaydedilmeye değer bir nokta. Avrupa Konseyi, 11 Eylül olayları sonrasında kültürler ve dinler arası diyaloğun Avrupa'daki düşünsel merkezi işlevi görüyor. Çavuşoğlu'nun başkanlığı bu nedenle Strasbourg kulislerinde "Avrupa'nın İslam dünyasına gönderdiği bir diyalog mesajı" olarak yorumlanıyor.

1968 doğumlu Çavuşoğlu bugüne kadar AKPM başkanı seçilmiş en genç Avrupalı parlamenter olarak da tarihe geçti. Çavuşoğlu, genç yaşta olsa da siyasi gündemi yoğun bir politikacı. Yurt içinde AKP Dış İlişkiler Koordinatör Başkan vekilliği ve Türkiye-ABD Parlamentolar Arası Dostluk Grubu Başkanlığı görevlerini yürütüyor. AKPM'de ise Siyasi İşler ve Denetim Komisyonu üyelikleri, Belarus Alt Komitesi üyeliği, Göç Komisyonu Alt Komite Başkanlığı, “1932-1933 Yılları Arasında Ukrayna’da Kıtlığın Sebep Olduğu Kitlesel Ölümlerin Uluslararası Düzeyde Kınanması (Holodomor) ve Eski SSCB’de kitlesel kıtlığın 75. yıldönümü” başlıklı raporun raportörlüğü ve AKPM’de en büyük üçüncü grup olan Avrupa Demokratlar Grubu Başkan Yardımcısı ve Sözcülüğü yapıyor.

Daha önce AKPM Göç, Mülteciler ve Nüfus Komisyonu Başkanlığı yaptı, halen de Bosna Hersek eş raportörlüğünü yürütüyor. Batı Avrupa Birliği Asamblesi (BAB) Türk heyeti Başkanlğı ve BAB Daimi ve Siyasi Komisyonlarının üyeliği görevleri de devam etmekte.

Kayhan Karaca / Strasbourg

Editör: Ayhan Şimşek