Almanya'da türban karmaşası

Almanya’daki türban tartışması Federal İdare Mahkemesi’nin verdiği son kararla iyice alevlendi. Bundan bir süre önce Baden – Württemberg Eyaleti, okullarda türbanı yasaklayan bir yönetmelik çıkardı. Afgan kökenli türbanlı öğretmen Feriştah Ludin ise yasağın anayasanın temel hak ve özgürlüklerle ilgili maddelerine aykırı olduğunu gerekçe göstererek dava açtı. Davayı sonuçlandıran İdare Mahkemesi, ”Türban yasağının” Anayasa’ya aykırı olmadığı görüşüne vardı.

Federal İdare Mahkemesi, Baden - Württemberg Eyaleti’nin koyduğu türban yasağının herhangi bir dini rencide etmediğini öne sürdü. Türban yasağında açıkça Hristiyanlık ve oryantalist kürtür değerlerinin söz konusu edildiğini kabul eden mahkeme, ”Yine de yasak, dinlerden herhangi birine iltimas geçmemektedir” dedi. Anayasa, yasalar ve içtihat kararlarının esas alındığı mahkeme kararında, okullardaki türban yasağı haklı bulundu.

İdare Mahkemesi’nin bu kararla, eyalet yönetimlerine okullarda kılık - kıyafet düzenlemesi yapma yetkisi vermiş oldu. Yani eyaletler bundan böyle ”okullardaki normal düzenin korumasını” yönünde karar alabilecek. Ancak karar, Feriştah Ludin’in bundan sonra türbanıyla öğretmenlik yapamayacağı anlamını da taşıyor. Öğretmenin meslek yaşamı boyunca gösterdiği başarılar ise gözönüne alınmıyor.

Tartışmalar son bulmadı

Diğer taraftan İdare Mahkemesi’nin verdiği karar, türban yasağına ilişkin tartışmalara son verecek nitelikte değil. Her ne kadar emsal niteliği taşısa da karar, sadece Baden Württemberg Eyaleti’ndeki türban yasağını kapsıyor. Yani, Baden Württemberg Eyaleti’nin türbana yasak koyması diğer eyaletleri bağlamıyor.

Karlsruhe Anayasa Mahkemesi de 2003 yılında aldığı kararda, türban yasağının kabul edilebilir olduğunu belirtmiş, ancak bunun için eyaletlerin gerekli yasal düzenlemeleri yapmasının şart olduğunu vurgulamıştı.

Baden – Württemberg Eyaleti’nden Hukuk Profesörü Ferdinand Kirchhof, yasağın sadece Müslümanlar’ın türbanını hedef almadığını öne sürüyor. Kirchof, yasağın diğer dinlere ait sembol ve kıyefetleri de okullarda yasaklıyor. Rahibelerin giydiği kıyafetin konuyla ilgili olmadığını ve bununla karıştırılmaması gerektiğini söyleyen Kirchhof, ”Rahibelerinki dini bir meslek kıyafeti” diyor.

Diğer taraftan Bölge İdare Mahkemesi’ne başvuran Hannover şehrinden Müslüman bir öğretmen adayı, açtığı davayı geri çekti. Derslere türbansız girme kararı alan genç öğretmene böylece, öğretmenlik yapması için yeşil ışık yakıldı.