1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Ankara - Paris gerilimi artıyor

Emin Varol / Paris11 Ekim 2006

Fransa Meclisi, Ermeni soykırımını inkar edenlerin cezalandırılmasını öngören yasa teklifini görüşmeye hazırlanırken, Paris – Ankara arasındaki gerilim artıyor. Fransız Parlamentosu’nda oylanacak olan inkar yasa teklifi, Paris’te protesto edildi...

https://p.dw.com/p/AZfo
Fransa Meclisi, tartışmalı yasa teklifini görüşmeye hazırlanıyor
Fransa Meclisi, tartışmalı yasa teklifini görüşmeye hazırlanıyorFotoğraf: AP

Türkiye ile Fransa arasındaki ilişkileri oldukça geren Ermeni soykırımını inkar yasa teklifi, Fransız Meclisi’nde oylanacak. Sosyalistler tarafından ikinci defa Fransız Parlamentosu’na sunulan teklif, Ermeni soykırımını inkar edenlere bir yıl hapis ve 45 bin euro para cezası verilmesini öngörüyor. Teklifle ilgili beş ayrı değişiklik önergesi verildi. Bunlardan birini de Ermeni kökenli milletvekili Patrik Deveciyan verdi. Deveciyan önergesinde, ifade özgürlüğünü kısıtlaması nedeniyle tarihçiler, araştırmacılar ve bilim adamlarının yasa kapsamı dışında tutulmasını istedi.

Yasa teklifinin oylanmasına bir gün kala Fransız Dışişleri Bakanlığı bir açıklama daha yaptı. Bakanlık, soykırımla ilgili teklifi desteklemediklerini tekrarladı ve bir gazetecinin sorusu üzerine Ermeni soykırımı konusunda ikinci bir yasaya gerek olmadığını bir kez daha vurguladı. Dışişleri açıklamasında, Cumhurbaşkanı Jacques Chirac’ın Ermenistan’a yaptığı gezi sırasında da “bu yasaya gerek olmadığını” söylediğini hatırlattı.

Diğer yandan Meclis Başkanlık Divanı, inkar yasa teklifinin tümü üzerindeki görüşmeleri yeniden yapma kararı aldı. Ayrıca teklifin maddelere geçilmesi konusunda da ön oylama yapacak. Teklif üzerinde yapılacak konuşmalardan sonra maddelere geçilmesi kararlaştırılırsa, tek maddelik teklifle 5 ayrı değişiklik önergesi teker teker görüşülecek. Bu nedenle yine süre yetmediği gerekçesiyle yasa teklifinin oylanmadan gündemden düşürülmesi işareti de belirdi.

Anayasaya aykırı mı?

Oylamaya bir gün kala kulislerde, teklifin anayasaya aykırı olduğu da ileri sürüldü. Fransa’daki yarı başkanlık sistemine göre anayasa, dış politika ile ilgili her türlü kararı belirleme yetkisini Cumhurbaşkanı Jacques Chirac’a veriyor. Chirac, 17 Aralık 2004 tarihinden önce de Türkiye’nin AB üyeliğini parlamentoda oylamak isteyen milletvekillerine izin vermemişti. Chirac’ın uyarısıyla oylama yapılamamıştı.

Aynı şekilde bir dış politika konusu olan Ermeni soykırımı ile ilgili konunun da bu açıdan anayasaya aykırı olduğu ileri sürüldü. Teklfi bir siyai parti grubunun veya bir milletvekilinin Anayasa Mahkemesi’ne götürmesi halinde yasanın iptal edilebileceği bildirildi.

UMP serbest

Bu arada parlamentoda çoğunluğu elinde bulunduran Nicolas Sarkozy’nin genel başkanlığını yaptığı Halkçı Haraket Birliği, oylamayla ilgili olarak bağlayıcı grup kararı almadı ve milletvekillerini serbest bıraktı. Teklife karşı olan milletvekilleri oylama sırasında salona girmeyecekler.

Ancak bu davranış teklifin kabul edilmesini engelleyici bir tutum olarak görülmüyor. Teklife karşı olan milletvekillerinin Ermeni lobisinin korkusuyla salona girerek “hayır” oyu kullanmaktan çekindikleri ileri sürülüyor.

Odaların lobisi

Türkiye’nin yasanın kabul edilmemesi için çabaları sürüyor. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkanı Rıfat Hisarcıklıoğlu başkanlığında bir grup oda başkanı da Paris’e gelerek, teklifin kabul edilememesi için Fransız işadamlarıyla görüşmeler yaptılar. Görüşmeler sırasında çantasında Türk bayrağı taşıyan Ankara Ticaret Odası Başkanı Sinan Aygün, Kurtuluş Savaşını anlatan Sarı Gelin DVD’si dağıttı. Başkan Hisarcıklıoğlu ise “Tren kazası olmasın diye çabalıyoruz” diyerek, Fransız milletvekillerine “akıllı olun” mesajları gönderdi. Teklifin görüşüldüğü gün de Ankara Sanayi Odası Başkanı Zafer Çağlayan ve yönetim kurulu üyeleri Paris’e gelerek oylamayı izleyecekler.

Ayrıca Fransız Parlamentosu’nda oylanacak olan inkar yasa teklifi, Paris’te protesto edildi. Fransa’daki dernek temsilcileriyle, Talat Paşa Komitesi, Atatürkçü Düşünce Dernekleri’nin temsilcileri parlamento binasının bulunduğu Concorde meydanında toplanarak basın açıklaması yaptılar.

“Fransa dur, soykırım yalandır”, “soykırım yapmadık, vatanı savunduk” şeklinde slogan atan Türkler, “hodri meydan” diyerek yasanın çıkması halinde yine soykırımın olmadığını söyeleyeceklerini de belirttiler. Çok sayıda Fransız gazetecinin de izlediği protesto gösterisi Fransız mallarına boykot çağrısı ile sona erdi.

Başkonsolosluk davası ertelendi

Öte yandan, Fransa’daki Ermeni derneklerinin, Paris Başkonsolosluğu aleyhine açtığı dava bugün bir kez saha 25 Ekim’e ertelendi. Aslında Paris mahkemesinin bugün karar açıklaması bekleniyordu.

Ermeni dernekleri, başkonsolosluğun resmi internet sitesinde ermeni soykırımının olmadığını söyleyen Paris Başkonsolosu Aydın Sezgin hakkında suç duyurusunda bulunmuşlardı