1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Ankara'nın Güney Kıbrıs atağı

Duygu Leloğlu9 Şubat 2005

Türk hükümeti, BM’nin Annan planına destek veren Kıbrıs Rum siyasi güçleri ile yakınlaşmak niyetinde. AKP, bu amaçla geçtiğimiz yıl Güney Kıbrıs’daki referandum öncesinde plana ‘evet’ kampanyası yapan tek siyasi parti olan Demokratik Birlik Partisi (DİSİ) lideri Nicos Anastasiades’i Türkiye’ye davet etti.

https://p.dw.com/p/Aaxl
Ankara, Kıbrıs sorununun BM planı zemininde çözümünü istiyor...
Ankara, Kıbrıs sorununun BM planı zemininde çözümünü istiyor...Fotoğraf: AP

Anastasiades, bugünden itibaren beş gün boyunca Başbakan Tayyip Erdoğan, Dışişleri Bakanı Abdullah Gül ve AKP yönetimi ile biraraya gelecek. Ayrıca, Ortodoks Rum Patriği Bartholomeos ile de görüşecek. Anastasiades’in Türkiye temasları, 1963 yılından bu yana ilk kez bir Kıbrıslı Rum siyasi parti liderin, resmi ziyaret gerçekleştirmek üzere, Türkiye’ye ayak basması açısından önem taşıyor.

Anastasiades, Deutsche Welle’ye verdiği özel demecinde, asıl amacının iki taraf arasındaki ilişkileri düzeltmeye yardımcı olmak olduğunu belirtti. Kıbrıs’ta müzakere sürecinin tekrar başlatılması için Ankara’dan, Başbakan Erdoğan’ın yaptığı açıklamalardan daha fazlası beklediğini belirten Anastasiades şöyle konuştu:

“Kabul etmeliyim ki Erdoğan, Kıbrıs’ta yapılan referandum öncesinde, barış için ciddi olduğunu bize gösterdi. Ama barış müzakereleri sırasında bazı konular pazarlık sürecine dahil edilmedi. Bu kaygılar, Rumların planı reddetmesine neden oldu.”

Planının temel felsefesi değişmemeli

Amaçlarının, Annan planının temel felsefesini değiştirmek veya Kıbrıslı Türkler’in haklarını olumsuz yönde değiştirmek olmadığına dikkati çeken Anastasiades, bununla birlikte Rumlar’ın kaygılarının üzerinde düşünülmesini isteğini dile getirdi.

Bu konuda, “Partim girişim başlatmak üzere ısrarcı olacak. Ne istediğimizi, hangi değişiklikler istediğimizi bilmemiz gerekiyor. Avrupalı ortaklarımızı, BM’yi, vatandaşlarımızı cesaretlendirmek üzere girişim başlatmak lazım” sözlerinin altını çizenn Rum politikacı, süreklilik arzeden ve 1960’larda yaşanılan sorunları tekrar etmeyecek bir çözüm bulmak için destek vereceklerini açıkladı.

AP seçimlerinde en fazla oyu aldı

Son yapılan parlamento seçimlerinde yüzde 34 civarında oy alan DİSİ, Güney Kıbrıs’ta az bir farkla Komünist Parti AKEL’in (% 34,71) ardından ikinci büyük siyasi parti oldu. AKEL’in, Tassos Papadopoulos’un liderliğindeki DICO partisi ile koalisyon hükümeti kurması ile DİSİ ana muhalefet partisi haline geldi.

Rum hükümeti, geçtiğimiz yıl Annan planına ‘hayır’ kampanyası’ yaparken, Anastasiades de ‘evet’ kampanyası yürütmüş, hatta bu seçimi yüzünden partisinde bölünmeler yaşanmıştı. Son olarak geçtiğimiz yıl Temmuz ayında yapılan Avrupa Parlamentosu seçimlerinde DİSİ güneyde en fazla oy alan parti haline geldi.

Güney Kıbrıs’ın Annan planına itirazları

Kıbrıs Rumlar’ın Annan planına itirazları ve müzakereler tekrar başlarsa pazarlık edilebilecek öncelikli konular üç başlık altında toplanıyor. Bu sorunlardan biri göçmenler konusu. 1974 yılında Kuzey’den göç etmiş Kıbrıslı Rumlar’ın tamamının evlerine geri dönemeyecek olması ve Türkiye’den Kıbrıs’a yerleşmiş olan göçmenlerin büyük bir bölümünün adada kalacak olması. İkincisi güvenlik konusu. 650 Türk askerinin adada temelli kalacak olması rahatsız ediyor.

Adanın tamamen silahsızlandırılması isteniyor. Üçüncü konu ise Rumlar’ın garanti beklentisi. Rumlar, Annan planının uygulamaya gireceğine dair bir uluslararası örgütten garanti bekliyor. En iyi garanti, BM Güvenlik Konsey’inden verilebilir. Ancak Annan planı referanduma sunulduğunda bile plan BM Konseyi’nin önüne tartışılmamıştı. Bu konuda Türk tarafında, Rum lideri Tassos Papadopoulos’un, Güvenlik Konseyi’ne üye olan Rusya’yı devreye sokarak engellediği görüşü hakim.