1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Annan 2004'ün bilançosunu çıkardı

Thomas Reinke22 Aralık 2004

BM Genel sekreteri Kofi Annan, birinci Körfez Savaşı sonrası, Güvenlik Konseyi’nin “gıda karşılığı petrol” programı kararıyla; Saddam yönetimine tanınan sınırlı petrol satışı işlemlerinde meydana geldiği öne sürülen tüm yolsuzluk iddialarının sonuna kadar araştırılıp aydınlığa kavuşturulacağını söyledi.

https://p.dw.com/p/Ab1v
Toplantıda gazeteciler Annan'ı yolsuzluk skandalı ile igili sorularıyla terlettiler
Toplantıda gazeteciler Annan'ı yolsuzluk skandalı ile igili sorularıyla terlettilerFotoğraf: AP

BM Genel Genel Sekreter Annan dün düzenlediği yılın son basın toplantısında 2004’ün bir bilançosunu çıkartırken, bizzat önemli ölçüde yıpratılmasına yol açan bu sorunun dışında Irak ve Sudan konularına da değindi. Annan’ın çok önceden planlanan bu basın toplantısında aslında BM’in 2004 yılı faaliyetlerini ve 2005 yılı için öngörülen reform adımlarını dile getirmesi gerekmekteydi. Ancak genel sekreter bu günlerde ne zaman basının karşısına çıksa, gazetecilerin başlıca merak konusu olan “gıda karşılığı petrol” skandalıyla ilgili sorularını yanıtlamak zorunda kaldığı da sır değil. Bu durumda Amerikan politikasının ve medyasının Annan’a karşı başlattığı kampanyanın önemli payı var. Annan şöyle konuştu:

“İstifa etmemle ilgili soruya karşılık, önümde, yapılacak daha pek çok işimin olduğunu söyleyebilirim. BM üyesi bir çok ülkenin güven ve desteğine sahibim. Şimdi hep birlikte önümüzde duran önemli ödevleri yerine getirerek görevimizi sürdüreceğiz.”

Annan istifa etmiyor

İstifa yok. BM örgütüne yönelik yolsuzluk iddialarının tümü sonuna kadar aydınlatılacak. Annan’ın 2004 yılı sonunda dile getirdiklerinin başında bu iki söylem var. Oğlunun da bu skandala karıştığı iddiası nedeniyle bizzat ağır eleştirilere hedef olan ve itibarı zedelenen Kofi Annan, kendi girişimiyle oluşturulan özel bir komisyonun hazırlayacağı, “gıda karşılığı petrol” programının uygulanışı sırasında olanlarla ilgili ilk raporun, Ocak ayı sonunda beklendiğini bildirdi:

“Bu benim için zor ve korkunç bir yıldı. Nihayet sona ermesinden ötürü seviniyorum. Belli bazı çevrelerin sürekli olarak dile getirdiği, beni ve BM örgütünü hedef alan suçlamalarla ilgili tüm gerçeklerin ortaya çıkması için her türlü çabayı göstereceğiz.”

BM'de reform çalışmaları

Annan’ın asıl önem verdiği konunun, kuruluşunun 60. yılında BM örgütünün bünyesinde planlanan köklü reformlar olduğu biliniyor. Bunların başında Güvenlik Konseyi’nin genişletilmesi geliyor. Genel Sekreter, buna rağmen, devlet adı vermeden dile getirdiği uyarıda, BM’le ilgili reform niyetlerini Güvenlik Konseyi kapsamı konusuyla sınırlı görmenin sakıncalarına işaret ederek, şu anda örgütünün tüm bölümleriyle ilgili 101 adet değişiklik önerisinin bulunduğunu söyledi.

“Bazı ülkelerin Güvenlik Konseyi’nde öngörülen reform konusunda son derece aktif olduğu göze çarpıyor. Ancak uzmanlar yenilenme gereken başka bir dizi alanın bulunduğu görüşündeler. Bu nedenle bu konuda fikir üretirken olaya daha geniş bir açıdan bakmanın gereği var.”

Irak sorusuna kaçamak yanıt

Konuşmasında; Afrika kıtasında yaşanan sorunlara, Afganistan ve Ortadoğu barışı konularına değindikten sonra, Irak’ta öngörülen seçimlerin gerçekten demokratik ve özgür olup olmayacağıyla ilgili bir soruya Annan kaçamak bir karşılık veriyor. Genel Sekreter, örgütünün bu konuda ancak yardım ve tavsiyelerde bulunabileceğini, oylama tarihinin ertelenmesi gibi bir konuda karar yetkisinin Iraklılar'da olduğunu belirtti:

“Irak’taki güvenlik sorunu bizi de çok huzursuz ediyor. Ancak seçim koşullarını hazırlamak Irak yüksek seçim komisyonunun görevi ve biz onlara elimizdeki imkanlar ölçüsünde destek vermekle yetiriyoruz.”

Annan 2005 yılı ile ilgili dileklerini dile getirirken “Herşeyden önce Irak ve Sudan’da ilerlemelerin kaydedilmesini diliyorum” dedikten sonra bu ülkelerde son yıllarda bir çok insanın yaşamını yitirdiğini ve çoğunun iki cephe arasında bocaladığını anımsattı. Genel Sekreter Annan, “Buralarda da nihayet düzelme sağlanırsa, daha huzurlu geceler ve günler geçirmem belki mümkün olabilir” diye bitirdi sözlerini.