Atina'nın fon savaşı

Yunanistan bir türlü durulmuyor. Uzun pazarlıkların ardından ikinci kurtarma paketinin devreye girmesinden sonra gözler 15 Mayıs'a çevrildi. O tarihte, uluslararası ticaret hukukuna göre çıkarılan ilk tahvillerin vadesi doluyor. Alacaklı, tahvil karşılığının eksiksiz ödenmesinde ısrar ediyor ve bütün hukukî imkanlarını seferber ediyor. Yunanistan hükümeti ise uzlaşmaya yanaşmıyor.

Durum oldukça karmaşık: Yunanistan, milli yasaların kapsamına giren 177 milyar euroluk tahvil ödemelerinde yatırımcıya kendi kurallarını dikte ettirmekte zorlanmamıştı. Elinde uluslararası Yunan tahvili bulunduran alacaklıyı ise borç erteletmeye ve taleplerinden kısmen vazgeçmeye zorlaması mümkün değil. Batma tehlikesi olan alacakların tahsilatını üstlenen yatırım fonlarının Atina yönetimiyle “finans harbi” yapmaya hazır olduğu anlaşılıyor.

Düşenin dostu

Genellikle “akbaba fonu” olarak adlandırılan yatırım şirketleri, Yunanistan'ın erteletmesi mümkün olmayan tahvilleri piyasadan topluyor. Amaç, borçlu tarafın indirim talebini bloke edecek oranı bulmak. Bu durumda borç erteletme teklifini kabul etme mecburiyeti ortadan kalkıyor. Bu nitelikteki 36 borç tahvilinin tutarı 29 milyar euroyu buluyor.

Çoğu tahvil emisyonunda uzlaşma formülü ancak yatırımcıların dörtte üçünün onayıyla yürürlüğe girebiliyor. Daha hacimli tahvillerde bu oran yüzde 66'ya düşüyor. Bu durumda borçların yeniden yapılandırılmasını önlemek için tahvillerin yüzde 25 ila yüzde 33'ünü elinde bulundurmak yetiyor. Kademeli olarak piyasaya sürülen bu tahvilleri toplamanın kolay olmadığını belirten uzmanlar, ancak Yunan makamlarının resmi kayıtlarına göre, yabancı yatırımcının on dolayındaki emisyon değeri yüksek tahvili bloke edebileceğini belirtiyorlar. Kamu kuruluşlarınca çıkarılan ve hazinenin kefil olduğu dört milyar dolarlık tahvilin vadesi dolduğunda ödenmesi gerekiyor.

Atina Nuh diyor…

Yunanistan Maliye Bakanlığı yetkilileri, söz dinlemez alacaklılara ödeyecek paraları olmadığını ve hiçbir alacaklıya borç affındakinden farklı şartlar sunulmayacağını söylüyorlar. Yunan yasalarına göre bu tahvillerin yüzde 70 oranında silinmesi gerekiyor. Atina ile “hukuk harbi” başlatmaktan çekinmediğini açıklayan yatırım fonları anlaşmazlığa Yunan mahkemelerinin değil de Londra'da bakılacak olmasına güveniyor. Tartışmalı tahvillerin alımına 2011 yılında başladığı belirtilen tecrübeli Amerikan yatırım fonlarının borcunu ödemeye niyetli olmayan hükümetlerle uzun hukuk mücadelesi yapmaya alışık olduğu biliniyor.

Atina yönetimine, tahvil kavgasının mahkemeye yansımasını göze alması tavsiye edilebilir mi? Uzman borsa simsarları, Yunanistan'ın moratoryum tehdidinde bulunduğunu ancak bu tehdidi yerine getirmesinin geri tepebileceğini belirtiyorlar. Ancak hukukî sürecin başlaması, yatırım şirketlerinin kazançlı çıkacağının garantisi değil. Tahvilleri, ödenmesinin mümkün olmadığı anlaşıldıktan sonra satın aldıkları ortaya çıkarsa, mahkemeyi kazanma şansları azalabilir.

Tasarruf planları tehlikede

Öte yandan, Yunanistan'ın “saç tıraşıyla” azaltılan borçlarını kendi gücüyle ödemesi de kolay olmayacak. IOBE adlı araştırma grubunun tahminlerine göre Yunan ekonomisi 2012 yılında yüzde beş oranında daralacak. İşsizlik oranının da yüzde 20'yi bulacağını belirten uzmanlar, bu olumsuz gelişmenin tasarruf hedeflerini tehlikeye sokabileceğine işaret ediyorlar. Avrupa Birliği Komisyonu ve Uluslararası Para Fonu'nun Yunanistan ile ilgili negatif büyüme tahminleri yüzde 4,7 ila yüzde 4,8 olarak açıklanmıştı.

© Deutsche Welle Türkçe

DPA/Reuters, AG/EC