Avrupa Anayasası'nı kurtarma çabaları

Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac, 14 ülkede onaylanan ancak Hollanda ve Fransa’daki referandumlarda halk tarafından reddedilen Avrupa Anayasası’nı canlandırmaktan bahsederken, Hollanda Dışişleri Bakanı Bernhard Bot, Anayasa’nın ince elenip sık dokunmasınadan vazgeçilmesini istedi. Avusturya Başbakanı Wolfgang Schüssel ise Anayasa’nın ölmediğini söyledi.

Avusturya harekete geçti

Avusturya yıl sonuna kadar Anayasa krizine bir çözüm bulmakta kararlı. Anayasa, genişlemiş Avrupa Birliği'ne yeni kurumlar ve yeni bir oylama yöntemi getirecek. Avrupa Parlamentosu Anayasa Komisyonu Başkanı Sosyal Demokrat Partili Jo Leinen, Avrupa Anayasası’nın ulaşılabilecek en iyi uzlaşma olduğu kanısında:

“Yeniden müzakere edilecek birşey göremiyorum. Anayasa 4 yıl boyunca müzakere edildi. Tekrar bir anlaşma için çağrısında bulunanlar bu sefer daha da azıyla yetinmek zorunda kalacak. Bu belki kulağa hoş geliyor ancak işin aslı öyle değil.”

Metinde değişiklik istenmiyor

Jo Leinen ve parlamenterlerin çoğunluğu anayasa metninde değişiklik yapmaktan yana değiller. Ancak Avrupa’nın sosyal politik rolünün tamamlanması ve korkuların bertaraf edilmesinden yana tavır koyuyorlar. Leinen bunu şöyle açıklıyor:

“Bu çok maceracı bir çözüm, çünkü varılan uzlaşma bozulmadan insanlara açıklanması gerekiyor. Açıklamaların anayasa kadar hukuki değeri var. Bu iyi bir yöntem. Maastricht Anlaşması’na Danimarkalılar ‘hayır’ dediğinde uygulanıp başarılı olunmuştu.”

Bu yöntemi Almanya Başbakanı Angela Merkel da önermişti. Ancak sorun bu yöntemin Fransız ve Hollandalı seçmen için yeterli olup olmayacağı. İki ülkede de Avrupa Anayasası ile ilgili karar 2007 yılındaki ulusal seçimlerden sonra verilecek. Alman Parlamentosu’nun Avrupa Anayasası’nı oylaması gibi bir çözümün Danimarka veya İngiltere gibi ülkelerde garantisi yok. Avrupa Parlamentosu Anayasa Komisyonu Başkanı Jo Leinen, Avrupa Birliği Anayasası’nın daha fazla demokrasi ve saydamlık getireceğine inanıyor. Leinen bu şekilde birliğin orta vadede işlerlik kazanacağını savunuyor:

“Avrupa Anayasası kabul edilmezse Avrupa Parlamentosunda bir genişleme olmayacak. Romanya ve Bulgaristan Nice Anlaşmasıyla birliğe katılan belki de en son üyelerimiz olacak. Hırvatistan, Makedonya ve diğerleri için durum daha da zor bir hal alacak. Ancak bir dönüm noktası yaratma şansımız hala var.”

AP Anayasa’yı görüşecek

Avrupa Parlamentosu gelecek hafta Strasburg’da toplanarak Anayasayla iligli tavrını belirleyecek. Avrupa Parlamentosu’nda muhafazakar kanadın Grup Başkanı Hans Gert Pöttering, Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac’ın istekli ülkelerle daha derin işbirliği olan bir çekirdek Avrupa yaratmak fikrini reddediyor. Pötering bunu şöyle açıklıyor:

“Topluluk çerçevesi dışında, Paris’ten önerildiği gibi, devletlerin biraraya gelerek çalışma grupları oluşturması gibi bir uygulamayı kesinlikle reddediyoruz. Bu tür bir hükümetler arası tertibi kabul etmiyoruz. Bu tür bir girişim, Avrupa Birliği’nde çatlaklar yaratır. Geçmişte de bu tür psikolojik bölünmelere tanık olduk.”

Alman hükümetinden Chirac’a destek yok

Alman hükümeti de Chirac’ın girişimine soğuk bakıyor. Avrupa Parlamentosu Anayasa Komisyonu Başkanı Jo Leinen ise, bu girişimin çoktan başarısız olduğu görüşünde.