1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Avrupa Parlamentosu CIA'in peşinde

Bernd Riegert / Brüksel24 Şubat 2006

Amerikan gizli servisi CIA’in Avrupa’daki gizli faaliyetlerini soruşturmak için Avrupa Parlamentosu’nda oluşturan komsiyon, insan hakları örgütleri ve Avrupa Konseyi temsilcileriyle dün bir araya geldi. Brüksel’den Bernd Riegert’in haberi...

https://p.dw.com/p/AaBB
Avrupa Konseyi ve Avrupa Parlamentosu CIA'ye ilişkin iddiaları soruşturuyor
Avrupa Konseyi ve Avrupa Parlamentosu CIA'ye ilişkin iddiaları soruşturuyorFotoğraf: AP

Soruşturma komisyonunun ikinci toplantısında insan hakları örgütleri temsilcileri suçlamalarını yinelediler ve Amerikan Kongresi’ni Avrupa Birliği gibi bir soruşturma komisyonu kurmaya çağırdılar. İnsan Hakları İzleme Örgütü’nden (Human Rights Watch) Joanne Mariner, yeni kanıtlar bulma görevinin soruşturma komsiyonuna düştüğünü söyledi.

ABD’de medyanın bu bilgileri yayınlamaktan kaçındığını kaydeden Mariner, “Washington Post gazetesi ve ABC televizyonuna CIA’in gizli hapishanelerinin bulunduğu Doğu Avrupa ülkelerinin adlarını vermemeleri için baskı yapıldı. Hükümet, medyaya bilgi sızdıran çalışanlarına karşı dava açma girişimini başlatıyor” iddiasında bulundu.

Statewatch Örgütü yöneticisi Tony Bunyan ise bazı Avrupa Birliği ülkelerini Amerikan gizli servisinin faaliyetlerine göz yummakla suçladı. Bunyan, “Çalışma tarzı şu: Avrupa Birliği’ndeki gizli servisler şüpheliler hakkında dosyaları hazırlıyor ve bu dosyalar CIA’ye veriliyor. Onlar da şüphelilere artık ne isterlerse yapıyor, kaçırmak, öldürmek ve daha kimbilir neler” diye konuştu.

Dick Marty iddiaları yineledi

Avrupa Konseyi Soruşturma Komisyonu Başkanı İsviçreli senatör Dick Marty ise Avrupa Birliği hükümetlerinin durumdan haberdar olduğuyla ilgili iddialarını Brüksel’de tekrar etti. Ancak kanıt öne sürmedi. Komisyon’daki Hıristiyan Demorkat Birlik Partili Eva Klamt ise kanıta ihtiyaç bulunduğunu söyledi. Klamt, “Bu sadece hissetmekle olmaz. Marty her zaman, bunun doğru olduğunu içimde hissediyorum diyor. Ancak konuyu nesnel olarak ele almalıyız” dedi.

Strasbourg’daki Avrupa Konseyi de kendi soruşturmasında konuyu Avrupa Parlamentosu’na paralel olarak ele alıyor. Avrupa Konseyi Soruşturma Komisyonun Başkanı Marty, Ocak ayında konseye sunduğu ara raporunda Amerika Birleşik Devletleri’nin işkenceyi taşeronlara yaptırdığı konusunda birçok kanıt olduğunu söylemişti. ABD ise gizli cezaevleri bulunduğu iddialarını reddediyor.

Komisyonun yetkisi kısıtlı

CIA’nin gizli uçuşlarını ve Avrupa Birliği adayı Romanya ve Makedonya’da gizli cezaevleri oldup olmadığıyla ilgili iddiaları araştıran Avrupa Parlamentosu’nun soruşturma komsiyonu geçen ay kurulmuştu. Komisyonun herhangi yasal veya adli bir yetkisi bulunmasa da heyet, CIA Başkanı Porter Goss olmak üzere bazı Amerikalı yetkilileri sorgulamak istiyor.

Soruşturma kapsamında Alman hükümeti tam işbirliği yapacağını yazılı olarak beyan etti. CIA uçaklarının Almanya’daki Amerikan üslerine iniş yaptığı iddia ediliyor. Bu, ABD tarafından da inkar edilmiyor. Ancak bu uçuşların yasal olduğu ve görevlerinin şüphelileri işkence edilmek üzere nakletmek amaçlı olmadığı bildiriliyor. İşte zorluk burada başlıyor. Çünkü Brüksel’de tanıklardan alınan ilk ifadelere göre, Avrupa ve ABD’deki işkence ve yasal uçuş tanımlarından farklı anlamlar çıkarıldığı anlaşılıyor.