TÜR 0608 Ahmandinedschad D Reax

İran’daki tartışmalı bir şekilde ikinci kez cumhurbaşkanı seçilen Mahmud Ahmedinejad yemin ederek göreve başladı.

ABD Başkanı Barack Obama, Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy ve İngiltere Başbakanı Gordon Brown başta olmak üzere birçok batılı ülke Ahmedinejad'ı tebrik etmedi. Almanya Başbakanı Angela Merkel de bu liderler arasında yer aldı. AB ise dönem başkanlığı adına törene katılmakla İsveç Büyükelçisini görevlendirdi. Alman hükümeti, AB Dönem Başkanı’nın törene temsilci yollayacağından haberdar olmasına karşın törenden sonra İsveç’in bu kararına mesafeyle yaklaştı. Alman milletvekilleriyse eleştirilerini yüksek sesle dile getiriyor.

Hükümet haberdardı

Hristiyan Demokrat Parti’nin Meclis Grubu Dışişleri sözcüsü Eckhard von Klaeden, Neue Osnabrücker gazetesine verdiği demeçte, “Avrupa İran’daki şaibeli seçimleri ve muhalefete yönelik baskıları hoş karşılamadığı konusunda ortak bir tavır sergilemeli” ifadesini kullandı. Ancak hükümet İsveç’in niyetinden haberdardı. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Andreas Peschke, bu konuda yöneltilen soru üzerine, hükümetin, AB Dönem Başkanı İsveç’in törene temsilci yollayacağı konusunda önceden bilgi sahibi olduğunu söyledi. Peschke,“AB Konsey Dönem Başkanı İsveç, orada büyükelçisi aracılığıyla Konsey Dönem Başkanlığı olarak temsil edilmeyi önerdi. Bu da neticede hiçbir itiraz olmadan kabul gördü” diye konuştu.

AB Konsey Dönem Başkanlığı’nın törene temsilci yollamak konusunda ortak karara başvurmak zorunda olmadığını kaydeden Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü, buna rağmen İsveç’in konuyu tören öncesinde Komisyon’un siyasi ve güvenlik komitesinde tartışmaya açtığını belirtti. Peschke, ancak görüşmelerde ortak bir kanıya varılamadığını vurguladı.

Merkel tebrik etmedi

Almanya Başbakanı Angela Merkel, İran Cumhurbaşkanı Ahmedinejad'a tebrik mesajı yollamayan Batılı liderler arasında yer alsa da Almanya törende yine de temsil edildi. Hükümet sözcüsü Klaus Vater, “Almanya, Alman Büyükelçiliği'nin daha alt kademede bir çalışanı tarafından temsil edildi. Ahmedinejad'a da seçimler için ne bir buket çiçek gönderildi ne de tebrik yollandı” dedi.

Alman hükümeti, İsveç'in törene temsilci yollamasına ses çıkarmamış olmasına rağmen, Alman parlamenterler eleştirilerini yüksek sesle dile getiriyor. Avrupa Parlamentosu'nun Hristiyan Demokrat Milletvekillerinden Elmar Brok, Avrupalıların törende temsil edilmiş olmasının, seçimleri meşrulaştırdığı yönünde bir izlenime yol açmaması gerektiğini belirtti.

Nükleer müzakerelere açık kapı

İran kökenli, Federal Milletvekili Omid Nouripur da İsveç Büyükelçisinin yemin törenine katılmış olmasının “büyük bir hata” olduğunu söyledi. Nouripur, "Bence bunun arkasında yatan temel düşünce, ileride nükleer sorun konusunda müzakere masasına oturmak zorunda kalınacağından, şimdiden çok sert bir tavır takınmak istenmemesi. Ancak bu da yanlış bir düşünce. Zira Ahmedinejad böylece katı tutumunun işe yaradığını düşünerek kendi yolundan şaşmayacaktır" dedi.

Avrupa'ya kötü not

Nouripur'un mensubu olduğu Yeşiller Partisi'nin eş başkanı Claudia Roth da yayımladığı yazılı açıklamada hem İsveç Büyükelçisinin hem de Alman temsilcinin törene katılmış olmasını eleştirdi. Roth açıklamasında, “Bu hem İran halkına verilmiş feci bir mesaj hem de Avrupa Dış politika karnesinin ne kadar zayıf olduğunu gösteren bir sinyaldir” ifadesini kullandı.

Peter Stützle / Çeviren: Meltem Karagöz

Editör: Beklan Kulaksızoğlu