050310 Banken Image
5 Mart 2010
“Bir kamuoyu araştırmasına göre, biz bankacıların imajı halkın gözünde en alt sıralarda yer alıyor. Bizden sonra uyuşturucu tacirleri ile hayat kadınları geliyor.” Almanya’nın Frankfurt kentinde düzenlenen panele katılan bir bankacı, mali krizden sonra branşın içinde bulunduğu durumu bu sözlerle özetliyor. Frankfurt Üniversitesi'nde bankacılık ve finans uzmanı olan Reinhard Schmidt de küresel mali krizin ardından bankalara karşı güvenin zayıfladığını belirtiyor. Schmidt, “Bence bu çok da haksız sayılmaz, çünkü risk alırken sınırı aştılar ve kimi bankalar gerçekten de arkasında durulması mümkün olmayan işler yaptılar. Lehman Brothers’ın menkul kıymetlerinin satışı gibi utanç verici olaylar haricinde, kendilerine başka şekilde de büyük zarar verdiler" diyor.
Özeleştiri yapanlar var
Eskinin yatırım şimdinin mevduat bankası Goldman Sachs’ın Yönetim Kurulu Başkanı Lloyd Blankfein’ın “yeryüzünde tanrı eseri inşa ettikleri” şeklindeki açıklaması bankalara karşı güven krizine tuz biber ekmiş olsa da, branş içinde özeleştiri yapabilenler de var. Alman Borsası Denetim Kurulu Başkanı Manfred Genz şöyle konuşuyor: “Bu krizden çıkarılacak sonuç, mali sistemin ekonomiye hizmet işlevini anlamak ve kabul etmektir; finans sisteminin kendine yetebileceği, ekonominin merkezi ya da dünyanın hâkimi olduğuna inanmamaktır.”
Bol kazançlı günler geri geldi
Borsada kayıtlı birçok banka krizi geride bırakıp milyarlarca euroluk kâr edilen günlere geri dönmüş durumda. Alman Deutsche Bank, Fransız BNP Paribas ya da İngiliz Barclays gibi bankalar tartışmalı yatırım bankacılığı alanında yine büyük kazançlar elde ediyorlar. Uzman Reinbhard Schmidt, herşeye eskisi gibi devam edildiğini, ancak arada dersler de çıkarıldığını belirtiyor: “Bazı riskleri büyük oranda azattılar ve iç risk-kontrol sistemlerinde büyük değişiklikler yaptılar. Bunlar çoğu bankanın eskiden pek önem vermediği çok hayati konular. Bazı bankalarda meydana gelen değişiklikler dikkate değer.”
Önlemler tartışılıyor
Küresel mali krizin ardında bıraktığı en önemli tartışmalardan biri de mali piyasaların daha sıkı denetimi ve düzenlenmesine ilişkin alınması gereken önlemler. ABD Başkanı Barack Obama, büyük bankaların faaliyet kapsamını sınırlandırma ve yüksek riskli işlemleri yasaklama planını açıklamıştı. Avrupa’da da Basel Bankacılık Denetim Komitesi, Basel III adı verilen bir düzenleme hazırladı. Bu düzenleme, bankaların gelecekte krizlere karşı daha dayanıklı hale getirilmesini ve risk faktörlerinin azaltılmasını öngörüyor. Aynı zamanda mali işlemler vergisi, bankalardan kesinti yapılarak bunun bir güvence fonuna kaydırılması, daha sıkı mali denetim ve üst düzey yöneticilerin ikramiyelerinin sınırlandırılması da tartışılan önlemler arasında. Reinhard Schmidt ise bankaların geleneksel rolüne geri dönmesinin önemine dikkat çekiyor: “Bankaların çok başına buyruk hale gelmemesine ve geleneksel vazifelerinden, yani ekonomiye kredi sağlama işlevinden uzaklaşmamasına dikkat etmek siyasetin işidir. Buna çok dikkat etmek gerekiyor. Sektörde pekçok şey oluyor. Bankaların normal işlevlerine geri dönüp dönmediği konusunda ise kıta Avrupası ile bazı Anglosakson bankaları arasında büyük farklar görüyorum. Anglosakson bankaları arasında normal işleyişe geri dönme eğilimi var gibi görünüyor…”
© Deutsche Welle Türkçe
Mischa Ehrhardt / Çeviri: Başak Özay
Editör: Beklan Kulaksızoğlu