Barış sürecini canlandırma çabası

İsrail – Filistin anlaşmazlığını çözmenin ikinci Bush döneminin önceliği olduğunu Dışişleri Bakanlığı koltuğuna oturmadan dile getiren Condoleezza Rice, bölgede taraflarla birebir görüşmelerini gerçekleştirdi. Ortadoğu gezisi çerçevesinde önce İsrail’e giden Rice, Dışişleri Bakanı Silvan Şalom, Başbakan Ariel Şaron ve diğer hükümet üyeleriyle biraraya geldi. Görüşmelerinde barışın sağlanması için fırsatların değerlendirilmesi gerektiğini belirten Rice, İsrail’in alması gereken zorlu kararlar olduğunu ifade etti.

İsrail’deki temaslarında Filistin tarafının olumlu çabalarına değinen Rice, seçimlerin ardından Filistinliler’in yeni lideri Mahmud Abbas’ın aldığı güvenlik önlemlerinin Ortadoğu Yol Haritası’nın yeniden gündeme gelebilmesinin önünü açtığını vurguladı. Rice, bu noktada bölgede barışın sağlanması ve bir Filistin devletinin kurulabilmesi için İsrail’in yapması gereken şeyler olduğunu dile getirdi. Bölgede iki demokratik ülke görme arzusunda olduklarını belirten Rice, "Hepimize büyük sorumluluklar düşüyor, İsrail'in de verdiği sözlere sahip çıkarak bazı zorlu kararları artık alması gerekiyor" dedi.

Rice’tan Abbas’a destek

Rice, İsrail’deki görüşmelerinin ardından Filistin bölgelerinde geçti. Filistin lideri Mahmud Abbas ile görüşen Rice, Washington’ın desteğini yeniden vurguladı. Rice, Abbas’ın seçimleri kazanması ve göreve geldiğinden bu yana attığı adımların, uluslararası barış planının yeniden hayata geçirilebilmesi umudunu artırdığını belirten Rice, Abbas’ın, İsrailliler’e yönelik saldırıların önlenmesinde, güvenlik ve asayişin sağlanmasında somut adımlar atmasını memnuniyetle karşıladıklarını söyledi.

Her iki tarafı da Ortadoğu barışına bir şans tanımak için maksimum çabayı göstermeye çağıran Condoleezza Rice, ayrıca İsrail ve Filistin bölgeleri için bir güvenlik koordinatörü atamayı planladığını açıkladı. Rice bu koordinatörün özellikle Filistin güvenlik güçlerinde gerçekleştirilecek reformlara yardımcı olacağını belirtti.

Rice ile ortak basın toplantısı düzenleyen Filistin lideri Mahmud Abbas da uluslararası yol haritasının, Filistin’in bağımsızlığı hedefini hayata geçirebilmek için tek yol olduğunu söyledi. Amerikan Dışişleri Bakanı dün İsrail Başbakanı Ariel Şaron ile yaptığı görüşmede de İsrail’in Abbas’ı desteklemesini istemişti. Yeni liderin Filistin halkına gösterebilecek başarılara ihtiyacı olduğunu belirten Rice İsrail’i Abbas’ın otoritesini sarsabilecek faaliyetlerden uzak durması konusunda uyarmış ve bir Filistin devleti kurulması ve barışa ulaşılması yönünde İsrail’in daha zorlu kararar vermesi gerekeceğini belirtmişti.

Mısır’da İsrail – Filistin zirvesi

Rice’ın temaslarının ardından ise yarın Mısır’ın Şarm el Şeyh kentinde Şaron – Abbas buluşması gerçekleşecek. Evsahibi Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek ve Ürdün Kralı II. Abdullah’ın da katılacağı zirvede, Ortadoğu barış sürecinin yeniden canlandırılması masaya yatırılacak. Ancak Mısır’daki zirveden tarihi bir sonuç beklentisi yok. Sadece barışa giden yolun bir başlangıcı olarak değerlendiriliyor ve amaç öncelikle iki taraf arasında ateşkesi sağlayabilmek.

Diğer yandan zirve sırasında saldırı olabileceği yönünde uyarılar yapılıyor. İsrailli bakanlardan Haim Ramon, zirvenin uyandırdığı barış umutlarına karşı olan Filistinli silahlı grupların Abbas’a yönelik saldırı girişiminde bulunabilecekleri uyarısında bulundu. Ramon, bazı radikal Filistinliler’in Abbas'ı bir tehdit olarak gördüklerini, dolayısıyla onu bir düşman olarak nitelendirdiklerini ifade etti.

El Fetih’ten ateşkes teklifi

Bu arada, Filistinli radikal örgüt El Fetih Hareketi, İsrail’le sağlanacak karşılıklı bir ateşkese hazır olduğunu tekrarladı. İsrail ile sağlanacak karşılıklı bir ateşkese hazır olduğunu yineleyen örgütün açıklaması bölgede filizlenen barış umutlarını artıran bir haber olarak değerlendirildi. El Fetih Devrim Konseyi'nce, Gazze'deki 2 günlük toplantının ardından yapılan yazılı açıklamada, "1967'de işgal edilen Filistin topraklarında kapsamlı ve karşılıklı ateşkese hazır olunduğu" kaydedildi.