Bask Parlamentosu'nda özerklik planı kabul edildi

Yasaklı ETA örgütünün siyasetteki kolu olarak tanınan ayrılıkçı parti, aslında planın içeriğini yeterli görmüyor. Radikal milletvekilleri söz konusu plan sayesinde “bağımsız bir Bask ülkesi” kurma idealine ulaşmayı amaçlıyor. Bask hükümetinin, bölge parlamentosunda mutlak çoğunluğu yok. Bu nedenle ETA sempatizanı milletvekillerinin desteği hükümet için oldukça önemliydi.

Sozialista Albertzaleak Partisi’nin sözcüsü, önce parlamentonun İçişleri Komisyonu’nda çekimser oy kullanarak planın Genel Kurul’a gelmesinin yolunu açtı. Sözcü Arnaldo Otegi, partisinin parlamentodaki oylamada, 6 milletvekilinden üçünün “evet” oyu vereceğini açıklamıştı.

Peki ayrılıkçı parti milletvekillerinin neden hepsi değil de sadece üçü plana onay verdi? Bu sorunun yanıtı, partinin asıl amacının planın içeriğini aşmasında saklı. Aynı zamanda yasaklı Batasuna Partisi’nin eski sözcüsü olan Otegi’nin İspanya’nın yanı sıra Fransa’daki Bask bölgesinin de bağımsızlığını savunduğu sır değil. Partinin Bask hükümetine verdiği desteğin bu nedenle sınırlı kaldığı bildiriliyor.

Bask Başbakanı’nın planı

Diğer taraftan, Bask bölgesi Başbakanı’na göre, bu destek uzun zamandır aklındaki bir projenin önünü de açacak. Başbakan Ibarretxe, Bask bölgesinin sadece bir uyum anlaşması ile İspanya’ya bağlı olmasını ve neredeyse bağımsız bir statü kazanmasını amaçlıyor.

Buna, Bask’ın kendi sosyal sistemi ile adalet sistemine sahip olması da dahil. Ancak Ibarretxe, bu niyetini fazla açığa vurmuyor ve “Özerklik Planı bir kopuş değil, birlikte yaşama projesi. Bununla yumruğumuzu havaya kaldırmıyor, tersine elimizi uzatıyoruz” diyor.

İspanyol hükümeti ne düşünüyor?

İspanya’da hükümetteki Sosyalistler ve muhafazakar Halk Partisi, Ibarretsche gibi düşünmüyor. Halk Partisi, planın Bask bölgesinde siyasi ve sosyal alanda huzursuzluğa neden olabileceğini savunuyor. Sosyalistler ise planın bölge halkının tamamını kapsamadığı görüşünde.

Bu partinin Genel Başkanı Patxi Lopez, İspanyol Parlametosu’nda onaylanan hali hazırdaki özerklik statüsünün kapsamının geniş olduğunu ve bölgenin kendi polis teşkilatı ve vergi dairelerine dahi sahip olmasını öngördüğünü belirtiyor. Lopez, yeni otonomi planının ise Bask Parlamentosu’nda küçük bir çoğunlukla kabul edildiğini vurguluyor.

Referandum önerisi

Ama Bask Başbakanı Ibarretxe “Çoğunluk çoğunluktur” diyor ve altı ay içinde merkezi yönetimle kendi devlet modelinin pazarlığını yapmaya hazırlanıyor. İbarretsche, bu pazarlıkların sonunda Bask bölgesinde bir referandum düzenlenmesini hedefliyor. Pazarlıktan sonuç alınamadığı takdirde ise parlamentodan geçen otonomi planına dayanarak halk oylamasına gitmeyi düşünüyor.

Öte yandan, Ibarretsch ne bir referandumu ne de böyle bir planı İspanyol Parlamentosu’nun onayı olmadan hayata geçiremeyeceğinin farkında. Sosyalistler ile muhafazakar Halk Partisi’nin planına zaten sıcak bakmadıkları biliniyor. ETA sempatizanlarının plana verdiği destek nedeniyle bu konudaki tutumlarının sertleşmesi bekleniyor.