Benzersiz bir başarı öyküsü

Bu benzersiz bir başarı öyküsü. Alman Futbol Federasyonu Başkanı Wolfgang Niersbach, “şimdiye kadar Almanya’da hiç birşeyin her hafta sonu bu kadar insanı heyecanlandırdığı görülmemiştir” diyor. Bundesliga bugün dünyadaki en kârlı ve popüler futbol liglerinden biri. Her hafta sonu bir çok taraftar, tuttuğu takımın maçını izlemek üzere stadyumları ve cafeleri dolduruyor, televizyonlarının karşısına geçiyor. Bundesliga, geçen sezon, kurulduğundan beri en başarılı sezonunu yaşadı. Maç başına 44 bin 293 seyirci ile Avrupa’da ilk sırada yer aldı. Kurulduğu 1962 yılında böylesine bir başarıya ulaşacağını kimse tahmin etmemişti. Ancak 50 yıl önceki kuruluş aşaması oldukça sancılı geçti.

28 Temmuz günü aralarında Köln kulübü başkanı Franz Kremer’in de olduğu 129 delege, 9 saatlik bir oturumun ardından nihayet saatler 17:45’i gösterdiğinde, 26’ya karşılık 103 oyla ülke çapında16 takımlı Alman Futbol Ligi Bundseliga’nın kurulmasını kararlaştırdı. Güneybatı Alman Futbol Federasyonu delegesi olarak oy kullanan eski milli antrenörlerden Sepp Herberger o gün duygularını “Bu karar beni çok memnun etti. Sonunda bir ligimiz oldu” şeklinde dile getirmişti. Alman Futbol Federasyonu’nun bugünkü başkanı Niersbach ise Bundesliga’nın kuruluşunu “Bu Alman futbolu için en önemli olaydı. O gün alınan karar bir kilometre taşı oldu” şeklinde yorumluyor.

Ligin ‘dinozor'u Hamburg

46 kulüp, yeni kurulan ligde oynamak için mücadele verdi. Bunlar arasında bulunan Hamburger SV, bugün hâlâ Bundesliga'da yer alıyor ve kurucu üyeler arasında küme düşmemiş olan tek ekip. 1965'e kadar şampiyonluk rekortmeni Bayern Münih ya da Borussia Mönchengladbach, Bundesliga’da yoktu. 1965’te takım sayısı 18’e çıkan lig, iki Almanya’nın birleştiği 1991’de Doğu ekipleri Hansa Rostock ve Dynamo Dresden’in de katılmasıyla kısa süreliğine 20 takımlı oldu. Ancak daha sonra yeniden 18 takımlı lige dönüldü.

Futbolcular ek iş yapıyordu

Bundesliga’nın ilk yıllarında oyuncular ve antrenörler fazla para kazanamadı. Delegeler, futbol liginin kurulmasını profesyonel olmaması şartıyla onaylamış ve oyunculara lisans çıkarılması kabul edilmişti. Buna ek olarak futbolcuların aylık kazancı primler dahil en fazla bin 200 Alman markıyla sınırlı kalmıştı. Bugünün profesyonellerinin kazandığı paralar karşısında bu rakamlar komik kalıyor. Örneğin Bayern Münih ve milli takım kaptanı Philipp Lahm’ın aylık kazancı 583 bin euro. O zamanın futbolcuları ek iş yapmak zorundaydı. Mönchengladbach’ın yıldızı Günther Netzer bir gece kulübü açmıştı. Hamburg’un idol ismi Uwe Seeler ise futboldan artan zamanlarında spor malzemeleri satıyordu.

İlk şampiyon FC Köln

İlk sezon 1963’te başladı ve daha birinci dakika dolmadan gol geldi. 24 Ağustos günü Dortmund’lu Timo Konietzka henüz 58’inci saniyede Werder Bremen ağlarını havalandırdı. Ancak bu gol Bundeslia'nın ilk golü olarak tarihe geçse de ne bir fotoğrafı ne de hareketli bir kaydı bulunuyor. İlk sezonu Franz Kremer’in başkanı olduğu FC Köln takımı şampiyon tamamladı. Köln’ün Bundesliga’daki ilk golünü atan isim 2004-2011 yılları arasında klüp başkanlığı görevinde de bulunan Wolfgang Overath'tı.

Bundesliga’nın skandalları

1970’lerin başında patlak veren şike skandalı Bundesliga’ya gölge düşürdü. Ligde kalma mücadelesi veren iki takım Rot-Weiss Oberhausen ve Arminia Bielefeld arasında oynanan maçta bazı oyuncuların şike yaptığı ortaya çıktı. 2005’te ise hakem Robert Hoyzer’in adı bir bahis skandalına karıştı.

1973’te lig, sponsorların ilgi odağı oldu. Eintracht Braunschweig, forma reklamı anlaşması yapan ilk Bundesliga ekibi oldu ve böylece futbolun ticarileşmesinin temelleri atıldı.

18 Aralık 2000 tarihinde Frankfurt’ta Alman Kulüpler Birliği (DFL)’nin kurulması Bundesliga tarihinde bir başka dönüm noktası oldu. O tarihten beri DFL, ligin lisans ve pazarlama müzakerelerini bağımsız olarak yürütüyor ve karar veriyor. Geçen yıl Bundesliga 1,75 milyar Euro ciro yaptı.

Bundesliga’nın kült teknik direktörlerinden “Kral” Otto Rehhagel, yüksek gelirler elde edilmesine rağmen başarının sırrının futbolun basitliğinde yattığını söylüyor ve ekliyor; “Sahanın 60’a 100 metre olan ebatları hiç değişmedi. Şimdiye kadar hiçbir futbolcu da 100 metreyi 10 saniyenin altında koşamadı. Sadece tek paslı oyun sistemi sayesinde futbol hızlandı.”

© Deustche Welle Türkçe

Thomas Klein / Çeviri: Ufuk Çakır

Editör: Ahmet Günaltay