1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

BM ABD’yi işkence konusunda uyardı

Ajanslar19 Mayıs 2006

ABD, insan hakları konusunda yine uyarı aldı. BM İşkencenin Önlenmesi Komitesi, ABD'ye, Afganistan ve Irak'ta tutuklulara işkence yapılması sorununun kökünü kazıması uyarısında bulundu. Komite, ayrıca ABD’nin yurt dışındaki gizli hapishanelerini ve Guantanamo’yu kapatmasını istedi.

https://p.dw.com/p/AZyr
Irak'taki Ebu Gureyb cezaevindeki işkence ve kötü muamele görüntüleri basına yansımıştı.
Irak'taki Ebu Gureyb cezaevindeki işkence ve kötü muamele görüntüleri basına yansımıştı.Fotoğraf: AP/Courtesy of The New Yorker

BM İşkencenin Önlenmesi Komitesi, ABD'ye, Afganistan ve Irak'ta tutuklulara işkence yapılması sorununu tamamen çözümlemesi uyarısında bulundu. Komite tarafından hazırlanan 15 sayfalık raporda, “Amerikalı personelin bu iki ülkede tutuklulara işkence yapması sorununun tamamen çözümlenmesi, işkence iddialarının gereği gibi soruşturulması, suçlu bulunan personelin gerekli cezaya çarptırılması gerektiği,” belirtildi.
Raporda, Amerikan devletinin, kendisine bağlı personelinin yaptığı her tür işkence ve kötü muamelenin kökünün kazınması için çok sıkı önlemler alması gerektiği kaydedildi. BM İşkencenin Önlenmesi Komitesi, bu ülkeye ayrıca “gizli hapishaneler ve Guantanamo'yu kapatması,” çağrısı yaptı. Guantanamo’da tutulanların ya serbest bırakılmalarını ya da mahkeme önüne çıkartılmalarını talep edeh raporda, “ABD, hiç kimsenin hiç bir gizli gözaltı tesisinde, bu ülkenin fiili kontrolü altında tutulmayacağını, buralarda sorgulanmayacağını güvence altına almalı,“ denildi. Guantanamo'da terör şüphesiyle hala yaklaşık 500 kişi tutuluyor. Ve bu kişilerden yalnızca 10'una karşı suçlama yapılmış durumda. Washington yönetimi, hem Guantanamo, hem Ebu Gureyb cezaevindeki insan hakları ihlalleri nedeniyle eleştiriliyor.

ABD'nin hem yurt içinde hem de yurt dışındaki işkence verilerinin değerlendirdiği rapor, BM İşkencenin Önlenmesi Komitesi'nin 10 bağımsız uzmanı tarafından hazırlanıyor. Washington yönetiminden, sözü edilen şartların yerine getirilip getirilmediği hakkında, bir yıl sonra rapor sunmasını isteyen Komite'nin herhangi bir yaptırım gücü bulunmuyor.

İnsan hakları savunucular memnun

Birleşmiş Milletler’in, Washington’a yönelik işkence uyarısı, insan hakları örgütlerince olumlu karşılandı. ABD'deki Amerikan Sivil Haklar Birliğinden Jamil Dakwar, BM İşkencenin Önlenmesi Komitesi’nin hazırladığı raporun, ABD'nin yurtiçinde ve dışında işkence ve kötü muameleye karşı kuralları ihlal ettiğine şüphe bırakmadığını söyledi. Dakwar, insan hakları alanındaki yükümlülükleri gereğince Amerikan hükümetinin koşulsuz bir şekilde gerekli adımları atarak, komitenin tavsiyelerine göre hareket etmesi gerektiğini açıkladı.
İnsan Hakları İzleme Komitesinden (HRW) Jennifer Daskal da raporda, gözaltına alınanları işkence yapmak üzere gizli yerlere gönderme, gizli cezaevleri kullanma, işkence ve kötü muameleye karşı kişileri emir komuta zinciri altında tutamama gibi Amerikan politikalarının eleştirildiğine dikkat çekti. Daskal, ABD'nin bu eleştirilere ve tavsiyelere kulak vermesini, bu konuda politika değişikliğine gitmesini ümit ettiklerini söyledi.

15 Suudi ve 79 Iraklı serbest

Bu arada ABD, Guantanamo'da terörle mücadeleyi gerekçe göstererek tuttuğu kişilerden 15 Suudi Arabistanlıyı serbest bıraktı. Amerikan Savunma Bakanlığı sözcüsü Jeffrey Gordon, serbest bırakılan tutuklular Suudi Arabistan'a indikten sonra yaptığı açıklamada, Guantanamo'da 120 kadar tutuklunun daha serbest bırakılabileceğini ya da ülkelerine transfer edilebileceğini, bu kişilerle ilgili görüşmelerin ilgili ülkelerle sürdüğünü söyledi. Gordon, üste, gerekli olmadığı sürece tutuklu bulundurmak istemediklerini ifade etti.

Ayrıca Amerikan ordusu tarafından yapılan bir açıklamada, Irak'ta 79 mahkumun serbset bırakıldığı bildirildi.