BM güvenlik duvarını görüşüyor

İsrail’in Batı Şeria’da güvenlik gerekçelerini öne sürerek ördüğü duvar, Uluslararası Adalet Divanı’ndan sonra BM’nin gündemine geldi. İsrail’in alınan mahkeme kararına uyması için hazırlanan karar tasarısını görüşen BM Genel Kurulu’nda duvar konusunda ortak bir karar çıkıncaya kadar tartışmaların önümüzdeki haftaya dek sarkacağı tahmin ediliyor. Çünkü İsrail ve Filistin tarafına destek veren gruplar arasında uzlaşma sağlanması zor görünüyor.

Uluslararası Adalet Divanı’nın çağrısı üzerine toplanan Genel Kurul’da, ABD, İsrail’e tam destek verdi. Duvarın, devletler hukukuna aykırı olduğu yönünde Uluslararası Adalet Divanı’nın aldığı kararı kabul etmeyen İsrail, 191 BM üyesinin önünde de duvarın terör saldırılarını önlemek için inşa edildiğini belirterek güvenlik gerekçelerini öne sürdü.

İsrail ve Filistin temsilcileri

İsrail’in BM nezdindeki Büyükelçisi Dan Gillerman, Genel Kurul’da duvarın gerekli olduğunu ve yüzlerce insanın hayatını kurtarabileceğini ve sayısız terör saldırısını önleyeceğini söyledi. ABD Büyükelçisi John Danforth da Adalet Divanı’nın aldığı kararı geri çevirdi ve soruna Filistin ve İsrail arasında politik bir çözüm bulunamabileceğini ifade etti.

Buna karşın BM’deki Filistin özerk yönetiminin temsilcisi Nasır El Kidva ise uluslararası toplumdan Batı Şeria’da yasak bölgede inşa edilen duvara karşı tavır almasını istedi ve yükümlülüklerini yerine getirmeyen İsrail’e karşı bütün ülkeleri daha aktif çözüm bulmasını istediklerini belirtti. Kidva, İsrail’in mahkemenin kararına uyması ve duvarın yıkılması gerektiğini söyledi.

Görüşmeler sürüyor

Genel Kurul’da şimdiye kadar söz alan ülkelerden Rusya, Cibuti, İran, Vietnam, Endonezya, Japonya temsilcilerinden İsrail’e eleştiri geldi. BM üyesi ülkelerin temsilcilerinin teker teker söz almasından sonra oylamaya sunulacak tasarının pazartesiden önce oylanması beklenmiyor.

Arap ülkelerinin tasarıda eksik yönler bulduğu, Avrupa Birliği ülkelerinin de bazı değişiklikler istediği belirtiliyor. Tasarı kabul edildiğinde bağlayıcı olmasa da İsrail üzerinde uluslararası baskı olması açısından önemli görülüyor.

Adalet Divanı’nın kararı

Uluslararası Adalet Divanı, İsrail’in Batı Şeria’da ördüğü güvenlik duvarının devletler hukukuna aykırı olduğuna karar vermişti. Adalet Divanı, ayrıca Ortadoğu anlaşmazlığı tarihinde tarafların çeşitli defalar yasadışı girişimler ve tek başına alınmış kararlarla barışı oluşturma yükümlülüklerini ihmal ettiklerini saptayarak özellikle BM Genel Kurulu’na çağrıda bulunmuştu.

Yargıçlar, barışın tesisi için en uygun olan yolun BM’nin de kabul ettiği ‘yol haritası’ olduğuna dikkat çekmiş veb u belgenin devletler hukukuna saygı temelinde barışın tesisini, Filistin devletinin kurulmasını ve ayrıca bölgedeki tüm ülkeler için barış ve güvenliğin sağlanmasının yolunu açtığını belirtmişlerdi.