1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

BM Irak'a dönüş hazırlığında

Ajanslar24 Ocak 2004

ABD’nin Irak’ta kitle imha silahı arayan ekibin başkanı David Kay görevinden istifa ederken, BM, Irak’a dönmek için hazırlıklarını başlattı. BM, Irak’ta son durumu değerlendirmek üzere iki kişilik ekibini ülkeye gönderdi. Ekip, Irak’ta güvenlik durumunu araştıracak...

https://p.dw.com/p/AbQQ
Bağdat'taki BM merkezine geçen yıl saldırı düzenlenmiş ve BM binası yerle bir olmuştu
Bağdat'taki BM merkezine geçen yıl saldırı düzenlenmiş ve BM binası yerle bir olmuştuFotoğraf: AP

ABD’nin, Birleşmiş Milletler’den Irak’a dönmesini istemesi üzerine, örgüt Irak’a bir araştırma ekibi gönderdi. Irak’tan ayrılan BM’nin ülkeye geri dönmesi konusunda bir karara varmadan önce iki kişilik bir heyetin Irak’a gönderildiği açıklandı. Örgüt açıklamasında, ikinci bir değerlendirme ekibinin de Genel Sekreter Kofi Annan’ın Irak’a siyasi bir misyonun gönderilmesini açıklaması halinde gönderileceğini duyurdu.

BM, Irak’a dönmekteki en büyük çekincesi ise güvenlik sorunu. Geçen yıl Bağdat’taki BM merkezine büyük bir saldırı düzenlenmiş, aralarında BM’nin Irak Özel Temsilcisi Sergio de Mello’nun da bulunduğu çok sayıda örgüt görevlisi yaşamını yitirmişti. Bu saldırı üzerine de BM, çalışanlarını ülkeden geri çekmişti.

BM, geri dönme kararı almadan önce bu noktanın altını özellikle çiziyor. Bağdat’a gönderilen ilk görevi de zaten bu, BM’nin güven içinde çalışıp çalışamayacağı. Ekip, öncelikle Irak’taki koalisyon güçleri ve idaresiyle biraraya gelecek ve BM personeli ve binalarının güvenliğinin güçlendirilmesi konusunu görüşecek.

ABD, BM’den yardım istedi

Irak’ta Kürtler’in fedarasyon, Şiiler’in de genel seçim taleplerinin gündeme gelmesinin ardından ABD, BM’den ülkeye geri dönmesini istemişti. Bu istek, geçen hafta M merkezinde yapılan üçlü zirve toplantısında dile getirilmişti. 1 Temmuz'dan itibaren işgalin sona ermesiyle göreve gelmesi öngörülen geçiş hükümetinin kurultaylar tarafından değil, doğrudan seçim yoluyla belirlenmesi için Şii lider Ayetullah Ali Sistani'nin baskısı altında kalan Amerikan yönetimi, bu çıkmazı aşmak için BM'den yardım istemişti.

Bu arada, Iraklı Şii lider Ayetullah Sistani’nin Irak’ta yapılacak genel seçimler konusunda BM’nin tavrını öğreninceye kadar Şiiler’in österilerini askıya almalarını istediği bildirildi. Sistani’nin temsilcisi Şeyh Abdülmehdi El Kerbali, Sistani’nin BM’nin Irak’taki yeni hükümeti ve geçici devlet anayasasını belirleme konusundaki tavırlarını netleştirmelerini beklemek gerektiğini düşündüğünü açıkladı.

David Kay istifa etti

ABD tarafında ise Irak’ta hala aranan kitle imha silahları gündemde. ABD’nin Irak’ta kitle imha silahları arayan ekibin başkanı David Kay istifa etti. ABD, gizli haberalma örgütü CIA Başkanı George Tenet, Kay’in yerine daha önce BM silah denetleme ekibi üyesi olan Charles Duelfer’in atandığını açıkladı. CIA Başkanı ayrıca Irak’ta kitle imha silahı arama çalışmalarına devam edileceğine işaret ederek yeni ekibin araştırmalarında ilerleme sağlayacağından emin olacaklarını söyledi.