BM'de daimi üyelik yarışı
6 Ocak 2006
Daha önce Japonya ile birlikte oluşturdukları G4 grubunu dağıtan Almanya, Brezilya ve Hindistan, BM Genel Kurulu’na yeni bir reform önerisi sundu. BM Güvenlik Konseyi’nin genişletilmesi yönünde oluşturulan bu yeni projeye G4’ün eski ortağı Japonya dahil edilmedi. Desteği alınmayan başlatılan girişim, bu nedenle Tokyo yönetiminin eleştirisine neden oldu.
Brezilya'nın önerisiyle geçen yıl Almanya, Brezilya, Hindistan ve Japonya'nın oluşturduğu G4 ülkeleri tarafından verilen ilk proje, Konsey’in iki daimi üyesi ABD ve Çin’in sert eleştirisine neden olmuştu. ABD bu ülkelerden Japonya’nın üyeliğine sıcak baktığını açıklarken, Çin ise Japonya’nın Güvenlik Konseyi’ne daimi üye olmasına karşı durmuştu.
Yola Japonya olmadan devam
Ancak çıkan anlaşmazlıklar ve ABD ile Çin’in tavrı nedeniyle Japonya olmadan yoluna devam eden Almanya, Brezilya ve Hindistan daimi üyelik talebinden vazgeçmedi. Bu üç ülke şimdi, içerik açısından bir önceki tasarıyla benzerlikler taşıyan ve daimi üye sayısının arttırılmasını öngören yeni tasarının hemen oylanmasını değil, tartışmaya açılmasını istiyor.
Bu ülkelere Konsey'de daimi birer sandalye verilmesini öngören karar tasarısıyla ilgili olarak Brezilya Dışişleri Bakanı Celson Amorim, bugün Konsey'de reforma hiç olmadıkları kadar yakın olduklarını, ancak zorlukların sürdüğünü ve bunun yadsınamayacağını belirterek, BM'nin kurulduğu 1945'ten bu yana değişmeyen Güvenlik Konseyi'nin günümüz dünyasına uygun hale getirilmesinin gerekli olduğunu söyledi.
Tokyo yönetimi tepkili
Ancak desteği alınmayan Japonya tasarıyla kuşkuyla yaklaşıyor. Tasarının kabul edilmesini için BM Genel Kurulu’ndaki oyların üçte ikisini alması gerektiğine dikkat çeken Japon hükümetinin sözcüsü Şinzo Abe, bunun ise çok küçük bir olasılık olduğunu ifade etti. ABD’nin desteğini kazanmaya çalışan Japonya’nın da yakında bir öneri sunması bekleniyor.
Birçok ülke ve BM Genel Sekreteri Kofi Annan tarafından da desteklenen Güvenlik Konseyi'nin genişletilmesi kapsamında G4 tarafından sunulan karar tasarısı, Konsey'in üye sayısının 15'ten 25'e çıkarılmasını ve dördü daimi üye olmayan 6 daimi sandalye oluşturulmasını talep ediyordu.