1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

BM'de İsrail kararına veto

Sema Emiroğlu / New York6 Ekim 2004

Amerikan yönetimi, İsrail’i Gazze Şeridi‘nde son bir hafta içinde en az 68 Filistinli’nin ölümüne yol açan askeri operasyonlarını derhal son vermeye çağıran BM karar tasarısını veto etti.

https://p.dw.com/p/Ab6t
BM Güvenlik Konseyi'nde İsrail karşıtı karar ABD'nin vetosuna takıldı...
BM Güvenlik Konseyi'nde İsrail karşıtı karar ABD'nin vetosuna takıldı...Fotoğraf: AP

Cezayir’in çağrısı üzerine dün akşam olağanüstü toplantı yapan BM Güvenlik Konseyi, Arap ülkelerince hazırlanan karar tasarısını oyladı. 15 üyeli Konsey’in 11 üyesi, tasarıya ”evet” oyu verirken, İngiltere, Almanya ve Romanya çekimser kaldı. Ancak tasarıyı ”dengesiz ve taraflı” bulan ABD daimi temsilcisi John Danforth, ret oyu vererek veto yetkisini kullandı.

Böylece ABD, BM’nin 59 yıllık tarihinde 80’inci kez bir karar tasarısını veto ederken, bunlardan 29’u, İsrail-Filistin çatışması üzerinde oldu. Washington son olarak, 25 Mart’ta İsrail’in Hamas lideri Ahmed Yasin’e düzenlediği suikasti kınayan karar tasarısını veto etmişti.

Olumlu oy verenler

ABD’nin vetosuna takılan tasarı, ”Gazze’nin kuzeyindeki tüm askeri operasyonlara derhal son verilmesini" ve "İsrail kuvvetlerinin bölgeden çekilmesini" istemişti. İngiltere, Almanya ve Rusya’nın, tasarıya son anda bazı değişiklik maddeleri ekleyerek uzlaşı bulma çabaları, başarısızlıkla sonuçlandı. Tasarıya olumlu oy veren ülkeler arasında daimi üyeler Rusya, Fransa ve Çin ile geçici üyeler İspanya, Pakistan ve Cezayir de yer aldı.

Fransa’nın daimi temsilcisi Jean-Marc de la Sabliere, Konsey’in Gazze’de giderek kötüleşen duruma süratle karşılık vermesi gerektiği için tasarıya ”evet” oyu verdiğini açıkladı.

Ancak Amerikan büyükelçisi John Danforth, dengesiz olduğu ve bu nedenle inandırıcılığı bulunmadığı gerekçesiyle tasarının ”red” oyunu hakettiğini savundu. "ABD’nin sert sözlerle bir sorunu yok; ama bu sözlerin doğru ve dengeli olması gerekir” diyen Danforth, tasarının, sadece bu yıl içinde Filistin’den fırlatılan 200 adet roketten ve geçen hafta bu roketlerden birinin isabet etmesi sonucunda ölen iki İsrail’li çocuktan sözetmediğini bildirdi.

Sonuca tepki

Filistin’in BM’deki gözlemcisi Nasır el-Kidwa ise bazı Konsey üyelerinin sadece İsrailliler‘in ölümünden bahsettiğini, oysa gerçekte İsrail ordusunun tüm Filistin halkını, hayatını ve geleceğini yok etmeye çalıştığını kaydetti.

Güvenlik Konseyi’nin tek Arap üyesi Cezayir’in daimi temsilcisi Abdalla Baali de 15 üyeli Konsey’in sadece Arap ülkelerini eleştirmede etkili olduğunu savundu ve "İsrail’i pek çok can kaybına ve tahribata yol açan askeri operasyonuna son vermeye çağıran bu denli dengeli ve inandırıcı bir tasarının, Konsey’de oybirliğiyle kabul edilmemiş olmasından üzüntü duyuyoruz” dedi.