1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

BM'den "duvarı yık" çağrısı

Sema Emiroğlu21 Temmuz 2004

BM Genel Kurulu, İsrail’i Filistinliler‘in çoğunlukta olduğu Batı Şeria’da inşa ettiği güvenlik duvarını yıkmaya ve Uluslararası Adalet Divanı’nın bu konuda aldığı karara uymaya çağıran bir karar tasarısını ezici çoğunlukla kabul etti.

https://p.dw.com/p/AbCb
Türkiye'nin de yer aldığı 150 üye ülke tasarıya "evet" oyu verdi...
Türkiye'nin de yer aldığı 150 üye ülke tasarıya "evet" oyu verdi...Fotoğraf: AP

Aralarında İsrail’in yakın müttefiği Amerika Birleşik Devletleri ve Avustralya’nın da bulunduğu 6 ülke tasarıya red oyu verirken, Türkiye’nin de yeraldığı 150 üye ülke, tasarıya ”evet” dedi. Aralarında Kanada, El Salvador ve Uruguay’ın da bulunduğu 10 ülke ise çekimser kaldı.

191 üyeli Genel Kurul’un dün akşam yaptığı oylama, Arap Ligi ile Avrupa Birliği üyesi ülkeler arasında cuma gününden bu yana devam eden müzakereler sonunda yapıldı. Filistin, İsrail’in, Lahey’deki Adalet Divanı’nın, 9 Temmuz’da aldığı ve duvarın yıkılmasını isteyen karara uymasını öngören tasarıyı önceki gün oylamaya sunmuş, ancak Avrupa Birliği diplomatları, tasarının Ortadoğu barış sürecine atıf yapmasını sağlamak için oylamanın bir gün ertelenmesini istemişlerdi.

Tasarıyı sunan Arap ülkelerinin eklediği değişiklikler sonucunda, 25 Avrupa Birliği ülkesi de tasarıya olumlu oy verdi. Bu değişiklikler sonunda karar, her türlü terör eylemini kınarken, devletlerin kendi halklarına yönelik saldırılara karşı meşru savunma hakları bulunduğunu da bildirdi. Tavsiye niteliği taşıyan Genel Kurul kararı ve Uluslararası Adalet Divanı’nın verdiği hukuki görüş, bağlayıcı olmamasına rağmen, her ikisi de Filistin’deki duvarı kınayan uluslararası iradeyi göstermesi bakımından sembolik önem taşıyor.

Filistinliler memnun

Filistin’in BM’deki daimi gözlemcisi Nasır El Kidva, her iki kararın da Genel Kurul’un 1947 yılında Filistin’i ikiye bölen ve İsrail devleti kurulmasına imkan veren 181 sayılı kararından bu yana alınmış en önemli kararlar olduğunu söyledi. Uluslararası hukuku ve Ortadoğu’da barış ve uzlaşmayı destekleyen mükemmel bir sonuç elde edildiğini kaydeden El Kidva, "Şimdi bu kararın uygulanması zamanının geldiğine inanıyoruz. Daha ileriki aşamalarda da ek önlemlere ihtiyaç olacak” dedi.

İsrail ve ABD’den tepki

İsrail’in BM daimi temsilcisi Dan Gillerman ise, Genel Kurul kararını ”tek taraflı ve tümüyle geri tepecek bir adım” olarak nitelendirdi ve Filistin’li saldırganları İsrail dışında tutmak için duvarın inşasına devam edileceğini söyledi. Kararın, ”yol haritası” olarak bilinen Ortadoğu barış planının uygulanmasını da zorlaştıracağını savunan İsrail büyükelçisi, güvenlik duvarının insanların hayatını kurtardığını savundu ve ”can kaybına yolaçan Filistin saldırılarına bu denli kayıtsız kalmak, adalet değil, adaletin yozlaşmasıdır” dedi..

Tasarıya ”hayır” oyu kullanan Amerika’nın BM daimi temsilci vekili James Cunningham da, kararı ”dengesiz” bulduklarını söyledi ve bunun Adalet Divanı’nın kararını politize ettiğini savundu. Kararın ayrıca dikkatleri, İsrailliler‘le Filistinliler arasında müzakere edilmesi gereken siyasi çözümden uzaklaştırdığını belirten Cunningham, tüm dikkatlerin, Başkan George Bush’un, barış içinde yanyana yaşayan İsrail ve Filistin devleti şeklindeki vizyonuna çevrilmesini istedi.