BM'den "izlemeye" tepki

İngiltere’de Blair hükümetinin eski Kalkınma Bakanı Claire Short’un, İngiliz Gizli Servisi’nin BM Genel Sekreteri Kofi Annan’ın konuşmaları gizlice dinlediğini açıklamasının yankıları sürüyor. Başbakan Tony Blair, Short’un suçlamalarına yanıt vermekten kaçınırken, BM’den iddialara tepki geldi. Annan’ın sözcüsü Fred Eckard, ”Eğer bu iddialar doğruysa lütfen bu tür yasadışı faaliyetlere bir an önce son verilsin” dedi. BM Silah Denetim Komisyonu’nun eski başkanları Richard Butler ve Hans Blix’in telefonlarının da dinlendiği iddialarının gündeme gelmesi, bu skandalın boyutlarının büyüyeceğine işaret ediyor.

Casus hikayesi çok

BM Genel Merkezi’nde çevrilecek ilk casus filminin çekimlerine 5 Mart’ta başlanacak. Başrolünü Holywood’un ünlü oyuncuları Nicole Kidmann ve Sean Penn’in oynayacağı film daha çekimlerine başlanmadan yankı uyandırdı. Ancak BM’in bu filmden önce de başka casus hikayelerine ev sahipliği yaptığı ortaya çıktı. En azından böyle olduğu iddia ediliyor. İngiltere’nin eski Kalkınma Bakanı ve Irak Savaşı karşıtı Claire Short dün yaptığı açıklamada, İngiliz Gizli Servisi’nin Irak Savaşı öncesinde Annan’ın konuşmalarını dinlediğini söyledi. Başbakan Tony Blair ise Short’un açıklamaları konusunda yorum yapamayacağını ifade etti ancak kabinesinin eski bakanınını sorumsuzlukla suçlamaktan da geri kalmadı.

"Kırmızı bayrak gösteriyoruz"

BM Genel Sekreteri Kofi Annan’ın Sözcüsü Fried Eckhard iddialar üzerine şu açıklamayı yaptı: ”Bizler kırmızı bayrak gösteriyor ve eğer bu bilgi doğruysa bu faaliyetin hemen son bulmasını istiyoruz.”

Eckhard iddiaları yalanlamayıp, ‘İngilizlere kırmızı bayrak göstererek’, üye tüm ülkelere BM’e ait topraklar içinde casusluk faaliyetleri yürütülmesinin devletlerarası hukuk kurallarınca yasak olduğunu anımsatmış oldu. Kofi Annan’ın sözcüsü Eckhard bu noktanın özellikle altını çizdi: "Böylesine bir dinleme faaliyeti yasadışıdır.”

İngilizlerin cezalandırılması

Ancak BM’in Irak Savaşı öncesinde Annan’ın konuşmalarını gizlice dinlediği için İngilizleri cezalandırması mümkün değil. Annan’ın sözcüsü Eckhard, ”Daha fazla birşey yapamayız. BM polis değil” diyerek bu noktaya işaret etti. Ancak BM bu iddialar sonrasında önlem almaktan da geri kalmayacak. Eckhard, Annan’ın kullandığı tüm telefon ve fakslarda dinlenmeye karşı önlem alınacağını vurguladı.

Profesyonel teknik

Rusya’nın BM’deki Büyükelçisi Sergei Lawrow İngiliz Gizli Servisi’yle ilgili dinleme skandalı konusunda şöyle konuştu: ”Böylesine bir olay yasadışı olmasına rağmen gerçekleşmiş olabilir. Bu, İngiliz Gizli Servisi’nin ne kadar profesyonel bir teknik kullandığını gösteriyor bize.”

Casusluk faaliyetleri BM’in kurulduğu tarihten çok daha eskilere dayanıyor. Amerikan Gizli Servisi’nin dinleme yöntemini sık sık kullanmayı tercih ettiği biliniyor. ABD’nin BM’deki bazı konuşmaları dinlediği konusu Irak konusunda tartışmaların yaşandığı dönemde de gündeme gelmişti. BM Güvenlik Konseyi’nin altı küçük ülkesi özellikle de Şili ve Meksika kendilerine yönelik dinleme olaylarını belgelemiş ve bundan yakınmışlardı.

Dinlemeye önlem: yürüyüş

Öte yandan medyada BM Genel Sekreteri Kofi Annan’ın dışında başka yetkililerin de konuşmalarının dinlendiği yönünde bugün haberler çıktı. BM Silah Denetçileri’nin eski başkanı Richard Butler, Irak’ın silahsızlandırması hakkında yaptığı bazı gizli konuşmaların dinlendiğini duyurdu. Avustralya radyo kanalı ABC’ye bir demeç veren Butler, bürosundaki gizli dinleme cihazları nedeniyle, kendisine bilgi vermek isteyen kişiler ile yürüyüşe çıktığını belirtti. ABC radyosu ayrıca Irak krizi sırasında BM silah denetçilerinin başkanlığını yürüten Hans Blix’in de cep telefonunun Amerikan veya İngiliz gizli haberalma örgütü tarafından dinlendiğini iddia etti.