BND iddiaları için soruşturma gerekli

“Araştırma komisyonu kurulması gündeme geldiğinde en sinir bozucu tutum Yeşiller’in sergilediği ‘tutarsızlık’ oldu. Önce komisyon düşüncesini desteklediklerini açıklayan Yeşiller, daha sonra bu düşüncelerinden vazgeçtiklerini bildirdiler. Bir süre sonra da fikri yeniden destekleme kararı aldılar. Bu gelişmelerin yaşanmasında Yeşiller’in ağır topu, dönemin Dışişleri Bakanı Joschka Fischer’in, komisyon raporunun açıklanması halinde zarar görebileceği endişesi hakim oldu.

Buna karşın Hür Demokratlar (FDP), en baştan beri ilgi odağına yerleşip, kantarın topuzu rolünü üstlendi. Çekimserliğinin ardında yatan olgu ise küçük bir muhalefet partisi olarak kamuoyunun dikkatlerinin üzerinde olmasında yatıyordu. Buna karşın Sol Parti ise sürekli olarak bir komisyonun kurulmasını istedi ve kararılığını hep korudu.

Aslında araştırılacak bir çok konu var. CIA’nin Almanya’yı da kapsayan ve terör zanlılarını işkence gördükleri ülkelere taşıdığı gizli uçuşları örneğin. Bu gizli faaliyetler çerçevesinde, bir Alman’ın Amerikan ajanları tarafından bir süreliğine kaçırılması da araştırılacak konular arasında. Ayrıca, Alman istihbarat örgütü ajanlarının Irak’ta savaştan hemen önce ve savaş sonrası yürüttükleri çalışmalar da mercek altına yatırılmalı.

Bu konularda akıllara takılan can alıcı sorular şunlar: Alman makamlarının bu faaliyetlerden haberi var mıydı? Varsa ne zamandan beri biliyordu? Ve Alman hükümetinin savaşı reddeden resmi kararıyla, savaşa yönelik bu tür bilgi aktarımlarının ne kadar uyuşabileceği.

Bu sorulara yanıt arandığında, büyük olasılıkla dönemin Sosyal Demokrat – Yeşiller koalisyon hükümetinin savaş karşıtı tutumumunda ne kadar ciddi olduğu tartışmalara mahal vermeyecektir. Ancak büyük bir ihtimalle sergilenen savaş karşıtlığının tutarlılık gösterip göstermediği daha da belirginleşecektir.

Bir araştırma komisyonunun kurulması gerekiyor. Çünkü Alman kamuoyu ve parlamentosu Alman makamlarının savaştaki etkinliğini bilme hakkına sahip. Ancak araştırma komisyonunun boyutunun ne olacağı henüz belli değil. Muhalefet bu konuda da uzlaşmak ve her biri için farklı konulardaki soruları belirlemek durumunda.

Nihayetinde, hazırlanacak sorular, oluşturulacak komisyonda Büyük Koalisyon’un önüne gelecek. Ve bu çoğunluk, yani koalisyon, araştırma komisyonunun çalışmalarında, kamuoyunun da bilgisi dahilinde belirleyici olacaktır. Böylece, daha önce konuyu kapalı kapılar ardında görüşen Parlamento Denetleme Kurulu’nun çalışmaları gün yüzüne çıkmış olacak.

Elbette istihbarat servislerinin, işin doğası gereği gizliliği vardır. Ancak araştırma komisyonu aracılığıyla bu gizlilik bir yandan korunmuş olacak, diğer yandan da hukuk devletinde herhangi bir kurumun meclis araştırmasından muaf tutulması da engellenecek.

Aslında burada mesele gizli servislerin faaliyetlerinin araştırılmasıyla sınırlı değil. Konu daha çok savaş karşıtı siyasi kararlar ile bu kararların güç birliği yapılan bir ülkeyle ilişkiler bakımından uygulanabilirliği.”