Buchenwald katliamı anıldı

60 yıl önce bugün 11 Nisan 1945, Buchenwald toplama kampının sakinleri için olağanüstü bir gün olmuştu. Amerikalı askerler cipleri ile kampın kapısından girdiklerinde kelimenin tam anlamıyda bir deri bir kemik kalmış insanlarla karşılaştılar.

Nazi subayları kısa bir süre önce kampı terk edip kaçmıştı. Her zaman askeri emirleri duydukları hoparlörden “Arkadaşlar, kurtulduk” sesi yükseldi.

"Ölüm kampı"

Amerikalılar kamp sakinlerinin kaldığı barakaları, cesetlerin yakıldığı fırınları gezdiler, Buchenwald toplama kampından çok ölüm kampı idi.

Şaşkınlıkla onları izleyenler arasında 4 yaşında bir çocuk da vardı. 67509 no.lu tutuklu.

Birkaç gün sonra vadideki Weimar kenti sakinlerini toplayıp kampı göstermek için Buchenwald’e getirdiklerinde meraklı gözlerle bakan çocuk tutukluyu tribüne çıkarıp Weimarlıları önünden geçirdiler. Stefan Jerzy Zweig, dün Buchenwald’de idi.

Goethe'nin kenti Weimar

Almanya’nın en güzel kentlerinden biri olan, Goethe’nin yaşadığı Weimar kenti sakinleri küçük Stefanla birlikte kamptaki diğer tutukluların önünden geçerken, yüzlerini kapatıyor, görmek istemiyorlardı.

Amerikalılarsa onları bakmaya görmeye zorladılar. Aralarından biri “biz bunları bilmiyorduk” deyince, o zamana kadar sessiz kalan kamp sakinlerinden “biliyordunuz” itirazı yükseldi.

Unutulmasın...

Bu konuda farklı görüşler bugün de var. Bu tartışma bir yana yaşananların unutulmaması için her yıl yapılan anma törenleri bu yıl yinelendi.

Dünkü törende konuşan Almanya Yahudileri Merkez Konseyi Başbakanı Paul Spiegel 60 yıl sonra aşırı sağcı ve ırkçı partilerin yeniden normalleşmesi tehlikesine işaret etti.

Schröder: "Gençlere aktaralım"

Almanya Başbakanı Gerhard Schröder ise, özellikle genç kuşaklara geçmişin anlatılmasının önemine değindi. “Avrupa’nın farklı ülkelerinden gelen gençler ve Buchenwald toplama kampının tutuklularının buluşması, yaşananların gelecek kuşaklara aktarılmasına yardımcı olacaktır” diyen Schröder, Almanya’da ırkçılığın yükselmesine izin verilmeyeceğini de belirtti.

Türk vatandaşları da kaldı

Buchenwald’de 1937 Temmuz’undan 1945 Nisan’ına kadar aralarında Türk vatandaşlarının da bulunduğu 19 ülkeden gelip Nazi rejiminin ırkçı ya da politik nedenlerle yok etmek istediği 250 bin kişi kaldı. Bunların 56 bini öldürüldü.

Aralarında Yahudiler, komünistler, sosyal demokratlar, homoseksüeller, sakatlar vardı.

Mezarlar bulunamadı

Kimisi toplama kampının fırınlarında yakıldı, kimisi gömüldü, kimisinin mezarı bulundu, kimisinin bulunamadı.

Buchenwald’de herkes adına yapılmış kocaman bir mezar taşı ile yakındaki orman kayın ağaçlarının arasındaki çelik direkler onları hatırlatıyor.