Bush: Halkın gözü üzerinizde

Amerikan Senatosu’nun Bush yönetiminin 700 milyar dolarlık kurtarma paketini onaylamasının ardından Temsilciler Meclisi üzerindeki baskı arttı. Pazartesi günü pakete red oyu veren Temsilciler Meclisi bugün günü yeniden biraraya gelerek paketin değiştirilmiş halini oylayacak.

Başkan George Bush, Temsilciler Meclisi’ne Senato’nun yolunu izleyerek paketi onaylaması çağrısında bulundu ve aksi takdirde insanların ekmeklerinin tehlikeye gireceğini söyledi. Çalışan insanların tasarrufları, işleri ve evleri konusunda endişeye kapıldıklarını belirten Bush, Temsilciler Meclisi’nin bu seslere kulak vermek ve paketi onaylamak zorunda olduğunu vurguladı.

Pakette yeni vergi önlemleri

700 milyar dolarlık paket, dünya kredi piyasalarındaki güven bunalımını aşmayı ve krizden bu yana donan bankalararası kredi işlemlerini yeniden başlatabilmeyi amaçlıyor. Paket Hazine’ye, dönüşü olmayan kredilerin 700 milyar dolarlık bölümünü bankalardan satın alma yetkisi veriyor.

Kongre'nin üst kanadı Senato'da Perşembe sabahı yapılan oylama öncesinde pakette yapılan değişikliklerle, orta gelir grubuna yönelik de iyileştirmelere gidildi. Öngörülen yeni vergi önlemleri arasında, çeşitli iş kollarına bazı vergi indirimleri getirilmesi veya süresi dolan ve dolmakta olan indirimlerin sürelerinin uzatılması yer alıyor. Böylece, finans sektörünü kurtarma planının Temsilciler Meclisi’nde reddinde büyük rol oynayan Cumhuriyetçi muhafazakar milletvekillerinin memnun edilmesi amaçlanıyor.

Yeni tasarıdaki başka bir hükümde de, yaklaşık 20 milyon orta gelirli vergi mükellefinin kazancını törpüleyen alternatif asgari vergide değişiklikler yapılması öngörülüyor. Bununla da Temsilciler Meclisinde kurtarma planına karşı çıkan Demokrat milletvekillerinin ikna edilmesi hedefleniyor.

Mevduata güvence sınırı yükseliyor

Bankacılık sistemine güvenin artmasına ve bankaların yeni krediler vermeleri yönünde cesaretlendirilmesine yönelik bir öneri de, sigortalanacak mevduat limitlerinin 100 bin dolardan 250 bin dolara yükseltilmesini öngörüyor.

Bu öneri, tasarıda yer almadan birkaç saat önce Demokrat ve Cumhuriyetçi başkan adayları Barack Obama ve John McCain tarafından dile getirilmişti. Öneri, Kongre üyeleri arasında da geniş destek buluyor.

McCain ve Obama, oylamaya katıldı

Seçim kampanyalarına ara vererek Senato’daki oylamaya katılan başkan adayları Obama ve McCain, mali kurtarma paketinin kabul edilmesinde etkili oldular. Kısa bir konuşma yapan Barack Obama, 1929’daki büyük depresyonu yenen Başkan Franklin D. Roosevelt’ten alıntı yaparak bütün Amerikalıları korkuyu birlikte yenmeye, Amerika’nın kriziyle mücadeleye ve felaketi önlemeye çağırdı. Obama şöyle konuştu:

“Bu paranın nasıl ve nereye harcandığının sıkıca denetlenmesi, şart. Wall Street’e ancak, aynı zamanda borç tuzağına düşen masum ev sahiplerinin sokakta kalmayacakları da garanti edildiği takdirde yardım edebiliriz. Mağdurların da kurtarma planına ihtiyacı var. Bu plan, hırs ve sorumsuzluklarıyla bizi bu hale getiren Wall Street patronlarını kurtarma programı olamaz. Bu programa kerhen para yatıran vergi mükellefi de yatırımcı sayılmalı ve ekonomi düzeldiğinde parası son kuruşuna kadar iade edilmelidir.”

Senato’daki Demokrat çoğunluğun grup başkanı Harry Reid genel kuruldaki konuşmasında kurtarma paketinin alternatifi olmadığı ve en kısa zamanda harekete geçilmediği takdirde Amerikan ekonomisinin çökebileceği uyarısında bulundu. Senatör Reid büyük bir Amerikan sigortacılık şirketinin daha iflasın eşiğine geldiğini ve birçok şirketin kredi sıkıntısı yüzünden ödeme yükümlülüklerini yerine getiremediğini söyledi. Amerikan şirketlerinin on yıllar boyunca bir gecede kredi alabildikleri için büyüyüp geliştiklerini belirten Demokrat Parti Senatörü, finans krizi yüzünden kısa vadeli kredi darboğazına giren reel ekonominin büyük güçlüklerle boğuştuğunu sözlerine ekledi.

Temsilciler Meclisi üyelerinin seçim korkusu

Başkanlık seçimi arifesinde partilerarası birlik sağlanmasının yarattığı psikolojik avantajın, kurtarma planının Temsilciler Meclisi’nden geçme şansını arttırdığı belirtiliyor.

Temsilciler Meclisi üyelerinin bu kez nasıl davranacaklarını kestirmek zor. 4 Kasım’da başkanlık seçimiyle birlikle yenilenecek olan Temsilciler Meclisi üyeleri, popüler olmayan kurtarma planını onayladıkları takdirde seçmen tarafından cezalandırılmaktan çekiniyorlar. Ancak finans krizi yüzünden peş peşe gelen iflasların Amerikan kamuoyunun tutumunu etkilediği de tahmin ediliyor.