1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Bush ikinci başkanlık döneminin birinci yılında

Derleyen: Tuba Tuncak2 Kasım 2005

ABD Başkanı George Bush, ikinci kez seçildiği görevinde birinci yılını doldurdu. 2 Kasım 2004’te yapılan başkanlık seçiminde ikinci kez zafer kazanan Bush, son günlerde bu desteği büyük oranda yitirmiş görünüyor...

https://p.dw.com/p/AaQp
ABD Başkanı Bush, 2 Kasım 2004'te ikinci kez başkanlığa seçilmişti
ABD Başkanı Bush, 2 Kasım 2004'te ikinci kez başkanlığa seçilmiştiFotoğraf: AP

İkinci başkanlık döneminin birinci yılını dolduran ABD Başkanı George Bush, son günlerde hem iç, hem de dış politikada yaşadığı hezimetler yüzünden yıprandı. Bush’u son zamanlarda en çok zorlayan konu ise Katrina kasırgası oldu. Bush, ABD’nin güney eyaletlerini vuran Katrina kasırgası sonrasında yaşanan kaos ortamı ve yardımların bölgeye zamanında ulaştırılamaması nedeniyle şimşekleri üzerine çekti. Dahası bölge nüfusunun çoğu siyah olduğu için ayrımcılık suçlaması ile karşı karşıya kaldı.

Bush’un “Amerikan ulusunu kuş gribine karşı koruyacağım” şeklindeki son açıklaması ise siyasi gözlemcilere göre, bu imaj kaybını gidermeye yönelik. Bush’un son yaptığı kuş gribi ile ilgili açıklamasında “Salgına karşı yaptığımız acil durum planları ulusumuzu olası bir kimyasal ve biyolojik terör saldırısına karşı da hazırlıklı kılacak” diyerek, terörle mücadeleden bahsetmesi de bir başka dikkat çekici nokta. Amerikan Başkanı, Kongre’den acil durumum planı için talep edeceği yedi milyar dolarlık kaynağı, H5N1 virüsüne karşı aşı hazırlanması ve kuş giribi ilgili araştırmalar için kullanacak.

Kongre’yle başı dertte

Başkan’ın başı şu günlerde aslında Kongre ile dertte. Bush’un İsrail, Irak, Afganistan, Pakistan ve Mısır gibi ülkelere yapmayı planladığı ekonomik ve askeri yardım, dün kongre tarafından budandı. Kongre, bu ülkelerin siyaset ve ekonomideki demokratikleşme çabalarına destek amaçlı istenen 3 milyar dolarlık bütçenin yaklaşık 2 milyar dolarlık kısmını geri çevirdi.

Bush’un sosyal güvenlik reformu da tüm destek arayışına rağmen kabul görmedi. Başkan Bush’un, Yüksek Mahkeme Başkanlığı’na aday gösterdiği aşırı muhafazakar Harriet Myers’in deneyimsiz olduğu gerekçesi ile eleştirilmesi de ve bunu müteakiben adaylıktan çekilmesi bir diğer puan kaybı oldu.

Irak sorunu

İç ve dış politikada Bush’u en çok zora sokan ülke ise malum Irak. Eski CIA ajanı Valerie Plame’ın adının basına sızdırılmasının, Irak Savaşı’nın meşruiyeti ile bağlantısı var. Plame’ın savaş öncesinde Bağdat Büyükelçisi olan eşinin savaşın gerekçelerinden şüphe eder açıklamaları, ajanın adının intikam amacıyla basına sızdırıldığı suçlamasına yol açıyor. Washington’da bu nedenle koltuğundan olan ilk isim, soruşturmada yalan ifade vermekle suçlanan Başkan Yardımcısı Dick Cheney’in kurmayı Lewis Libby.

Irak’ta anayasanın kabulüne rağmen şiddetin önüne geçilememesi ve Ocak 2004’ten beri ölen Amerikan askeri sayısının 2000’i bulması Bush’u zorlayan bir diğer nokta.

Guantanomo ve işkence konusu

Irak hapishanlerinde Amerikan askerlerince tutukluklara işkence edildiğinin ortaya çıkması ve Guantanamo üssü ile ilgili de benzer iddialar da Başkan’ın sicilini zorluyor. Guantanamo’da hala 27 tutuklunun açlık grevi yaptığı, şimdiye kadar 36 kişinin intihar teşebbüsünde bulunduğu haberleri geliyor.

Amerikan Senatosu, son olarak gözaltındaki kişilere işkence yapılmasını yasaklalayan bir yasayı kabul etti. Yasanın hazırlanmasında emeği geçen Senatör John MacCain, “Birleşik Amerika, işkenceyi yasaklayan Cenevre Konvansiyonu’nu yıllar önce imzaladı. Buna rağmen işkenceyi yasa ile yasaklamanın sayısız nedeni var. Çabamız eski Dışişleri bakanı Colin Powell tarafından da destekleniyor” diye konuştu.

Powell destek veriyor vermesine ama, eskiden de görüş ayrılığı yaşadığı Savunma Bakanı Donald Rumsfeld yasanın baş muhaliflerinden. Rumsfeld, BM müfettişlerinin Guantanamo’daki tutuklularla başbaşa görüşme talebini de reddetti. Bu da eleştiri oklarını yeniden Bush hükümetine yöneltti. Bütün bunlar yetmemiş gibi İtalya Başbakanı Silvio Berlisconi’nin “Bush’u Irak Savaşı’ndan vazgeçirmeye çalıştım, ama çabalarım sonuçsuz kaldı” şeklindeki açıklaması, ikinci iktidar döneminin birinci yıldönümünde Bush’a bir darbe daha vurdu.