1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Bush'a Irak baskısı artıyor

Derleyen: Ayşe Tekin28 Kasım 2006

Irak’ta devam eden şiddet ve siyasi çalkantılar nedeniyle zor durumda olan ABD Başkanı George Bush, yarın Ürdün’de Kral Abdullah ve Irak Başbakanı Nuri El Maliki ile bir araya gelecek. Bush, Irak politikası nedeniyle hem ülke içinde hem de uluslararası kamuoyunda eleştirilerin hedefinde…

https://p.dw.com/p/AZbl
ABD Başkanı Bush, Ürdün Kralı ve Irak Başbakanı ile görüşecek
ABD Başkanı Bush, Ürdün Kralı ve Irak Başbakanı ile görüşecekFotoğraf: dpa

ABD Başkanı George Bush, yarın Ürdün’de Kral Abdullah ve Irak Başbakanı Nuri El Maliki ile görüşecek. Bush ve Maliki, sayısız video konferansla sürekli durum değerlendirmesi yapıyorlar, ancak Başkan Bush’un bir kez daha kişisel görüşmeye önem verdiği anlaşılıyor. Ancak bu görüşmeden sonra Maliki’nin iktidarda kalıp kalamayacağı belli değil. Iraklı Şiilerin dini lideri Mukteda el Sadr, Maliki’nin Başkan Bush ile görüşmesi durumunda hükümetten çekilecekleri tehdidinde bulunmuştu.

Bush - Maliki buluşmasının Irak’taki güvenlik açısından çözüm getirmesi beklenmiyor. Bush’un Ürdün ziyareti, Irak’ta istikrar için yapılması istenilen diplomatik girişimlerden biri olarak görülebilir. ABD Başkan Yardımcısı Dick Cheney, hafta sonunda Suudi Arabistan’ı ziyaret ederek ilk adımı atmıştı.

Beyaz Saray, ılımlı Arap ülkeleri ve Suudi Arabistan gibi müttefikleri, aynı zamanda Türkiye ve Mısır gibi ülkelerden Irak’ta istikrarın sağlanması için destek almaya çalışıyor. Amaçları, Irak’taki Sünnileri sakinleştirmek, ayrıca radikal Şiilerin de kazanılması gerekiyor. Amerikalı uzmanlar, bunun için İran ve Suriye ile görüşmeyi bile öneriyor.

Irak politikasında değişiklik talepleri

ABD’nin eski dışişleri bakanlarından James Baker’ın başkanlığındaki Irak Çalışma Grubu’nun, İran ve Suriye ile doğrudan diyalog kurulmasını önerdiği Amerikan medyası aracılığıyla duyurulmuştu. Komisyon, Amerikan askerlerinin geri çekilmesine ise sıcak bakmıyor. Baker komisyonunun raporunu gelecek ay Başkan Bush’a sunması gerekiyor, ancak önerilerle ilgili haberlerin şimdiden basına sızdırılması kamuoyu hazırlamaya yönelik.

Çünkü Amerikan medyasında, Irak konusunda politika değişikliği talep edenlerin sayısı artıyor. New York Times ve Washignton Post gazeteleri, Baker komisyonuna dayandırdıkları haberler yayınlarken, Los Angeles Times gazetesi, “Irak’ta kaos ve iç savaştansa diktatörlük daha iyi” diyerek önlemek için iktidara yeniden Saddam Hüseyin’in getirilmesi önerisini ortaya attı. Gazeteye göre, Saddam Hüseyin, Irak’ı kontrol altında tutabilen tek politikacı oldu.

Irak eleştirileri artıyor

Diğer yandan Fox News’a demeç veren eski Savunma Bakanlığı görevlilerinden Joe Reeder’ın ifade ettiği “Irak’ta demokrasinin başarısız olduğu ve iktidara güçlü bir adam gerektiği” görüşünde yalnız olmadığı biliniyor. Cumhuriyetçi Senatör Chuck Hagel, “Amerika hiçbir ülkeye zorla demokrasi getiremez, bu işten çıkan ders budur” diyerek hayal kırıklığını dile getiriyor.

Ayrıca eski dışişleri bakanlarından ve Irak savaşının kararlı destekçilerinden Henry Kissinger bile “Irak’ta savaşın kazanılması mümkün değil” sözleri ile çaresizliğini ifade ediyor. Bu tür açıklamalar, öneriler ve Amerikalı politikacıların bölgeye gezileri Washington’ın girdiği çıkmaz sokağın göstergesi olarak değerlendiriliyor.

Çekilme tartışmaları

Irak’ta durumu hala iyimser olarak değerlendiren neredeyse sadece Başkan Bush. Ancak gerek Cumnuriyetçiler gerekse Demokratlar, Amerikan askerlerinin geri çekilmesinde acele edilmemesi konusunda hemfikir. Aksi durumda, Irak’ta durumun daha da kötüleşeceği uyarısı yapılıyor. Ancak ABD’nin bu konuda müttefiklerini ikna etmesi gerek. Çünkü İngiltere Irak’taki yaklaşık 7 bin askerini tamamen geri çekmese de büyük bir kısmının 2007 sonuna kadar ülkeye dönmesini planlıyor. Aynı şekilde Polonya da 900 kadar askerini gelecek yıl sonuna kadar çekmeyi istiyor.