Bush'tan Şaron'a uyarı

İsrail Başbakanı Ariel Şaron’un, İsrail’in işgali altındaki Arap topraklarından geri çekilmesiyle ilgili planlarını ABD Başkanı’nın onayına sunması tam bir yıl öncesine dayanıyor. Bu görüşmede, İsrail’in, Gazze Şeridi’ni tümüyle tahliye etme niyeti nedeniyle Şaron’a destek veren Bush, buna karşılık bazı Yahudi yerleşim birimlerinin Batı Şeria’da kalmasına sessiz kalmıştı.

Ancak Şaron’un, dünkü görüşmede Batı Şeria topraklarındaki en büyük yerleşim merkezi olan Maale Adumin’e 3 bin 500 yeni yerleşim birimi ekleneceğini bildirmesi, Filistin tarafının yanı sıra, Başkan Bush’u da öfkelendirdi. Ortadoğu Yol Haritası uyarınca İsrail’in bazı yükümlülüklerin altına girdiğini hatırlatan Başkan Bush, barış planında yer alan Yahudi yerleşim merkezlerine ek yapılmayacağı maddesinin son derece açık olduğunu söyledi.

İsrail Başbakanı ise Filistin tarafıyla nihai barışın sağlanmasından sonra bile Batı Şeria’da mevcut tüm Yahudi yerleşim merkezlerinin, İsrail topraklarının bir parçası olarak niteliğini koruması gerektiği görüşünde ısrarlı. Ariel Şaron ise açıklamasında, Bush’un bu yaklaşıma gösterdiği tepke karşılık “Maale Adumin, en önemli Yahudi yerleşim merkezlerinden biridir. Biz buradaki birimlerle Kudüs kenti arasında bir toprak bağlantısının bulunmasına ilgi duyuyoruz” diye konuştu. Nesnel bir konudaki bu derin fikir ayrılığına karşın dünkü ikili görüşmeden sonra her iki taraf da temaslarını “iyi ve dostane” olarak tanımladı.

Şaron’dan Filistin yönetimine uyarı

Şaron, bu arada Mahmud Abbas’a yönelttiği öneriyi tekrarlayarak, Gazze Şeridi’nden çekilme işlemini Filistin tarafıyla birlikte koordine etmeye hazır olduğunu kaydetti. Bu adım sırasında İsrail, bölgede bulunan 21 Yahudi yerleşim merkezini tahliye etme ve Gazze topraklarındaki ordu birimlerini geri çekme yükümlülüğünde bulunuyor.

Ariel Şaron, Mahmud Abbas yönetiminin, kendi saflarından kaynaklanan terörist saldırıları önleme konusunda bir ilerleme sağlayamaması halinde, İsrail’in de Filistin tarafına Gazze’den geri çekilme dışında başka bir siyasi taviz veremeyeceğinin altını önemle çizdi. İsrail Başbakanı, bağımsız bir Filistin devletine ilişkin müzakerelerin, terörizm sorunu sona ermeden başlayamayacağını da bir kez daha vurguladı.

George Bush ise görüşmeden sonra İsrail’in Gazze’den çekilme niyetini överken, bu adımın Filistin tarafıyla karşılıklı güvenin pekişmesi açısından taşıdığı öneme atıfta bulundu. “Başbakan Şaron, Gazze konusunda son derece cesur bir karar almıştır. Ben şimdi Filistin yönetiminin, Gazze Şerini’ni terketmesi sürecinde, İsrail ile birlikte koordinosyonu üstlenmesine büyük önem veriyorum” diyen ABD Başkanı, böylece bu bölgede kalıcı bir demokrasi için gereken temellerin de atılmış olacağını ekledi.

Şaron baskı altında

Bu arada Ariel Şaron’un, Yahudi yerleşimciler ile aşırı dincilerin yoğun iç politik baskısı altında bunaldığı da biliniyor. Son günlerde Kudüs’te düzenlenen hükümet karşıtı gösterilerde polisle çatışmaya kadar varan taşkınlıkların yaşandığı anımsanıyor. Washington’lu Ortadoğu uzmanı David Mahowsky bu konuda “Şaron şu anda 100 bin kadar militan muhalifin baskısı ve 200 kadar İsrailli fanatiğin ölüm tehdidi altında yaşıyor” diyerek, Şaron’un, partisi Likud’dan bazı üyelerin bile Gazze’den çekilme niyetini fazla akıllıca bulmadığına dikkat çekti.