110610 USA Ärzte Foltervorwürfe

ABD’deki “İnsan Hakları İçin Doktorlar” adlı sivil toplum örgütü, konuyla ilgili yazdığı bir raporda ağır suçlamalarda bulunuyor. Raporda, Amerikan istihbarat servisi CIA'e ait cezaevlerinde bulunan doktorların tutukluların sağlık durumuyla ilgilenmek için değil, işkence yöntemleri geliştirmek için orada bulundukları iddia edildi.

Rapor hazırlayan uzmanlardan Nathaniel Raymond, açık ifadeler kullanarak raporda, "CIA cezaevlerinde, tutuklular üzerinde yasadışı deneyler yapıldığını açıkça gösteren kanıtlarımız var" görüşüne yer veriyor.

Araştırma adına veri topladılar

Onayları olmadan tutuklular üzerinde deney yapılması İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana yasak. Cenevre Konvansiyonu da insanlar üzerinde deney yapılmasını yasaklıyor.

Terör zanlılarının sorgulanması sırasında CIA için çalışan doktorlara ağır suçlamalar yönelten ABD'li insan hakları örgütü, bu suçlamaların George Bush döneminde yaşandığının da altını çiziyor.

Kayıt tuttular

Raporun hazırlanmasında yer alan bir başka uzman Stephen Soldz da doktorların sorgulama metotları hakkında kayıt tuttuklarını belirtiyor.

Soldz, "Verileri topladılar, ancak bireylerin yararına değil. Tam aksine bu, genel olarak sorgulama metotlarını değiştirmek ve muhtemelen yasal güvence sağlamak adına yapıldı" ifadelerini kullanıyor.

Raporu iki yıl boyunca yaptıkları araştırma sonrası hazırlayan uzmanlar, Bush dönemine ait resmi belgeler ile hükümet belgelerinden de faydalandı.

İyileştirme önerileri yaptılar

Rapora göre, CIA, “su tahtası“ olarak adlandırılan ve kişiye boğulma hissi veren işkence yöntemi sırasında, doktorlara her şeyi not etmeleri emrini verdi. Ne kadar su kullanıldığı, ne kadarının sıçradığı, suyun tutuklunun ağız ve burnuna nasıl döküldüğü ve ne tür bir etki bıraktığı gibi ayrıntılar not edildi.

Raporda, söz konusu doktorların daha sonra “iyileştirme önerileri“ yaptıkları belirtiliyor. Örneğin, tutuklunun, kusmuğundan boğulmaması için "su tahtası" yöntemi öncesi sadece sıvı ağırlıklı beslenmesi gerektiği belirtiliyor. Çünkü tutuklunun ölmesi istenmiyor.

Rapor hazırlayan ve kendisi de bir doktor olan Scott Allen, CIA için çalışan doktorların etik ve yasal kuralları ihlal ettiklerini kaydetti. Allen, "Sanırım pek çok kişi, doktorların, işkencenin geliştirilmesi ve kullanımına katılmamaları gerektiğini anlıyordur" diye konuştu.

ABD yönetiminden beklentiler

CIA ise yaptığı bir açıklamada raporu “düzmece“ olarak değerlendirdi. CIA’nin sorgulama metotlarının ABD hükümetince defalarca denetlendiği belirtiliyor.

Raporu hazırlayan uzmanlar şimdi ABD Kongresi ve Obama yönetiminden bu iddiaların peşine düşmesini bekliyor. Raymond, "Bizim mesajımız şudur: Soruşturma açma zamanı geldi. Biz kanıtlarımızı sunduk. Şimdi kendi kanıtlarını sunmak için hükümetin de sırası gelmiştir" diyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Anna Engelke / Çeviri: Başak Sezen

Editör: Ahmet Günaltay