Dört bir koldan nükleer pazarlık

Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK) Başkanı Muhammed El Baradey, tarihi Kuzey Kore ziyaretine başladı. Yeni Çin haber ajansı, El Baradey'in Kuzey Kore'nin başkenti Pyongyang'a geçtiğini ve Pyongyang'a gelişinde "Altılı Görüşmeler sırasında varılan anlaşmanın yürürlüğe koyulması alanında konuşmayı umuyoruz" dediğini duyurdu. Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu Başkanı, BM denetçilerinin Kuzey Kore’ye ne zaman dönecekleri konusunu da dile getirecek. Ancak El Baradey, Kuzey Kore ile ilişkilerin normalleşmesinin daha uzun zaman alacağı uyarısanda da bulundu.

El Baradey'nin Çarşamba günü tekrar Çin'in başkenti Pekin'e dönmesi ve burada Amerikalı müzakereci Christopher Hill ile Kuzey Kore'nin nükleer programını ele alması bekleniyor. El Baradey'in tarihi Pyongyan ziyareti, 13 Şubat’ta Pekin'de yapılan ve Rusya, ABD, Çin, Japonya, Kuzey Kore ve Güney Kore'nin oluşturduğu altılı müzakereler sırasında kararlaştırılmıştı. Görüşmelerde Kuzey Kore, enerji desteği alması karşılığında nükleer tesislerini kapatma taahhüdünde bulunmuştu.

Söz konusu ziyareti önemli, zira dört yıl önce Kuzey Kore Uluslararası Atım Enerjisi Kurumu çalışanlarının terk etmelerini istemiş, o tarihten sonra da kurumun hiçbir çalışanı Kuzey Kore’ye ayak basmamıştı.

İran kararının eli kulağında

Öte yandan BM'nin beş daimi üyesi ve Almanya'nın, nükleer faaliyetlerini durdurmayan İran'a karşı yeni yaptırımlar içeren ikinci karar tasarısı metni üzerindkie çalışmalarının sonuna yaklaşılıyor. Fransa'nın BM Daimi Temsilcisi Büyükelçi Jean Marc de la Sabliere, BM'nin daimi üyeleri ABD, Fransa, İngiltere, Çin ve Rusya ile Almanya arasında yapılan son toplantının ardından yaptığı açıklamada, İran karar tasarısı metni üzerinde büyük ilerleme sağlandığını söyledi.

Sabliere, söz konusu altı ülkenin BM daimi temsilcilerinin yaptıkları kapalı toplantının ardından Fransız basın müşaviri aracılığıyla yaptığı açıklamada, şu ana dek kendi aralarında en iyi toplantıyı yaptıklarını ve karar tasarısı metni üzerinde epey ilerleme kaydettiklerini belirtti. Fransız Büyükelçi Sabliere, metin üzerinde detaya giremeyeceğini, ancak en kısa zamanda Güvenlik Konseyi'nin diğer üyelerine iyi bir metin üzerinde anlaşmaya vardıkları haberini vermeyi umduğunu söyledi. Sabliere, “İran hükümetinin yapması gereken bir seçim olduğunu ve müzakerelere geri dönmesi gerektiğini anlamasını istiyoruz“ dedi.

BM Güvenlik Konseyi 23 Aralık 2006 tarihinde İran'a nükleer faaliyetlerini askıya alması için iki ay süre tanımış, bu ülkeye yaptırımlar öngören bir karar tasarısı kabul etmiş, ancak İran faaliyetlerini durdurmamıştı.

BM'deki gözlemciler yeni karar tasarısının İran'a daha sert yaptırımlar getirebileceğine inanıyor.