Dünya kültür mirasları yenileniyor

UNESCO Dünya Kültür Mirası Komite toplantısının ilk kez Güney Afrika’da yapılıyor olması, Afrika’dan kültür mekanlarını gündemin üst sıralarına taşıyor. Dünya çapında 788 kültür mekanı bulunuyor, bunların 63’ü Afrika’da. Ancak komitenin dünya kültür mirası listesinden silmeye hazırlandığı mekanların da yarısı Afrika’da bulunuyor.

Güney Afrika Kültür Bakanı Pallo Jordaan, Afrika ülkelerinin yoksullukla mücadele ettiğini, dolayısıyla kültürel mekanlara gereken ilgiyi gösteremediklerini belirterek, kültürel mekanların korunması ve bakımı için bir fon kurulmasını talep etti. Jordaan, “Dünya kültür mirası hepimizin ortak kimliğidir. Geçmişin mirası, bugünümüzün ışık tutan meşalesidir, gelecek nesillere aktardığımız mirastır. Dünyadaki 780 mekan ilham ve gurur kaynağıdır, tüm dünya için değerlidir. Nerede olursa olsun, yeryüzündeki herkese aittir“ diye konuştu.

Listeye alınanlar, çıkarılması düşünenler

Hafta sonunda karar açıklandığında muhtemelen Bahreyn, Bosna Hersek, Gabun ve Moldavya kültürel ve doğal mekanlarıyla ilk kez dünya kültür mirası listesine girmiş olacaklar. Listedeki altı mekana ev sahipliği yapan Güney Afrika da üç mekanı daha aday gösterdi.

Almanya ise bir yandan Köln Katedrali’nin listeden silinmesi endişesini yaşarken, diğer yandan iki yeni aday gösteriyor. Köln şehrinde Ren Nehri’nin kıyısında bulunan Dom, nehrin diğer tarafında tam karşısına inşa edilen yüksek binalar nedeniyle UNESCO’nun kırmızı listesine alınmıştı. Ancak bu haftaki toplantıda Dom’un kültür mirası listeden çıkarılması beklenmiyor.

Almanya’nın Dünya Kültür Mirası Listesi için yeni adayları ise Heidelberg ve Limes. Özellikle Limes surları için yoğun bir faaliyet var. Roma İmparatorluğu döneminde sınır işlevi gören, 550 kilometre boyunca uzanan surlar, Bavyera, Baden-Württemberg, Rheinland-Pfalz ve Hessen eyaletlerinden geçiyor. Bu dört eyalet, Limes surlarının Dünya Kültür Mirası Listesi’ne alınması için ortak başvuruda bulundu. Limes, Avrupa’nın en büyük arkeolojik anıtı olarak kabul ediliyor.

Limes surlarının planı komiteye sunuldu

Limes surlarının şansını artırmak için şehrin gelecekteki imar planı ayrıntılı bir şekilde hazırlanarak komiteye sunuldu. Hessen eyaletindeki tüm bölgelere Limes ile ilgili enformasyon merkezleri kurulması, dört eyalette de sur yürüyüş yollarında aynı tabelaların kullanılması gibi planlar gündemde.

Surların ortaya çıkarılması için 50 bin euro harcanacak. Bunun için 500 yerleşim yerinden vazgeçiliyor. Projeyle bağlantılı diğer çalışmalar da oldukça pahalıya mal olacak. Limes dünya kültür mirası listesine girse de UNESCO’dan hiçbir mali katkı gelmeyecek. Almanya’da kasaların boşaldığı bir dönemde niçin bu kadar masraf yapıldığı sorusunu Hessen Eyaleti başmimarı Egon Schallmeier şöyle yanıtlıyor:

“Dünya kültür mirası ünvanı tabii ki Limes için anıt olarak bir kalite mührü anlamına geliyor. Uluslararası ilgi görecek, ayrıca tabii ki sponsorlar bulma imkanı doğacak. Kültürel alanda yatırım yapmak isteyen bölgeler de hemen yanıbaşlarında bir dünya kültür mirası varken diğer projelere yönelmeyecektir."