Dünya kadınları eşitlik istiyor

BM, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü nedeniyle açıkladığı bir araştırmaya göre, şu anda dünya parlamentolarındaki kadın oranı sadece yüzde 16. Bu, 1975 yılında yapılan ve kadın parlamenter oranının % 11 olarak saptandığı araştırmaya göre, artışa işaret etse de kadınların dünya nüfusunun % 52’sini oluşturduğunu düşünüldüğünde yeterli sayılamaz. Avrupa Birliği ülkelerinde de kadın-erkek eşitliğinin sağlanmasında yeteri kadar yol alınamadı.

AB Komisyonu’nun yaptığı araştırmanın sonuçları da pek iç açıcı değil. Kadınlar, Avrupa parlamentolarında da nüfuslarına oranlı temsil edilemiyor. Almanya’da parlamento üyelerinin % 32’si kadın ve bu oranla dünya sıralamasında 16. İskandinav ülkeleri İsveç, Norveç, Finlandiya ve Danimarka dünya sıralamasında ilk beş içindeler. Kadın parlamenterler konusunda dünya birincisi ise % 49 ile Ruanda. BM raporunda, Afrika ve Latin Amerika ülkelerinin bu konuda ilerleme kaydettiğine özellikle işaret ediliyor.

Öte yandan kadınlar ise BM’den memnun değil. BM Kadının Statüsü Komisyonu’nun New York’taki 50. toplantısına katılan kadın hakları savunucuları, Genel Sekreter Kofi Annan’a yönelttikleri açıklamada, “Her yıl kadınlar nerede?” sorusunu sormaktan bıktıklarını ifade ederek, BM’nin üst kademelerinde daha fazla kadına şans tanınmasını istediler.

AB’nin cinsiyet eşitliği planı

Kadın - erkek eşitliği konusunda yeteri kadar ilerleme kaydedilemediğinin farkında olan Avrupa Birliği de bu sorunun üstesinden bir “Toplumsal Cinsiyet Enstitüsü” ile gelmeyi planlıyor. Brüksel’in planladığı enstitü, gelecek yıl başında göreve başlayacak ve 2013 yılına kadar 52,5 milyon euroluk bütçe sahibi olacak.

Komisyon’un hazırladığı beş yıllık cinsiyet eşitliği planı da kadınlarla erkekler arasındaki ücret eşitsizliğini gidermeyi ve özellikle kadına karşı şiddetle mücadeleyi hedefliyor. Komisyon’un Sosyal İşlerden sorumlu üyesi Vladimir Spidla, Avrupa çapında kadınların dezavantajlı konumunun devam ettiğini vurgulayarak, bunun giderilmesi için şimdiye kadar çıkarılan yönergeler yeterli olmazsa değiştirileceğini söyledi.

Avrupa’da istihdam piyasası

Avrupa istihdam piyayası, kadınlar açısından hala sorunlu. İşsizlerin başını % 9,8’i kadınlar çekiyor, erkek işsiz oranı % 7,9. Güney Doğu Avrupa ülkelerinde bu oran artıyor. Örneğin, Yunanistan’da % 15,5 ile iş arayan kadınların oranı erkeklerinkinin iki katı. Yunan erkekleri arasında işsizlik oranı % 6,2. Aynı sorun İtalyan ve İspanyol kadınları açısından da geçerli.

Buna karşılık kadınların istihdam piyasasına daha rahat girebildikleri İsveç, Norveç, Danimarka gibi İskandinav ülkelerinde bu oran düşüyor. Hatta İngiltere, İrlanda, Estonya, Letonya’da erkek işsizlerin oranı kadınlara göre daha yüksek. Dünya karşılaştırmasında ise iki ülke öne çıkıyor, ABD’de kadın ve erkek işsizlerin oranı % 5,1 ile eşit. Japonya’da ise kadın işsizlerin sayısı % 4,2 ile erkeklerden (4,6) daha düşük.

Eşit işe daha az ücret

Ama tek sorun işsizlik değil, kadınlar hala “eşit işe eşit ücret” taleplerini kabul ettiremediler. Bunun bir nedeni çoğu kez yarım günlük işlerde çalışmaları, ama bir asıl neden, daha iyi eğitime sahip olmalarına rağmen ailenin gelirine yardımcı konumunda görülmeleri ve bu yüzden daha düşük kadrodan ücret ödenmesi.

Avrupa ortalamasında üniversitelerdeki öğrencilerin % 55’i kadın, ancak üst düzey işlerde çalışanların sadece % 32’si ve Avrupalı kadınlar erkeklere göre ortalama % 15 daha düşük ücret alıyor. Bu fark, Almanya’da % 23’ü buluyor. Avrupa İstatistik Dairesi’nin 15 Avrupa ülkesinde yaptığı araştırmaya göre sadece İsveç’te erkekler ve kadınların ev işine ayırdıkları zaman eşit, diğer ülkelerde kadınlar daha çok evde erkekler dışarda çalışıyor. Avrupa İstatistik Dairesi’ne göre kadınlar, erkeklere göre 6 yıl daha uzun yaşıyor, ama yaşlılıkta daha fazla yoksulluk çekiyor.