Dünya Okuma-Yazma Günü

Her yıl 8 Eylül’de okuma yazma bilmenin birçok ülkede hala bir ayrıcalık olduğunu hatırlıyoruz. Fakat okuma yazma bilmeyenler sadece kalkınmakta olan ülkelerde değil, sanayileşmiş ülkelerde de var. Bu sorun Almanya’da da yaşanıyor. Almanya’da da 1 ile 8 Eylül tarihleri arasında, ”Okuma yazma ve Temel Eğitim Birliği”nin düzenlediği Okuma Yazma Haftası çerçevesinde bu konuya daha fazla dikkat çekilmek isteniyor.

Ne tren kalkış saatlerini okuyabiliyorlar, ne bir işe başvuru yazabiliyorlar, ne de ev aletlerinin kullanım kılavuzlarını anlayabiliyorlar. Almanya’da okuryazarlığı olmayan yaklaşık 4 milyon insandan söz ediyoruz. Bu insanların okuma yazma yeteneği o kadar kısıtlı ki, ne özel yaşamın ne de kamu yaşamının gereklerini yerine getirebiliyorlar. Çoğu işsiz, toplumsal bakımdan soyutlanmış halde ve güncel yaşamda büyük sorunları var. Bu çımazdan sadece küçük bir kısmı kurtulabiliyor. Her yıl bunların yaklaşık 20 bini, halk yüksekokullarında ve derneklerde bir kez daha okuma yazma öğrenmeyi deniyor.

Federal Okuma Yazma Derneği’nden Jürgen Geuneit, Almanya’da okuma yazma sorununun yeni olmadığını, ancak kötü olanın okuma yazma bilmeyenlerin oranının yükselmekte olması olduğunu vurguladı ve şöyle konuştu:

”Bu olgu 25 yldır biliniyor. Ama artık, artma eğiliminde olduğunu söylemek zorundayız. Her yıl öğrencilerin yaklaşık yüzde 8-10’u ilkokulu bitirmeden terk ediyor. Bu insanlar, ilerde okuma yazma bilmeyenlere dahil olma tehlikesiyle karşı karşıya. Okulu bitirirken okuma yazmayı pek bilmiyorlar. Bu yeteneklerini hata yapma korkusuyla bir daha da kullanmadıkları için gelişmiyor. Bir süre sonra unutuyorlar.”

Jürgen Genueit, Almanya’da okuma yazma bilmemenin çeşitli nedenleri olduğunu anlattı. Nedenlerden biri, aile içi sorunlar ya da eğitimi ve okuma yazmayı önemli kabul etmeyen anne ve babalar. Televizyon, video, telefon ve cep telefonu kullanımı da okuma külfetine katlanmadan bilgilenmeyi giderek kolaylaştırıyor.

Her yıl 80 bin çocuğun okulu bitirmeden terk etmesi endişe verici. Hamburg Eğitim Dairesi eski Başkanı ve Alman Kültür Bakanları Konferansı’nın PISA eğitim araştırması sorumlusu Hermann Lange, bu durumda, büyük ölçüde seçici olan Alman eğitim sisteminin de bir oranda sorumluluğu bulunduğunu savundu.

”Almanya’da öğrencilerin eşit oranda teşviki, diğer ülkelere göre, daha az gerçekleşiyor” dedi Lange ve sözlerini şöyle sürdürdü:

”Okulda başarılı ve başarısız öğrenciler arasındaki uçurum dev gibi. Özellikle alt başarı düzeyinde çok büyük bir grup öğrenci var. Yani bunların okuma yazma yeteneği en alt düzeyi aşmıyor, hatta birçoğu bunu yakalayamıyor bile.”

Bu nedenle Lange, Almanya’da acilen okul öncesi eğitimin yoğunlaştırılması ve ilkokul eğitiminin iyileştirilmesi gereğini vurguladı.

Öte yandan Berlin Okul Senatörlüğü, okuma, yazma ve aritmetik alanlarındaki zayıflığın sadece Alman olmayan öğrencilere özgü olmadığına dikkat çekti. Geçen yıl Mayıs ayında 2. sınıf öğrencileri arasında yapılan karşılaştırmalı bir araştırma, okuma yazması zayıf öğrencilerin yüzde 23’ünün Alman kökenli olduğunu ortaya koydu.