Freier Handel

Hawaii'nin başkenti Honolulu'da hafta sonu bir araya gelen APEC üyesi ülkelerin devlet ve hükümet başkanları, ekonomik ilişkilerini masaya yatırdı. Zirvede ABD, Avustralya, Yeni Zelanda, Vietnam, Malezya, Singapur, Brunei Sultanlığı, Şili ve Peru'dan oluşan APEC üyesi dokuz ülkeyi kapsayan Trans-Pasifik Ortaklık anlaşmasının ana hatları konusunda uzlaşıldı. Kanada, Meksika ve Japonya da planlanan serbest ticaret bölgesi anlaşmasına dahil olmak istediği belirtiliyor.

Trans - Pasifik Ortaklığı'nın öngördüğü ekonomik kolaylıkların ve genişletilecek serbest ticaret bölgesinin ekonomik büyümeye ve yeni istihdam alanları yaratılmasına katkı sağlaması amaçlanıyor. ABD Başkanı Barack Obama, zirvede yaptığı konuşmada, bu şekilde ABD'nin ihracat rakamlarını 2015 yılına kadar çifte katlamayı ve en az 5 milyon kişiye de iş imkanı sunmayı hedeflediklerini kaydetti. Ülkesinin uzun vadeli ekonomik geleceğinin şekillenmesinde Asya - Pasifik bölgesinden daha önemli bir bölge olmadığını belirten Obama, bu bölgenin gelecek yıllarda ekonomik büyümenin kalbi olacağını söyledi.

Ticari kolaylıklar ekonomiyi canlandıracak

Zirvede alınan kararlar kapsamında iş adamlarına seyahat kolaylıkları getirilmesi de planlanıyor. Obama, çevre dostu ürünlerden alınan gümrük vergilerinin düşürülmesi ve temiz enerji ihracatının kolaylaştırılması konusunda da üye ülkelerin uzlaştığını açıkladı. bu amaçla önümüzdeki yıla kadar çevre dostu ürünleri içeren bir liste hazırlanacak. Ayrıca çevreye zararlı fosil enerji kaynaklarına verilen devlet teşvikleri de kaldırılacak.

Bu önlemlerle dünya ekonomisinin de canlandırılması amaçlanıyor. APEC üyesi 21 ülke yaklaşık 3 milyar tüketicisi ile küresel gayri safi hasılanın yarısından fazlasına katkı sağlıyor. APEC ülkeleri küresel ticaretin yüzde 44'ünü ve dünya nüfusunun yüzde 40'ını oluşturuyor.

Kadınlara yeni fırsatlar

Zirvede APEC ülkeleri ayrıca kadınlara daha fazla ekonomik fırsat sunulmasının desteklenmesi konusunda uzlaşma sağlandı. ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton, Endonezya'da yarım milyondan fazla, Güney Kore'de de yaklaşık 400 bin işletmenin kadınlar tarafından yönetildiğine dikkat çekerek kadınların ekonomik üretime katılımının önemine vurgu yaptı.

Diğer yandan APEC zirvesinde alınan kararların bağlayıcılığı bulunmuyor. Gönüllülük ilkesine dayalı anlaşmanın önümüzdeki yıl imzalanması bekleniyor.

ABD - Çin gerginliği

Bu arada ABD ve Çin arasındaki ekonomik gerginlik Honolulu’da düzenlenen zirveye yansıdı. ABD Başkanı Barack Obama, ulusal para birimi Yuan’ın değerini düşük tuttuğu ve bu şekilde ticari kazanç elde ettiği gerekçesiyle Çin yönetimini sert bir dille eleştirdi. Çin’in olgun bir ekonomik politika izlemesi ve oyunu kuralına göre oynaması gerektiğini belirten Obama, Pekin yönetiminden uluslararası kurallara uygun hareket etmesini istedi.

Çin yönetimi de Obama'nın açıklamalarına hemen yanıt verdi. Çin Dışişleri Bakanlığı yetkililerinden Pang Sen, Obama'nın sözlerine açıklık getirmesi gerektiğine vurgu yaparak "Biz, öncelikle hangi kurallar hakkında konuştuğumuzu bilmek zorundayız" dedi. Pang, "Eğer kurallar ortaklaşa alınan kararlarla belirlenirse ve buna Çin de dahil olursa, o zaman elbette kurallara uyarız" şeklinde konuştu. Pang, bir tek ya da birkaç ülke tarafından belirlenen kurallara Çin’in uyma zorunluluğu bulunmadığını sözlerine ekledi.

© Deutsche Welle Türkçe

DW, DE/HK