Daimi üyeler İran konusunda uzlaştı

BM Güvenlik Konseyi’in beş daimi üyesi ABD, Fransa, Çin, Rusya ve İngiltere ile AB, İran’ın Güvenlik Konseyi’ne havale edilmesi konusunda uzlaştı. İran krizini görüşmek üzere dışişleri bakanları düzeyinde İngiltere’nin başkenti Londra’da dün bir araya gelen taraflar toplantı sonrası yaptıkları ortak açıklamada, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'nun (UAEK) İran'ın nükleer programıyla ilgili sorunu, Güvenlik Konseyi'ne taşıması gerektiği belirtildi.

Almanya’nın da destek verdiği bildiride, Konsey’in karar vermesi için UAEK’nın Mart ayında sunacağı raporu bekleyeceği kaydedildi. Ancak İran’la ilgili nihai kararın Uluslararası Atom Enerji Kurumu’nda alınması bekleniyor. UAEK, İran’ın Konsey’e havale edilmesi yönündeki çağrıyı Perşembe günü yapacağı toplantıda değerlendirecek, ancak kararını aynı gün açıklayıp açıklamayacağı henüz belirsiz.

Rusya ve Çin ikna edildi

İran’ın Güvenlik Konseyi’ne havale edilme yönündeki karar, taraflar arasındaki sıkı pazarlıklardan sonra alınabildi. İran’la ekonomik işbirliği içinde bulunan Çin ve Rusya, daha önce böyle bir adıma karşı olduklarını açıklamışlar ve sorunun diplomatik yollardan çözülmesinden yana tavır almışlardı.

Londra’daki toplantıda da Rusya ve Çin'in, İran'ı Güvenlik Konseyi'ne götürme konusunda ''isteksiz'' oldukları, ancak Konsey üyelerinin tek bir tavır koyması gerektiği konusunda ikna oldukları ifade ediliyor.

İran’ın tepkisi

Nükleer programının barışçıl amaçlar taşıdığını ve bunun da egemenlik hakkı olduğunu savunan İran yönetimi ise faaliyetlerinin askıya alınması taleplerini kabul etmiyor. Nitekim alınan karara tepki gösteren Tahran, bu nükleer araştırma ve geliştirme faaliyetlerinin durdurulması taleplerine boyun eğmeyeceklerini bildirdi.

İran Ulusal Yüksek Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Cevad Vaidi, araştırma ve geliştirme çabalarının İran halkının meşru ve geri alınamaz bir hakkı olduğunu ve Avrupa Birliği ile yapıcı görüşmelerde bulunmaya açık olduklarını kaydetti.

İran Nükleer Enerji Kurumu Başkanı Gulamrıza Ağazade, ise konunun Güvenlik Konseyi’ne gönderilmesi yönündeki çağrının yasal bir dayanağı olmadığını ve Avrupalılar’ın yasal bir gerekçe bulmak konusunda zorlanacağını kaydetti. İran yönetimi, ayrıca uranyum zenginleştirme faaliyetlerine yeniden başlama kararından da vazgeçmediğini vurguluyor.