"Deli dana" korkusu geri döndü

ABD’nin Washington eyaletinde de ilk kez bir deli dana vakasına rastlandığı Tarım Bakanı Ann Venemann tarafından doğrulandı. Venmann, ABD’nin başkenti Washington’da Holstein tipi bir inekte BSE hastalığına rastlandığını, ancak bir İngiliz laboratuvarında yapılan test sonrası kesin sonuçları 3 – 5 gün içinde alacaklarını söyledi. İneğin bulunduğu çiftliği karantinaya aldıklarını kaydeden Vennmann, insanların sağlığının büyük bir riskte olmadığını, ancak gerekli önlemlerin alınacağını da söylerine ekledi.

Tıp terminolojisinde adı BSE olarak bilinen ”deli dana” vakasına rastlandığı haberleri ise en çok ABD’den et alan ülkelerin endişelenmesine neden oldu. Japonya, Güney Kore ve ardından Rusya ABD’den sığır eti ithalatını durdurdu. Japonya ve Güney Kore, Amerikan sığır etinin pazar payının en büyük olduğu ülkelerin başında. Japonya, ABD’den yılda 800 milyon dolarlık sığır eti alıyor. Ayrıca Singapur, Hong Kong, Tayvan ve Güney Afrika’da sığır eti alımını yasakladı. Ancak AB Komisyonu’ndan yapılan açıklamada ise ABD’den sığır eti ithalatını yasaklamaya gerek duymadıkları belirtildi.

Hisse senetleri düştü

Hastalığın ortaya çıkışı, McDonalds gibi ”fast-food” şirketlerinin de borsadaki hisse senetlerini etkiledi. Bu hisse senetlerinde ani düşüşler görüldü. Diğer yandan, hastalığın yayılması halinde ise hayvan üreticilerinin milyarlarca dolar zarara uğrayacakları belirtiliyor.

Uzmanlar, deli dana nedeniyle Amerikalı sığır yetiştirici ve et üreticilerinin hem iç hem dış piyasada büyük gelir kaybına uğrayacağı tahmininde bulunuyorlar. ABD’de sığır eti sanayiinin değeri ise yaklaşık 175 milyar dolar.

Deli dana ilk kez İngiltere’de ortaya çıktı

”Deli dana” hastalığı ya da bilimsel adıyla BSE, 1980 ve 1990‘larda İngiltere’de ortaya çıkmış ve milyonlarca hayvan itlaf edilmişti. İngiltere‘de hastalık nedeniyle 3.7 milyon sığırı öldürülmüştü. Hastalığa ilk olarak 1985 yılında siyah-beyaz bir mandıra ineğinde rastlanmış ve diğer hayvanlara da yayılmıştı.

Hayvanlardan insanlara geçebilen bu hastalık yüzünden İngiltere, Fransa, Kanada, ABD ve birçok Avrupa ülkesinde yaklaşık 140 bin kişi ölmüştü. Ve halen bu hastalığın insana geçirdiği virüsü taşıyan 6 bin kişinin olduğu ifade ediliyor. Deli dana hastalığı, ”CJD” denilen türünü içeren etlerin yenilmesiyle insana geçiyor.

İnsanlara kan ve doku ürünleri kullanımı yoluyla bulaşan deli dana yüzünden ABD, o yıllarda İnglitere'de yaşayan kişilere kan bağışı yapma yasağı getirilmişti. Bilim adamları, BSE’nin İngiltere’de ortaya çıkış nedeni olarak, bu hastalıklar benzerliler gösteren, koyun hastalığı olan ”scrapie” bulaşmış koyunların kalıntılarıın hayvan yemi olarak sığırlara yedirilmesi olarak gösteriyorlar. Bu hastalıkların bir tedavi şekli de bulunmuyor.