DTÖ görüşmelerinde ilerleme

DTÖ Başkanı’nın sözünü ettiği anlaşma, gelişmekte olan ülkelerin sanayi ülkelerinin kendi çiftçilerini korumak için uyguladıkları teşvik politikasını ortadan kaldırmasını öngörüyor. AB Komisyonu’nun ticaretten sorumlu komisyon üyesi Pascal Lamy de Washington’un ihracata verdiği desteği kısması halinde, gelişmekte olan ülkelere daha fazla taviz verebileceklerini duyurdu.

2001 yılında Doha Zirvesi’nde başlatılan, ancak Cancun’da tıkanan Dünya Ticaret Örgütü müzakerelerinin yeniden başlatılabilmesi için gereken zemin oluşturuldu. Çerçeve anlaşmasına ilişkin ortaya çıkarılan taslağa rağmen gelişmekte olan ülkelerle sanayi ülkeleri arasındaki derin görüş ayrılıkları hala giderilebilmiş değil. Ancak 20 sayfayı bulan anlaşma taslağı, daha sonra sürdürülecek müzakereler için gerekli ana hatları sağlıyor.

Gelişmekte olan ülkeler avantajlı

Dünya Ticaret Örgütü’nde kararlar oybirliğiyle alındığından gelişmekte olan ülkeler, sanayi ülkelerine karşı daha güçlü bir konumda bulunuyorlar. Çerçeve anlaşması için oluşturulan ana hatlarda da gelişmekte olan ülkelerin görüşlerine dikkat ediliyor.

Cancun Zirvesi‘nde tarım teşviklerinin tamamen kaldırılması ana hedefiyle, kademeli olarak azaltılması öngörülüyordu. Hazırlanan yeni çerçeve anlaşması taslağında sanayi ülkelerinin sağladığı tarım desteğinin doğrudan ortadan kaldırılmasından söz ediliyor. Buna karşılık, sanayi ülkelerine gümrük duvarlarının indirilmesi için daha fazla zaman tanınıyor.

Daha fazla taviz

Avrupa Birliği Komisyonu’nun ticaretten sorumlu üyesi Pascal Lamy, Doha müzakerelerinin başarıya ulaşmasını sağlamak için gelişmekte olan ülkelere daha fazla taviz verilebileceğini belirtti. Lamy, ABD’nin ihracat ürünlerine sağladığı kredileri de kaldırmasını talep etti. Pascal Lamy, Washington’un bu adımı atması durumunda Avrupa Birliği’nin de ihracata sağladığı desteği kaldıracağı sözünü verdi.

Lamy, sanayi ülkelerinin vereceği bu tavizlere karşılık gelişmekte olan ülkelerin de sanayi ürünlerine yönelik ithalata uyguladıkları gümrük duvarlarını indirmelerini, finans, sigorta ve turizm gibi sektörlere dönük yatırım kolaylıkları sağlanmasını istedi. Lamy, sözkonusu ürünlerin dünya ticaretinin yüzde 90’ını oluşturmasına karşın, tarım teşviklerine ilişkin tartışmaların gölgesinde kaldığını söyledi. Almanya Federal Tarım Bakanı Renate Kühnast da Dünya Ticaret Örgütü bünyesinde yer alan 147 ülkenin önümüzdeki günlerde çerçeve anlaşmanın içeriği konusunda uzlaşmalarının önemine işaret etti.