1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Duelfer'in raporunda rüşvet iddiaları

Daniel Scheschkewitz / DW8 Ekim 2004

Amerikalı silah denetçisi Charles Duelfer’in tartışma yaratan Irak raporunun kamuoyuna yeni yansıyan bölümlerinde, Saddam Hüseyin döneminde Irak’a uygulanan yaptırımların gevşetilmesi için Fransız ve Rus politikacılara rüşvet verildiği iddia edildi.DW’den Daniel Scheschkewitz’in haberi...

https://p.dw.com/p/Ab6m
Amerikalı silah denetçisi Charles Duelfer'in raporu Washington'da tartışma yarattı...
Amerikalı silah denetçisi Charles Duelfer'in raporu Washington'da tartışma yarattı...Fotoğraf: AP

Amerikalı silah denetçisi Charles Duelfer’in Irak’taki incelemeleri sonucunda yayınladığı raporda, kitle imha silahlarının varlığına rastlanmadığını belirtmesi Washington’da farklı yankılar uyardırdı. Bu arada CIA tarafından kamuoyuna açıklanan aynı raporda, Saddam’ın o dönemde Bağdat’a uygulanan yaptırımların gevşetilmesi için çoğu Fransa ve Rusya’dan olmak üzere bir dizi politikacıya rüşvet verdiği haberinin de yer alması ise olaya ayrı bir boyut katıyor.

Amerikan medyasının Duelfer raporuna ilişkin tepkisi de oldukça farklı. Washington Post’da dün yayınlanan makalede George Bush’un tutumuna destek vererek, "Hiçbir Amerikan Başkanı’ndan, Irak’la ilgili bugün bildiklerimizden, savaş öncesinde de haberdar olması beklenemez" derken, New York Times Bush’un hiçbir işe yaramadığını söylediği BM yaptırımlarının gerçekte Irak üzerinde etkili bir baskının oluşmasını sağladığını yazıyor. New York Times, Saddam’ın kitle imha silahlarını üretmek için en küçük bir stratejik plana sahip olmadığının da bugün artık kesinlik kazandığını kaydediyor.

Washington yönetiminin direktifi doğrultusunda, beraberinde 1400 kadar İngiliz ve Amerikalı uzmanla Irak’ta incelemelerde bulunan eski silah denetçisi Charles Duelfer önceki gün yayınlanan raporunda, Irak’ın elindeki nükleer, biyolojik ve kimyasal silah birikimini I. Körfez Savaşı’nın ardından imha ettiğinin anlaşıldığını belirtiyor. Duelfer, ayrıca Irak’a savaş açıldığı 2003 yılı baharı öncesinde de bu ülkenin elinde kitle imha silahı bulunmadığının saptandığını ekliyor.

Rüşvet iddiaları

Aynı raporun bugün kamuoyuna yansıyan diğer bölümlerinde ise, BM yaptırımları altında bunalan Saddam Hüseyin yönetiminin, petrol satışı yasağını delmek için Fransa ve Rusya başta olmak üzere bir dizi ülkeden politikacıya rüşvet verdiği haberleri yer alıyor. Saddam’ın rüşvet verdiği iddia edilenler arasında Fransa’nın eski İçişleri Bakanı Charles Pasqua ve Rus politikacı Şirinovski de var.

Irak yönetiminin özellikle Rus ve Fransız politikacıları tercih etmesinin başlıca nedeni, bu ülkelerin Güvenlik Konseyi daimi üyesi olarak nispeten etki gücüne sahip olması. Fransız Bakan Pasqua’ın, yiyecek ve sağlık malzemesi karşılığı sınırlı petrol satış izninde öngörülen varil sayısının üzerine çıkılması için, rüşvet olarak, para yerine geçen yüklü kupon aldığı öne sürülüyor. Şirinovski’nin ise aldığı rüşvetlerin karşılığında Irak’ın, Gasprom ve Yukos adlı etkili petrol firmalarıyla ilişkisini sağladığı kaydediliyor.

CIA tarafından dün kamuoyuna açıklanan rapordaki bu bilgilerin o dönemde tüm bu gizli ilişkilerin koordinasyonundan sorumlu olan Saddam’ın sağ kolu Tarık Aziz’den edinildiği belirtiliyor.