Ekonomi Nobeli yine ABD'ye
15 Ekim 2012
Resmi olarak “Alfred Nobel Anısına İsveç Merkez Bankası Ekonomi Bilimleri Ödülü” olarak bilinen Ekonomi Nobeli'ne ABD’li iktisatçılar Alvin Roth ve Lloyd Shapley layık görüldü. İki iktisatçı 8 milyon kronluk (1,2 milyon dolarlık) maddi ödüle de hak kazanmış oldu.
1895'te belirlenen Nobel ödülleri arasında yer almayan ve 1968 yılında oluşturulan Nobel Ekonomi Ödülü’nü kazananlar arasında ABD’li iktisatçıların önemli bir hâkimiyeti bulunuyor. ABD şimdiye kadar sadece 8 Nobeli kaçırdı. Diğer bütün Ekonomi Nobelleri ABD’li iktisatçılara ya yalnız başlarına ya da başka ülkelerden meslektaşlarıyla beraber gitti. Bununla birlikte 2000 yılından bu yana da Nobel Ekonomi Ödüllerini kazananlar arasında hep bir ABD'li iktisatçı bulunuyor.
Pazar tasarımı teorisi ödül getirdi
İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi yaptığı açıklamada Harvard Üniversitesi’nden Alvin E. Roth ve Kaliforniya Üniversitesi’nden Lloyd Shapley’in, “istikrarlı tahsisat ve pazar tasarımı uygulaması teorisi" dolayısıyla ödüle layık görüldüğünü ifade etti.
Akademi yaptığı açıklamada bu yıl Nobel Ekonomi Ödülü’nün ekonomide değişik özne ve unsurların mümkün olan en uygun şekilde buluşturulmasına yönelik bir odağı olduğunu ifade etti. Akademi, bu çalışmaların örneğin öğrencilerin okullara yerleştirilmesi ya da organ bağışı yapmak isteyenlerin, nakle ihtiyaç duyan hastalarla bir araya getirilmesi gibi sorunlara çözüm getirilmesi noktasında önemli bir rol oynadığını vurguladı. Dolayısıyla bu yönde soyut teorik çalışmalar ile birlikte bunun için pratik çözümler geliştiren iki ABD’li iktisatçıya ödül sunuldu.
Lloyd Shapley yukarıda örneklenen farklı özne ve unsurları bir araya getirme yönünde farklı yöntemler için oyun teorisini kullanıyor. Alvin Roth ise Shapley’in ulaştığı teorik sonuçların, önemli pazarların pratik işleyişini aydınlatmak bakımından önemini teşhis etmesiyle biliniyor. 1923 doğumlu Lloyd Shapley Kaliforniya Üniversitesi’nde, 1951 doğumlu Alvin E. Roth ise Harvard Üniversitesi’nde görev yapıyor.
© Deutsche Welle Türkçe
DW/Reuters/AFP, SO/EC