“El Kaide’nin Irak lideri öldürülü”

El Kaide örgütünün Irak'taki uzantısının lideri Ebu Eyyüb El Masri'nin, militanlar arasında çıkan çatışmada öldürüldü. Irak İçişleri Bakanlığı sözcüsü, El Masri'nin başkent Bağdat'ın kuzeyinde bugün militanlar arasında çıkan iç çatışmada öldürüldüğünü bildirdi.

Iraklı Tuğgeneral Abdül Kerim Halef, Reuters haber ajansına yaptığı açıklamada, El Masri'nin bugün öldürüldüğüne dair ellerinde kesin istihbarat bilgilerinin olduğunu söyledi.

Bununla birlikte Irak hükümetinin açıkladığı verilere göre, ülkede şiddet nedeniyle geçen ay ölen sivillerin sayısı bir önceki aya göre yüzde 20 azaldı ve Nisan ayında hayatını kaybedenlerin sayısı 1506'yı buldu. Hükümet verilerine göre, Irak'ta Mart ayında 1861, Şubat’ta da 1645 sivil öldürülmüştü.

ABD çok kayıp verdi

İçişleri, savunma ve sağlık bakanlıklarının verilerine göre, Nisan ayında 130 Irak polisi ve 63 Irak askeri öldürüldü. Öldürülen Amerikan askeri sayısının 104'ü bulduğu Nisan ayı, ABD'nin 2003'te başlayan işgalinden bu yana en fazla asker kaybettiği aylardan biri oldu.

Bu arada, ABD'nin Şubat ayında Irak güçleriyle Bağdat ve çevresinde direnişi bastırmak ve mezhep çatışmalarını durdurmak amacıyla başlattığı büyük güvenlik operasyonu çerçevesinde yaklaşık 3 bin militan gözaltına alındı.

BM'nin geçen hafta yayımladığı insan hakları raporunda, ABD'nin yeni Bağdat güvenlik planının uygulanmaya başlamasından sonra bölgede mezhep ayrılığına dayalı şiddetin azalmadığı, şiddetin çok sayıda sivilin canını almaya devam ettiği kaydedilmişti. Raporda, Irak hükümeti de sivil can kayıplarına ilişkin ilk kez bilgi vermemekle suçlanmıştı. BM'nin Irak'taki Yardım Misyonu'nun (UNAMI) ocak ayındaki raporunda, 2006 yılında öldürülen Iraklıların sayısı 34 bin 452 olarak verilmişti.

Maliki'ye suçlama

Washington Post gazetesinde de Irak'ın Şii Başbakanı Nuri El Maliki'nin danışmanlarının, Irak ordu ve polis teşkilatında Şii milislerle mücadele eden birçok üst düzey yetkilinin görevine son verilmesi ya da gözaltına alınması olaylarında kilit rol oynadığı ileri sürüldü.

Amerikan askeri kaynakları ve Bağdat'ta ele geçirilen bazı belgelere dayandırılan haberde, 1 Mart'tan beri polis teşkilatında en az 16 general ya da komutanın azledildiği, hapsedildiği ya da istifaya zorlandığı, bunlardan dokuzunun Sünni olduğu belirtildi.

Bazı generallerin meşru sebeplerden ötürü azledildiğinin de belirtildiği haberde, bazılarının en iyi saha komutanları arasında yer aldığı ifade edildi ve Amerikalı General Daha Pittard'ın da "Bu yetkililerin tek suçu, radikal Şii lider Mukteda Sadr'a bağlı Mehdi Ordusuna karşı savaşta çok etkin olmak" dediği kaydedildi.

"İddiaları araştırıyoruz"

Gazeteki bu haberler üzerine bir açıklama yapan ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Sean McCormack de bu iddiaları ciddiye aldıklarını ve konuyu araştırdıklarını belirterek, "Bize göre Bağdat'ın güvenliğine ilişkin planın en büyük güçlerinden biri, silahlı kuvvetler ve güvenlik birimleri bünyesinde mezhep ayrımcılığının reddidir" dedi.

Sözcü, bu noktada bir gerilemenin söz konusu olması halinde ise bunun kendileri için büyük bir endişe kaynağı olacağını ifade ederek, "Dolayısıyla bunu ciddiye alıyoruz" dedi. Beyaz Saray da, bu konuyu Irak hükümetiyle görüşeceklerini açıkladı.

ABD'nin yeni BM Daimi Temsilcisi Büyükelçi Zalmay Halilzad ise BM'nin Irak'ta daha fazla rol oynayabileceğini söyledi. Halilzad, BM'yi daha etkili bir kurum haline getirmek için BM Genel Sekreteri Ban Ki Moon ile birlikte çalışmak istediğini belirtti.

Halilzad, gazetecilerin Irak ile ilgili soruları üzerine, Irak ile ilgili önemli bir toplantının 3 Mayıs'ta Mısır'da yapılacağını belirterek, İran'ın da bu toplantıya katılacağını açıklamasının kendisini şaşırtmadığını söyledi. Irak'taki durumu etkileyen güçlerin kendi aralarında bir anlaşmaya varmalarına gereksinim duyulduğunu belirten Halilzad, bu kapsamda İran'ın Irak'taki hükümetin desteklenmesi açısından önemli bir rol oynayabileceğini dile getirdi.

Irak'taki eski ABD büyükelçisi Halilzad, BM'nin Irak'taki rolünü artırabileceğine inandığını da belirterek, özellikle Irak'ın yeniden yapılanmasına yönelik programın uygulanmasında Irak'ın BM'nin desteğine ihtiyaç duyduğunu söyledi.

Saldırı ve sembolik karar

Başkent Bağdat'ın güneyinde bir minibüse düzenlenen silahlı saldırıda 11 sivil öldü. Ölenler arasında üç kadın ve iki çocuk bulunuyor. Polis, üç kişinin de yaralanmasına yol açan saldırının neden düzenlendiğine dair açıklamada bulunmadı.

Öte yandan Irak Meclisi Pazartesi günü aldığı sembolik bir kararla, işgal kuvvetlerinin Şiilerin kutsal Kazimiye Medresesi'ne 1 km'den fazla yaklaşmasının yasaklanmasını istedi.

Meclis'teki Mukteda Sadr yanlısı milletvekillerinin teklifi ile alınan karar, ABD ve Irak askerlerinin başkent Bağdat'ın Kazimiye mahallesindeki medrese yakınlarında Pazar günü düzenledikleri baskından sonra geldi.

Yetkililer, yasa gücünde olmayan kararın kabul edildiğini doğruladı. 275 üyeli Irak meclisinde 30 Sadr yanlısı milletvekili bulunuyor.