Embriyodan kök hücre patentine yasak

Avrupa Adalet Divanı'nın aldığı karar, Alman nörobiyolog Prof. Dr. Oliver Brüstle'nin aldığı patente karşı açılan davaya dayanıyor. Bonn Üniversitesi'nde kök hücre konusunda araştırmalar yapan Prof. Dr. Oliver Brüstle, geliştirdiği yöntemle insan embriyosundan alınan kök hücreleri sinir hücrelerine dönüştürmeyi başarmıştı. Alman nörobiyolog, yöntemin parkinson hastalığı ve körlük gibi çeşitli hastalıkların tedavisinde denenmesi için 1997 yılında patent almıştı.

Greenpeace karşı çıktı

Uluslararası çevre örgütü Greenpeace'in Brüstle'nin aldığı patente itiraz edip, dava açması üzerine de Federal Patent Mahkemesi, Brüstle’nin aldığı patent başvurusunu hükümsüz ilan etti. Greenpeace, kök hücre yönteminin etik anlamda ve kamu düzeni açısından ileride doğuracağı sonuçlar nedeniyle yanlış olduğunu savunuyor.

Dava, kasım 2009’da Alman Yüksek Mahkemesi'ne taşındı. Mahkeme, insan embriyolarından kök hücre geliştirilmesine patent verilmesi konusundaki kararın Avrupa Adalet Divanı’na bırakılmasını kararlaştırdı.

"İnsan onurunu zedeler"

Lüksemburg'taki Avrupa Adalet Divanı konuyla ilgili son kararı bugün verdi. Patent verilmesinin yasaklanması kararına gerekçe olarak, “İnsan embriyolarına uygulanabilen tedavi ve teşhis yöntemleri söz konusu olduğunda insan embriyolarının kullanılması konusunda patent verilebileceği, ancak bilimsel araştırma yapmak amacıyla patent verilemeyeceği gösterildi. Blastokist aşamasındayken insan embriyosundan bir kök hücrenin alınmasına ve embriyonun yok edilmesine patent verilemez” açıklaması yapıldı.

Blastokist aşaması insanlarda döllenmenin gerçekleşmesinden beş gün sonra başlıyor. Avrupa Birliği yasalarına göre döllenmiş insan hücreleri “insan embriyosu” olarak, dolayısıyla bir insanın oluşumuna giden bir organizma olarak değerlendiriliyor. Organizmanın bilimsel amaçlarla da olsa yok edilmesinin, insan onurunun korunması ilkesiyle çelişeceği kabul ediliyor.

©Deutsche Welle Türkçe

DW/rtr/KNA/dpa, EC/GA