1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Füze kalkanı için ABD atakta

Ajanslar15 Mart 2007

ABD’nin Doğu Avrupa’da kurmayı planladığı füze savunma sistemi, Rusya’nın tepkisine yol açtı. Konu Avrupa ülkeleri arasında da tartışılır oldu. ABD, bu tartışmada Batı Avrupalıları yanına çekmek için çaba gösteriyor. Washington yönetimin adına General Henry Obering Berlin’de bu amaçla temaslarda bulunuyor.

https://p.dw.com/p/AZSq
Füze savunma sistemi nedeniyle NATO içinde çatlaklar oluşmasından endişe ediliyor.
Füze savunma sistemi nedeniyle NATO içinde çatlaklar oluşmasından endişe ediliyor.Fotoğraf: dpa

Washington yönetimi Berlin’e, ABD Savunma Bakanlığı’nda füze savunma sistemi projesinden sorumlu olan generali gönderdi. Amerikalı General Henry Obering, Berlin’de Başbakanlık temsilcileri ile yapacağı görüşmede, Almanya’nın füze kalkanı projesi kapsamında Doğu Avrupa ülkelerine yerleştirilecek füze savunma sistemine ilişkin endişelerini gidermeye çalışacak.

Obering ayrıca dışişleri ve savunma bakanlıklarında görüşmelerde bulunacak. Berlin’de yapılan açıklamada füze savunma sistemleri konusunda yoğun görüş alışverişinde bulunulacağı vurgulandı.

Alman Dışişleri Bakanı Frank Walter Steinmeier, Washington’dan Moskova’nın çekincelerini ortadan kaldırmak için daha fazla bilgi vermesini talep etmiş, Almanya Savunma Bakanı Franz Josef Jung da, füze savunma sisteminin NATO’nun bir projesi olmasını istemişti: “Bu tür bir savunma önleminin NATO kapsamına alınmasını ve NATO-Rusya konseyinde görüşülmesini daha doğru buluyorum.”

"Hedef uluslararası terörizm"

Amerikan yönetimi füze savunma sistemini, sadece Polonya ve Çek Cumhuriyeti’ne değil, aynı zamanda Kafkaslar'daki eski Sovyet Cumhuriyetleri'ne de yerleştirmeyi planlıyor. Rusya’nın bu projeye ilişkin çekincelerine karşılık, sistemin uluslararası terörizme karşı kurulduğu tezi savunuluyor. Amerikan hükümeti söz konusu projeyi önce NATO içinde tartışmış, ancak tartışmaların uzaması üzerine Polonya ve Çek Cumhuriyeti ile füze savunma sisteminin yerleştirilmesi konusunda anlaşmıştı.

Almanya aynı zamanda Avrupa Birliği üyesi olan Polonya ve Çek Cumhuriyeti’nin bu konuda tek yanlı karar vermelerine karşı çıkıyor. Hafta sonunda Polonya’yı ziyaret edecek olan Almanya Başbakanı Angela Merkel’ın bu konuyu gündeme getirmesi bekleniyor.

Merkel, Savunma Bakanının önerisini tekrarlayarak, füze savunma sistemlerinin önce NATO Konseyi, sonra da NATO-Rusya Konseyi’nde ele alınmasını öneriyor. Angela Merkel, Polonyalılara, NATO içinde ve Rusya ile mutabık kalınan bir çözümü tercih ettiklerini söyleyeceğini belirtiyor.

NATO'da bölünme endişesi

NATO’nun 2002 yılında Prag’da yapılan zirvesinde füze savunma sistemleri konusu gündeme gelmiş ve böyle bir savunma sisteminin kurulması konusunda mutabık kalınmıştı. NATO Genel Sekreteri Jaap De Hoop Scheffer de, füze savunma sistemlerinin NATO çerçevesinde kurulmasından yana çıktı. Hoop Scheffer, bu hafta başında İngiliz Financial Times gazetesine verdiği demeçte, “Füze savunma sistemi konusunda NATO’nin bölünmesini kabul edemeyiz” dedi.

Genel Sekreter’e göre belli ülkelere öncelik verilmesi halinde, NATO içinde birinci ve ikinci sınıf üyelikler ortaya çıkacak. Hoop Scheffer, Washington ile anlaşma sağlanmaması halinde, Avrupalıların Polonya ve Çek Cumhuriyeti’ne yerleştirilecek sisteme ek olarak bir füze savunma sistemi geliştirebileceklerini ve iki sistemin daha sonra birbirine bağlanabileceği görüşünde. NATO Genel Sekreteri’ne göre böyle bir sistemin 2010 yılına kadar tamamlanması, İran ve Kuzey Kore kaynaklı tehditler yüzünden gerekli.