1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Felluce’de çatışmalar yeniden başladı

Arthur Landwehr28 Nisan 2004

Felluce’deki ateşkes dün bozuldu. Kent son haftaların en şiddetli çarpışmalarına sahne oldu. ABD’liler silahların susması için Iraklı arabuluculardan yararlanmışlardı.

https://p.dw.com/p/AbIv
Felluce'deki militanların mevzileri karadan ve havadan bombalanıyor
Felluce'deki militanların mevzileri karadan ve havadan bombalanıyorFotoğraf: AP

Görgü tanıkları gece boyunca dakikada on patlama duyduklarını, bombaların şiddetinden yerin sarsıldığını ve Amerikan işgal kuvvetlerinin öncelikle Felluce’nin kuzey semtlerine savaş uçakları ve tanklardan ateş açtığını bildirdiler. Amerikan askeri sözcülüğü iki bin dolayında oldukları tahmin edilen ve haftalardır kentte mevzilenen asilerin Amerikan piyadelerine ateş açtığını açıkladı.

Felluce’de iki büyük yangın çıktı ve camilerden yapılan anonsla halk silaha sarılıp kent Amerikalılar’a karşı savunmaya çağrıldı. Çarpışmalar, bütün ağır silahların Amerikan otoritelerine teslim edilmesi için verilen ültimatomun dolmasına kısa süre kala patlak verdi.

Amerikan yönetiminin silahlı çatışmaları görüşme ve ateşkes yoluyla sona erdirme girişimi böylelikle başarısızlığa uğramış oldu. Savunma Bakanı Donald Rumsfeld, askeri kanattan da gelen eleştirilere rağmen ateşkes arayışının yerinde olduğunu ve "askeri hedeflere hizmet edecekse, neden olmasın" demişti.

"Amaç silahsızlandırmak"

Orgeneral Richard Myers son basın toplantısında sadece tepki gösterdiklerini ve amaçlarının eski Baas Partisi sempatizanlarından oluşan asileri silahsızlandırmak olduğunu söyledi: ”Silahlı kuvvetlerimiz, kısmen halkla işbirliği yaparak ve aynı zamanda da masum sivillere ya da işgal birliklerine şiddet kullanılmasına hoşgörü göstermeden dengeyi koruyup, anlaşmazlığı barışçı çözüme kavuşturmaya çalışıyor.”

Felluce operasyonunu yöneten General Mark Kimmit harekata sürekli ateşkes taleplerinin yerine getirilmemesini gerekçe gösterdi. Kimmit, ”Görüşmeler sonuç vermedi. Silahlar teslim edilmedi” dedi.

Operasyonun gecikme nedeni

Hafta sonundan beri Washington’dan Amerikan birliklerinin Felluce’de kapsamlı harekat başlatabileceğine dair haberler gelmekteydi. Ancak Amerikan sempatizanı sivillerin asilerle birleşebileceği ve saldırıların artabileceği endişesi Beyaz Saray’ı harekattan alıkoymaktaydı. Savunma Bakanı Rumsfeld, Felluce’de teröristlerin, Baasçıların ve eski Irak istihbarat mensuplarının bulunduğunu ve bu gibi kişilerle işbirliği yapılamayacağını belirtiyor ve ekliyordu: "Onlara güvenseydik, şimdi bulunduğumuz noktaya gelemezdik."

Felluce’deki çarpışmaların bütün şiddetiyle devam ettiği sıralarda BM Irak özel temsilcisi Lakdar Brahimi de Dünya Güvenlik Konseyi’ne ülkenin siyasi geleceğiyle ilgili tekliflerini aktarıyordu. Brahimi, mayıs ayı sonuna kadar Iraklıların benimseyebileceği kişilerden oluşacak geçici hükümetin açıklanmasını ve bu hükümetin, yönetimin devri ve genel seçimler için ABD ile uzlaşmaya varmasını önerdi. Temmuz ayında Irak’ı yeniden yapılandırma konferansı düzenlenmesi de Brahimi’nin önerileri arasında yer alıyor.

İspanya'dan Irak için girişim

Hükümet değişikliğinden sonra askerlerini Irak’tan çekmeyi kararlaştıran İspanya yönetimi, ABD’nin Irak’ı terketmesi için Fransa ve Almanya ile birlikte diplomatik girişim başlatacağını duyurdu. Zapatero hükümetinin açıklamasında, askeri birliklerin Irak halkı tarafından işgal kuvveti olarak algılanmayacağı bir statüye kavuşturulmasından yana oldukları vurgulandı. İspanya’dan sonra İtalya hükümeti de, askeri birliklerin Irak’ta kalmasını, BM’nin yeni bir Irak kararı alması şartına bağladı. Konuyla ilgili açıklama, Amerikan Savunma Bakanı Donald Rumsfeld ile görüşen Başbakan yardımcısı Gianfranco Fini tarafından yapıldı.