Fransa'da türban tartışması

Kamuoyunda aylar süren tartışmalar ve meclisin konuyla ilgili üç günlük özel oturumunun ardından ”türban yasağı” Fransa’da artık resmiyet kazanmış oluyor. Yasak kararı, parlamentoda temsil edilen tüm partilerin çoğunluk üyelerince onaylansa bile pek azı bu tür önlemlerin sonuçta bir işe yarayacağı görüşünde. Okulları dini tartışmalardan ve çekişmelerden uzak tutabilmek için ”yasak” uygulamanın yeterli olup olmayacağı sorusunu bugün bile kimse tam olarak yanıtlayamıyor. Oysa bu konunun tüm partilerde ilginç bir tartışma süreci başlattığı ve anayasa değişikliği yoluyla din ve devlet işlerinin ayrılmasını sağlayacak laisist bir önlemi daha doğru bulanların çoğunlukta olduğu da bir gerçek. Buna rağmen muhafazakar hükümetin hazırladığı yasa taslağını Komünistlerin kısmen ve Sosyalist meclis grubunun neredeyse tümüyle desteklemiş olması dikkat çekici.

Sosyalist üye Manuel Valls, çıkan sonucu, eşitlik ilkesinin gözetilmiş olmasına bağlıyor:

”Aslında ben de meclisteki müzakereler sayesinde bu konuda bilgi sahibi olabildim. Bu arada bir çok öğretmenin de fikrini alarak vardığım sonuç; bu denli hassas bir sorunla başetmek zorunda olan okul yönetimlerinin işini kolaylaştıracak çok açık ve net bir yasal belirlemenin gerekli olduğu yolunda...”

Taslak üzerinde değişiklik

Sosyalistlerin önerisi üzerine taslak üzerinde yapılan değişiklikler arasında yasanın bir yıllık uygulamanın altından yeniden mercek altına alınması ve yarattığı etkinin tespit edilmesi maddesi var. Uygulanan yasak ilk aşamada Müslümanların başörtüsünün yanısıra Yahudilerin kippa diye anılan takkeleri, Sihlerin türbanları ve Hristiyanların aşırı boyuttaki haçlarını kapsıyor.

Yeşiller çekimser kaldı

Buna karşılık minik ve göze çarpmayan semboller için herhangi bir kısıtlama yok. Yasak kararına iktidar partisinin sağ liberal kanadı karşı çıkarken Yeşiller grubu çekimser kalmayı yeğledi. Grup sözcüsü François Sauvadet bunun gerekçesini şöyle açıklıyor:

”Biz böyle bir yasanın istenen etkiyi sağlayacağına inanmıyoruz. Aksine, uygulanması sürecinde önemli sorunların yaşanacağı ve hatta belli ölçüde kışkırtıcı etki yapacağı yönünde kuşkularımız var. Bu nedenle de çekimser kalmayı yeğliyoruz.”

Eylemler sürecek

Halk arasındaki adıyla ”başörtüsü yasağı”, okulların yaz tatili bitimi, Eylül ayından itibaren yürürlüğe girecek. Bu tarihten sonra üzerinde belirgin dini sembol taşıyanlar okula alınmayacak, taşımakta ısrar edenler ise okuldan uzaklaştırılebilecek. Bu aşamada esas görev, bu yasal önlemin gerekçelerini öğrencilere anlatmak zorunda kalacak olan öğretmenlere düşüyor. Fransa’daki İslami ve Sih örgütler, bu yasağa karşı eylemlerini sürdüreceklerini bildiriyorlar.