"Geri çekilme" oyunu

"İsrail Başbakanı’nın yandaşları Gazze planının kabul edilmesini tarihi olarak nitelendiriyor. Aslında planın kabul edildiği gün tarihi. İsrail kabinesi, Gazze’den geri çekilme kararını ”altı gün savaşı”nın başladığı ve bu bölgenin işgal edildiği günden tam 37 yıl sonra aldı. Şaron’un planının tarihi olduğu konusunda ise haklı kuşkular var.

Sorun planın niteliğinde değil. Gazze’den çekilme planı iyi bir karar, ancak uygulaması için aynı şey söylenemez: İsrail Başbakanı Ariel Şaron, aylar öncesinde, Gazze’deki Yahudi yerleşimlerinin tamamı ve Batı Şeria’dakilerin bir kısmını boşaltacağını, askerleri de geri çekeceğini ilan etti.

Böylece Washington’ın da onayını aldı, ama asıl hesap evde tutmadı, kendi partisi planı reddetti. Buna rağmen planından vazgeçmeyen Şaron, istediğine kabinede 7’ye karşı 14 oyla ulaştı, ancak bunun için iki bakanı değiştirmesi gerekti. Aslında kabinedeki oylama bir oyundan ibaretti.

Evet, plan kabul edildi ama uygulama için kimsenin acelesi yok. Geri çekilmenin gelecek yılın Mart ayına kadar hazırlanacağı ve sonuna kadar sürebileceği söyleniyor. Üstelik Yahudi yerleşimlerinin dağıtılmasına 1 Mart’tan sonra karar verilecek.

Kısacası, Şaron’un geri çekilme planı geri çekilme kararını içermiyor. Planın en acımasız eleştirmenlerinden biri olan Maliye Bakanı Benyamin Netanyahu’nun böyle bir çerçeveye onay vermesi normal. Öte yandan, Yahudi yerleşimleri dağıtılmadıkça, Gazze’den geri çekilme söz konusu olamaz. Peki o zaman İsrail kabinesinde oylanan neydi?

Şaron’un kabinede sergilediği oyun, politik olarak ayakta kalmaktan başka bir şeyi hedeflemiyor: Kendi partisi içindeki muhalefet ve koalisyon ortakları ile çatışmayı göze almak, hükümetin düşmesi ve yeni seçimleri de göze almak anlamına gelecekti.

Ancak Şaron’un hesapları sadece iç politika ile ilgili değil. İsrail Başbakanı Gazze’den geri çekilme planını tek taraflı ilan etti. Filistinliler bu konuda İsrail ile müzakereye hem yanaşmıyor, hem de müzakere edecek gücü yok. İsrail Başbakanı’nın planı bir yıla yakın bir süre ertelemesi, Filistin tarafının tutumunu gözlemlemeyi hedefliyor. Asıl karar bu gözlem sonrası verilecek.

Ayrıca bir yıl içinde çok şey değişebilir. Bu özellikle Ortadoğu için geçerli ve Gazze’den çekilme planına karşı olanların da işine geliyor. Ariel Şaron da kendisini tam aksi tutumu ile tanıyan uluslararası kaumoyu ve ABD’ye Gazze’den çekilmek için ciddi bir adım attığını söyleyebilir.

Eğer inandırıcı olabilirse, çünkü gerçekleştirilmeyen bir geri çekilme planı içi boş bir vaatten başka birşey değil. Bu gerçeği Kudüs kabinesinin politik oyunları da değiştiremez.