Guantanamo'daki Suriyelilerin Almanya hayali

Suriyeli Muhammed Han Tumani, babasıyla birlikte Pakistan’da yakalanıp ABD’ye gönderildiğinde henüz 17 yaşındaydı. Baba ve oğul, 2002’den beri Guantanamo’da tutuklu bulunuyor ve tek arzuları serbest kalıp Almanya’ya gelmek. İkilli, bu dileklerini ABD'li avukatları Pardiss Kebriaei'ye iletti:

“Almanya, onlar için güvenli bir yer. Burada onları destekleyen bir altyapı mevcut, örneğin işkence kurbanlarının tedavisi gibi. Ayrıca burada onlara duygusal ve manevi açıdan yardımcı olabilecek Suriyeliler de yaşıyor. Bu nedenle Almanya’yı onlar için uygun bir ülke olarak görüyoruz.“

İki Suriyeli, ülkelerine dönmek istemeyen 60 Guantanamo tutuklusu arasında yer alıyor. Bu tutuklular ülkelerine gitmeleri durumunda yeniden işkence görmekten korkuyorlar. Avukat Pardiss Kebriaei de bu ihtimalin yüksek olduğuna dikkat çekiyor:

“Onların geçen yıllarda hakkında çok şey işittiğimiz özel sorgulama metotları kapsamında Pakistan'da, Kandahar'da ve Guantanamo'da işkenceye maruz kaldıklarını düşünüyoruz. Ayrıca yedi yıl boyunca haklarında herhangi bir suçlama olmadan tutuklu kaldılar.“

Gözetim altında görüşme

ABD’li avukat, çalıştığı insan hakları örgütü Anayasal Haklar Merkezi’nin bulunduğu New York’tan Guantanamo’ya sık sık gidiyor. Orada müvekkilleriyle konuşabiliyor, ancak gözetim altında. Odalarda birer kamera ve ses kayıt cihazı bulunuyor. Ayrıca Guantanamo’ya getirdiği bütün mektup ve belgeler de kontrol ediliyor. Avukat Kebriaei kendisinin de güvenlik kontrolünden geçmek zorunda kaldığını söylüyor ve ekliyor:

“Her iki müvekkilimin durumuyla ilgili bazı gizli kanıtlar gördüm. Ne yazık ki bunun hakkında konuşamam, çünkü ABD yönetimi buna izin vermiyor. Eğer konuşma iznim olsaydı, o zaman onların suçsuz oldukları yönündeki kanıtların oldukça güçlü olduğunu söyleyebilirdim.“

Ayrı bir hücrede tutuluyor

Muhammed Han Tumani'nin babasından ayrı bir hücrede tutulmasına tepki gösteren Kebriaei, müvekkilinin hem psikolojik hem de bedensel durumunun kötüleştiğini belirtiliyor:

“Geçen iki yıl boyunca kampta kısıtlamaların en fazla olduğu Kamp 6 adlı bölümde kalıyordu. Orası tutukluların tecrit edildiği, penceresiz küçük hücrelerin bulunduğu, tabii hava ve ışığın da olmadığı, yüksek güvenlikli hapishane. Günde en az 20 saatini bu hücrede geçiriyor.“

ABD Başkanı Barack Obama, göreve başlamasından kısa bir süre sonra, Guantanamo’daki koşulların incelenmesi talebinde bulunmuştu. Sonuç ise koşulların insani olduğu ve Cenevre Sözleşmesi’ne aykırı olmadığı yönünde çıktı. Avukat Kebriaei ve bağlı olduğu insan hakları örgütü ise bu konuda aynı görüşe sahip değil.

Almanya’da hala uzlaşı yok

Öte yandan Obama'nın talebiyle Guantanamo'nun kapatılması için başlatılan süreç işliyor. Ancak temel sorun, tutukluların nereye gönderileceği. Alman Dışişleri Bakanı Frank - Walter Steinmeier, Almanya'nın bu tutukluları kabul edebileceği mesajını vermişti. Ancak başta İçişleri Bakanı Wolfgang Schaeuble olmak üzere birçok Alman politikacı buna karşı çıktı. Ve federal Alman hükümeti, Guantanamo tutuklularının kabul edilip edilmeyeceği konusunda hala uzlaşma sağlayabilmiş değil. Ancak avukat Kebriaei ise müvekkilleri için Almanya’dan insani bir jest bekliyor:

“Bu konuda öncü rol üstlenen bir ülke olmalı. Tabii ki ABD de sorumlu davranıp çözüme katkıda bulunmalı. Bunu söylerken aynı zamanda harekete de geçebiliriz. Bence bu gerekli.“

Nina Werkhäuser / Çeviren: Başak Sezen

Editör: Hülya Köylü