Hamas ile El Fetih anlaştı

Suudi Arabistan’ın Mekke kentinde yapılan El Fetih ve Hamas arasındaki kriz zirvesinde en önemli hedef olarak gösterilen ulusal birlik hükümetinin oluşturulması konusunda uzlaşma sağlandı. Buna göre Hamas, kabinedeki başbakanlık koltuğunu elinde tutacak ve bu görevi halihazırda sürdüren İsmail Haniye, başbakan kalacak. Başbakan yardımcısı ise El Fetih sıralarından olacak.

Filistin Özerk Yönetim Konseyi Başkanı Mahmud Abbas’ın, bu görev için düşündüğü ismin Assam el Ahmed olduğu belirtiliyor. Oluşturulacak ulusal birlik hükümetinde Hamas dokuz, El Fetih ise toplam altı bakanlık alacak. Dört bakanlık ise Filistin parlamentosunda temsil edilen diğer siyasi gruplar arasında paylaştırılacak.

Yasalar beş hafta tanıyor

Mekke’de varılan uzlaşma gereğince kabinedeki üç önemli koltuğa bağımsız isimler oturacak. Dışişleri Bakanlığı’na Siad Ebu Amr’ın getirilmesi üzerinde mutabakat sağlanırken, Maliye Bakanlığı için Selam Fayad ismi üzerinde uzlaşıldı. İçişleri Bakanı’nın kim olacağına ise Mahmud Abbas, Hamas’ın kendisine önereceği beş aday arasından karar verecek.

Yasalar uyarınca Haniye'nin yeni hükümeti beş hafta içinde oluşturması gerekiyor. Hükümetin oluşturulmasından sonra da listenin Abbas'a ve ardından güvenoyu için Filistin Yasama Konseyi'ne sunulması gerekiyor.

İsraille anlaşmalar konusu kritik

Daha önceki hükümetler tarafından İsrail ile imzalanan barış anlaşmalarının akibeti konusunda ise görüş ayrılıkları sürüyor. Hamas, bu anlaşmaları tanımamakta ırar ederken, El Fetih ise uluslararası toplum tarafından tanınan her türlü anlaşmayı kendilerinin de tanıyacağını belirtiliyor. Filistin’e yapılan mali yardımları donduran Batılı ülkeler, İsrail ile yapılan anlaşmaların kabul edilmesini, yardımların yeniden serbest bırakılmasının en önemli önkoşullarından biri olarak ileri sürüyor. Gerek İsrail ile yapılan anlaşmalar, gerekse ulusal birlik hükümetinin izleyeceği temel politikalar üzerindeki görüş ayrılıklarının giderilmesine çalışılıyor.

Basına bir açıklama yapan Hamas sözcüsü Gazi Hamid, Mekke’deki görüşmelerin en geç bugün sonuçlandırılacağına inandığını, pekçok önemli konuda Hamas ve El Fetih arasında mutabakat sağlandığını söyledi.

Halk sevindi

Genç kuşak El Fetih hareketinin önde gelen isimlerinden olan ve şu anda cezaevinde bulunan Mervan Barguti ise e-mail yoluyla yayımladığı bir açıklamada, Mekke’deki zirveden Filistin halkının büyük beklentileri olduğunu, tarafların bu beklentileri karşılayacak kararlar almaları gerektiğini vurguladı.

Hamas ile El Fetih'in Mekke'de uzlaşmaları, Filistin'de büyük bir sevinçle karşılandı. Taraflar arasındaki şiddetli çatışmalara sahne olan Gazze'de halk, anlaşmaya varıldığı haberini aldıktan sonra sokaklara döküldü ve haberi dans ederek, havai fişek atarak kutladı. Korna çalarak araçlarıyla sokaklarda turlayan bazı Filistinlilerin hem Hamas hem de El Fetih bayraklarını bir arada sallamaları dikkati çekti.

Washington temkinli

ABD ise Hamas ile El Fetih arasında anlaşmaya varıldığını açıklanmasından sonra, ihtiyatlı bir tavır sergileyerek Filistin hükümetiyle işbirliği yapma koşullarını tekrarladı. Beyaz Saray Sözcüsü Tony Snow, Filistin hükümetiyle işbirliği koşullarının başında İsrail'in tanınmasını yer aldığını hatırlattığı konuşmasında, "Daha sonra yorum yapacağız. Henüz Mekke'de Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ile Hamas'ın siyasi büro lideri Halid Meşal arasında yapılan anlaşmanın metnini görmedik" dedi.

Basın toplantısında, Amerikan yönetiminin yeni kurulacak Filistin hükümetiyle işbirliği yapıp yapmayacağının sorulması üzerine de Snow, "Göreceğiz, henüz birşey söylemek için çok erken. Hep söylediğimiz ve söylemeye devam edeceğimiz şey, bir Filistin hükümetinin İsrail ile tam bir müzakere ortağı olması ve Orta Doğu Dörtlüsü'nün koşullarına uyması" diye konuştu.

ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice da Kongre’deki konuşmasında bu ilkelerin önemini hatırlattı.