1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Hamas sıkıntısı

30 Ocak 2006

Hamas’ın silahlarını bırakıp terörden vazgeçmesini isteyen Batılı ülkeler ve İsrail, aksi halde ekonomik ambargo tehdidinde bulunuyor. Ortadoğu’da temaslar yürüten Almanya Başbakanı Angela Merkel, Hamas’a silah bırakıp İsrail’i tanımaya davet etti.

https://p.dw.com/p/AaDO
Hamas'ın zaferi Ortadoğu'da istikrarsızlık beklentisine yol açtı
Hamas'ın zaferi Ortadoğu'da istikrarsızlık beklentisine yol açtıFotoğraf: AP

Hamas’ın zaferinin ardından Orta Doğu’da atmosferin gerginleştiği bir dönemde Almanya Başbakanı Angela Merkel, ilk Orta Doğu ziyaretini gerçekleştiriyor. Merkel Hamas’ın zaferinden sonra bölgeye giden ilk Avrupalı lider. Bu nedenle gezi büyük önem taşıyor.

Almanya Başbakanı dün akşam Başbakan Vekili Ehud Omert ile bir araya geldi. Olmert görüşmede, Almanya ile 40 yıldır süren diplomatik ilişkilerin önemine değindi ve Almanya’ya terörle mücadelede yaptığı yardımlardan ötürü teşkkür etti. Almanya Başbakanı Merkel, Filistin yönetimi hakkında bir hükme varmadan önümüzdeki günlerde ne olacağını görmek gerektiğini kaydetti.

Merkel’in üç şartı

Merkel Hamas ile işbirliği için üç şartı olduğunu söyledi: “İlk önce İsrail’in varlık hakkı tanınacak, ikinci olarak şiddetten vazgeçilecek, üçüncü oalrak barış sürecinde şimdiye kadar kat edilen mesafe hamas tarafından kabul edilecek. Bu Almanya’nın tavrıdır. Avrupa Birliği de bu tavrı benimseyecektir.”

Almanya Başbakanı bugün Ramallah’ta Filistin Lideri Mahmud Abbas ile bir araya gelecek. Merkel’ın şu ya da bu şekilde Hamas örgütünden kimseyle görüşmeyeceği bildirildi.

Hamas, Filistin bölgelerinde 10 yıl aradan sonra yapılan parlamento seçimlerindeki zaferini kutlarken, Hamas’ın bu zaferi, uluslararası toplum tarafından kaygıyla karşılanıyor. Ortaya çıkan tablo karşısında duyulan en büyük endişe, Ortadoğu’daki barış sürecinin belirsizliğe sürüklenmesi. Birleşmiş Milletler, Avrupa Birliği, Rusya ve Amerika Birleşik Devletleri’nden oluşan Ortadoğu Dörtlüsü bugün Londra’da bir araya gelerek Orta Doğu barışının bu durumdan nasıl etkileneceğini ve bundan sonraki adımlarını ele alacak.

Hamas hükümetine boykot

İsrail Başbakan Vekili Ehud Olmert dün yaptığı açıklamada, Hamas’ın dahil olduğu bir Filistin hükümetini boykot edeceklerini söyledi. Olmert diğer ülkeleri de boykota katılmaya çağırdı. İsrail Başbakan Vekili, Hamas terörden vazgeçmedikçe, İsrail’in varlık hakkını tanımadıkça ve kuruluş beyannamesindeki, İsrail'in yok edilmesi hükmünü kaldırmadıkça İsrail'in Hamas ile görüşmeyeceğini bir kez daha vurguladı.

Ehud Olmert, İngiltere Başbakanı Tony Blair, Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac, Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek, Ürdün Kralı Abdullah ve Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Kofi Annan’ı arayarak, bu mesajı kendilerine ilettiğini söyledi.

İsrail eski başbakanı Şimon Perez, CNN televizyonuna yaptığı açıklamada, Hamas’ın zaferini yorumladı: “Hamas’ın bazı şartları yerine getirmesi gerekiyor. Kimse elinde bombayla müzakere masasına oturamaz. Ya müzakere ya da çatışma olacak. Umarım çatışma olmaz. Seninle müzakere etmeyeceğim demenin bir anlamı yok.”

Mısır: “İki devlet fikri yaşatılmalı”

Mısır Başbakanı Ahmed Nazif, Hamas liderliğindeki bir Filistin yönetinin Orta Doğu barış planına saygı göstermesi gereğinin altını çizdi. Newsweek dergisinde yer alan mülakatta Nazif, Hamas’ın Oslo Anlaşması, Orta Doğu Barış planı ve barış içinde yaşayan iki devlet fikrine uygun hareket etmesi gerektiğini vurguladı. Nazif, radikal islamcı gruba bir şans tanınmasını istedi.

Amerika Birleşik Devletleri yönetimi de Hamas’ın aksi yönde hareket etmesi durumunda mali yardımın kesileceğini belirtti. Amerika Birleşik Devletleri Başkanı George Bush, Hamas’a şöyle seslendi: “Yardımların kesilmesi sözkonusu. Karar sizin. Dostlarımızı yok etmek isteyen bir hükümete yardım edemeyiz. Şiddetten vazgeçmeden barışa da taraf olunamaz.”

Başkan Bush’un danışmanı Dan Bartlett, Orta Doğu’daki siyasi depremi şöyle değerlendirdi: “Bizim için seçimleri desteklemek çok önemli, çünkü seçimler demokrasinin koşulu. Önemli olan bu sonuçların nedenini araştırmak. Filistinliler daha iyi bir yaşam ve dürüst liderler istiyor. Hamas barış sürecinde aktif bir ortak olmak istiyorsa, İsrail’in yok edilmesi söyleminden vazgeçmeli. Silahlarını bırakmalı. Bu iki devletin barış içinde yaşaması için çok önemli.”

AB Dışişleri Bakanları toplanıyor

Bu arada Avrupa Birliği dışişleri bakanları da, bugün Brüksel’de Avrupa Birliği’nin terör örgütleri listesinde yer alan Hamas’a karşı takınılacak ortak bir tavır tespit etmek üzere toplanıyor. Mısır Dışişleri Bakanı Ahmed Abul Gheit Avrupa Birliğinin Filistin’e mali yardımını sürdüreceğini umduğunu kaydetti.

Bu arada seçimlerde uğradığı yenilginin ardından El Fetih hareketinde de siyasi bölünme gözlemleniyor. Binlerce El Fetih Hareketi yanlısı dün Ramallah sokaklarında gösteri düzenleyerek, yolsuzlukla suçladıkları yönetimlerinin istifa etmesini istedi. El Fetih’ten Hamas ile bir koaliyon yapmayacakları açıklaması geldi. El Fetih lideri Mahmud Abbas ile görüştükten sonra bir açıklama yapan yetkililer, Hamas’ın koalisyon önerisine rağmen, muhalefet sıralarında yer almak istediklerini belirttiler.